De ondergang van Paaseiland

Paaseiland ligt in de Stille Zuidzee en het behoort sinds 1888 tot Chili. Jaarlijks komen toeristen van overal ter wereld speciaal naar Paaseiland toe om de enorme stenen beelden te bewonderen. De beelden worden Moai genoemd. De inwoners van Paaseiland noemen zichzelf Rapanui. Rapa betekent steen en Nui betekent groot. Waar kwamen de mega grote beelden op het eiland vandaan? En waarom zijn de inwoners en de natuur van Paaseiland ten onder gegaan?

De inwoners van Paaseiland.

De bewoners van Paaseiland noemden hun eiland Rapa Nui. Tot voor kort werd aangenomen dat mensen zich vanaf de Polynesische eilanden ook op Paaseiland vestigden tussen 800 en 900 na Chr. De bevolking nam daarna langzaam aan toe, maar rond 1200 braken er gevechten uit op het eiland. De bouwgretigheid was enorm maar daarvoor in de plaats werden bomen gekapt en ook de planten etc. verdwenen langzaamaan totaal.

Vernietiging

Het eiland heeft ooit meer dan 10.000 inwoners gehad. Door een overmatig gebruik van alle natuurlijke grondstoffen braken er ziektes en een hongersnood uit. Op een gegeven moment brak er ook kannibalisme uit bij gebrek aan voedsel. Toen de Europeanen in 1722 voet aan land zetten, vonden ze nog maar een fractie van de oorspronkelijke beschaving terug.

Archeologisch onderzoek.

Archeoloog en Antropoloog Terry Hunt heeft een heel ander licht op de ondergang van Paaseiland geworpen. Hij vond bewijsmateriaal dat de eerste kolonisten van de Polynesische eilanden behalve zichzelf ook kippen en ratten meenamen dat als voedsel moest dienen. Maar de ratten plantte zich razendsnel voort en knaagde alles op en kapot. Slechts één rattenkoppel kan in drie jaar tijd uitgroeien tot 17 miljoen ratten omdat zij zich om de zes weken verdubbelen. Ratten kunnen ook de veroorzakers zijn geweest van ernstige ziektes onder de bevolking.

Begroeiing op Paaseiland.

Ruim 35.000 jaar lang stond heel Paaseiland vol met grote dikke palmbomen. Deze palmen heten Jubaea. De Jubaea palmen zijn allemaal uitgestorven op het eiland omdat de mens het hout nodig had en de enorme hoeveelheid aan ratten op het eiland aten alle Jubaea palmzaden op. Aangeknaagde palmzaden konden niet meer uitgroeien tot nieuwe palmbomen.

Europese bezetters.

Toen de Europeanen in 1722 onder leiding van Roggeveen op het eiland aan kwamen vielen er al meteen doden. De zeevarende soldaten waren bewapend met pistolen, machetegeweren en musketgeweren. Ze voelden zich bedreigd door de eilandbewoners die 'dreigende' gebaren zouden hebben gemaakt. Weer werden de eilandbewoners bedreigd met nieuwe ziektes en bovendien braken er conflicten uit. En meer dan honderd jaar slavenhandel volgde. Rond 1870 waren er nog maar honderd eilandbewoners over.

De oorsprong van de beelden.

Jacob Roggeveen gaf het eiland Rapa Nui de naam Paaseiland omdat hij op paaszondag 5 april 1722 voor het eerst met drie schepen op het eiland aan kwam. James Cook beschreef bij zijn bezoek aan Paaseiland in 1774 dat veel beelden op het eiland omver geworpen waren. Toen Jacob Roggeveen aan kwam was dit nog niet het geval. Er moet in die tussentijd dus iets gebeurd zijn maar wetenschappers kennen de reden hiervan nog niet.

De enorme beelden op Paaseiland hebben soms een hoogte van negeneneenhalve meter. De beelden worden Moai genoemd en ze zijn vervaardigd uit zacht vulkanisch gesteente. De beelden stellen de voorouders voor van de inwoners die om vruchtbaarheid smeken. De enorme stenen platformen waarop een rij van zeven beelden soms staan opgesteld, worden Ahu genoemd.

Vulkanen.

Op Paaseiland staan een aantal gedoofde vulkanen. De meest bekende vulkaan met betrekking tot de beelden is de Rano Raraku. Aan de voet van deze vulkaan staan nog altijd half afgemaakte Moai beelden. Want vaak werd het hele beeldhouwproces gestopt zodra er een hard stuk steen tevoorschijn kwam. Het allergrootste Moai beeld staat ook nog altijd bij de voet van de vulkaan. Dit beeld is maar liefst 21 meter hoog en niet afgemaakt. Ook tegen de wand van de krater staat een half afgemaakt beeld van 15 meter hoog.

Conclusie:

Paaseiland was ooit bewoond door een zeer bouwlustig volkje. Met de komst van andere Polynesische volken leek de bevolkingsgroei eerst enorm toe te nemen. Maar deze mensen namen ook ratten mee en deze ratten groeiden uit tot een hoeveelheid van miljoenen ratten. En ze aten alles op, ook de palmzaden van de grote Jubaea palmbomen. Toen volgde er een periode van ziektes, honger en kannibalisme. En toen de Europeanen ook nog eens de inwoners gevangen namen en als slaven verhandelden was het gauw gedaan met de cultuur op Paaseiland.