Schloß Schönbrunn

Dit mooie goudgele paleis doet tot de verbeelding spreken. Wanneer de ogen gesloten worden zou je de dames in hun middeleeuwse japonnen in de tuinen zien wandelen. Misschien stuift keizerin Sisi voorbij op één van haar vurige paarden. Tegenwoordig is het paleis de nationale trots van Oostenrijk en geplaatst op de werelderfgoedlijst.

Algemeen

Dit kasteel, of liever gezegd het zomerpaleis van de keizer van Oostenrijk en Hongarije, wordt misschien wel het meeste met de legendarische Sisi in verband gebracht. Toch is het zomerpaleis dat in Wenen staat, veel ouder. Het is het belangrijkste cultuurgoed van Oostenrijk, dat in december 1996 op de werelderfgoed lijst van de UNESCO werd geplaatst.

Architect Schönbrunn

Johann Bernhard Fischer is geboren op 20 juli 1656 in Gray, gestorven in Wenen op 5 april 1723. Hij leerde het beeldhouwen van zijn vader, Johann Baptist Fischer. Hij was hofarchitect ten tijde van keizer Leopold I. De jonge Fischer verbleef vanaf 1671 vijftien jaar lang in Italië waar hij de grote meesters als Borromini, Bernini (die hij persoonlijk ontmoet heeft, Bernini stierf pas in 1680) en Fontana bestudeerde. Bij zijn terugkeer in zijn vaderland, net na het Turkse beleg, wordt hij de leraar van de keizerzoon Jozef. In 1696 krijgt hij een aderlijke titel en mag “von Erlach” achter zijn naam zetten.

Al in 1688 heeft Fischer de eerste ontwerpen gemaakt voor zijn droomslot. Hij moet wel geweten hebben dat zijn plannen nooit op die manier gerealiseerd zouden worden. De naam van het slot is afkomstig van de heuvel waarop het gebouwd is.

Het paleis

Het uiteindelijke paleis is heel veel kleiner dan door Fischer ontworpen, maar het is nog steeds van enorme afmeting. Het geheel is 190 meter lang en herbergt 1.400 vertrekken. De grote binnenplaats met twee fonteinen werd wel gerealiseerd. In het midden van de gevel de centrale hal met aan weerszijden twee vleugels, één voor de keizer en één voor de keizerin. De bouw van het paleis begon onder het bewind van Leopold I, het was pas klaar toen ook zijn zoon Jozef I, na 6 jaar keizer van Oostenrijk-Hongarije te zijn geweest, al was overleden.

De interieurs van het paleis vielen op door het weelderige stucwerk en de door beroemde kunstenaars gemaakt plafondschilderingen. Helaas ging hiervan een groot deel verloren door verbouwingen in de 18e eeuw.

De verbouwingen

De hofarchitect van Maria Theresa (Nikolaus Pacassi) bracht een aardige verandering aan in het paleis en in het gevelontwerp van Fischer. In 1728 kwam Schönbrunn in het bezit van Keizer Charles VI, maar hij bezocht het alleen om op fazanten jagen. Uiteindelijk gaf hij het landgoed aan zijn dochter, Maria Theresa, die altijd een speciale affectie voor de hut met zijn tuinen had gekoesterd. Maria Theresa´s bewind begon toen Charles VI plotseling in 1740 stierf. Zij gaf opdracht tot het vergroten en herbouwen van het paleis, na ontwerp van de architect Nikolaus Pacassi. De voormalige jagershut werd een prachtig keizerlijk verblijf met dure interieurs in de Rococo stijl.

In het midden van de voorgevel had Fischer de centrale hal gecreëerd, Pacassi bracht er de Große Galerie onder. Waar nu de blauwe trap staat, had Fischer de eetzaal ondergebracht. Hier is de nog enige plafonschildering uit het ontwerp van Fischer (gemaakt door Sebastiano Ricci) te bewonderen.

In het park is de Gloriette te vinden, een neoclassicistische colonnade ontworpen door Ferdinand van Hokenberg. En tevens staat in het park het speciaal voor keizer Frans Jozef I gebouwde Palmhuis uit 1882.

De Napoleonzimmer is vernoemt naar de legendarische Bonaparte Napoleon en is versierd met tapijten uit de 18e eeuw, waarop veldslagen staan afgebeeld. Tegenwoordig is in het paleis ook een Sisi museum te bezoeken, alsmede de zoo, die in de tuinen van het paleis zijn ondergebracht.

De tuinen

Een leerling van de Franse tuin ontwerper AndréLe Nôtre, Jean Trehet, heeft de tuinen in 1695 ontworpen. Wijde lanen accentueren de Barok tuinen, die vermoedelijk ook een doolhof bevatten evenals een cirkelvormige 0ranjerie.

Frans Stephan was een keizer met grote interesses in de historie van de natuur. In 1753 liet hij de Nederlands Botanische Tuin aanleggen. Een jaar eerder had hij de Schönbrunn Menagerie laten bouwen.

Schönbrunn vorige eeuw

Gedurende de 2e Wereld Oorlog hebben de bommen van de geallieerde een deel van het hoofdgebouw en de Gloriette beschadigd. Tijdens de bezetting door de geallieerden werd Schönbrunn het hoofdkwartier van de Britten.