Saladin, moslimheld

Salah Ad-Din Yusuf Ibn Ayyub, in het westen bekend als Saladin, was de Moslim Sultan van Egypte, Syrië, Jemen en Palestina, stichter van de Ayyubiden dynastie en de meest beroemde held van de Moslims.

Koerden

Saladin werd geboren in een Koerdische familie in Tikrit in het huidige Irak. Al snel verhuisde de familie richting Aleppo, waar zijn vader in dienst trad van Imad Ad-Din Zengi, een belangrijke Turkse gouverneur. Saladin groeide verder op in Baalbek (in het huidige Libanon) en Damascus. Zijn voorkeur als jongen ging meer uit naar studie van religie dan naar militaire training.

Zijn carrière begon toen hij in dienst trad van een oom, Shirkuh, een belangrijke commandant onder de emir Nureddin, de zoon en opvolger van Imad Ad-Din Zengi. Militaire expedities leidde Saladin naar Egypte, waar Shirkuh vizier werd. Na de dood van diens oom werd Saladin aangesteld als de commandant van de Syrische troepen en vizier van het Fatimidische kalifaat in Egypte.

Fatimiden en Ayyubiden

Saladin was weinig gecharmeerd van de shi'itische Fatimiden. In 1171 toen de kalief doodziek op bed lag, maakte Saladin daar gebruik van door geruisloos het het shi'itische kalifaat af te schaffen, simpelweg door de naam van de kalief, Al-Adid, weg te laten uit het vrijdaggebed in de moskeeën en in plaats daarvan de naam van de Abbasidische kalief te noemen. Theoretisch gezien bleef Saladin nog steeds een vazal van Nur Ad-Din.

Nur Ad-Din stierf echter in 1174 en zijn zoon was nog jong, zodat Saladin ook de macht in Syrië naar zich toe trok. Hiermee stichtte hij de nieuwe dynastie van de Ayyubiden. Saladin wierp zich op als voorvechter van de sunnitische Islam, natuurlijke vijand van de Shi'ieten en de Franken. Van 1174 tot 1186 was hij druk in de weer om alle moslim-gebieden onder zijn eigen vlag te verenigen, Syrië, Mesopotamië, Palestina en Egypte. Hij slaagde hier in door middel van handige diplomatie en indien nodig, door gebruik te maken van zijn militaire kracht. Langzaam groeide zijn reputatie als zijnde een vrijgevige, deugdzame maar vastberaden leider, verstoken van wreedheid, pretentie en losbandigheid.

Jihad

Saladin was volledig toegewijd aan de jihad, de heilige oorlog. Een belangrijk deel van zijn beleid bestond eruit om religieuze instituten op te richten. Hij stichtte moskeeën en madrasses (religieuze scholen), spoorde godsdienstgeleerden aan om nieuwe werken te schrijven, vooral over de jihad.

De slag bij Hattin

Het machtsevenwicht tussen de Kruisvaarders en de troepen van Saladin werd voorgoed veranderd door de slag bij Hattin, vlakbij Tiberias in Palestina. Daar versloeg Saladin de Kruisvaarders en de verliezen van de de laatsten waren zo groot dat de troepen van Saladin binnen drie maanden vrijwel het gehele koninkrijk van Jeruzalem onder de voet liepen. Op 2 oktober 1187 viel dan eindelijk Jeruzalem, na 88 jaar in handen te zijn geweest van de Franken. In tegenstelling tot de slachtpartijen die de Franken aan hadden gericht nadat ze de stad veroverden, werd deze nieuwe verovering gekenmerkt door beschaafd gedrag van de nieuwe overwinnaars.

Tyrus

Enkele steden bleven in handen van de Kruisvaarders, waaronder de havenstad Tyrus. Deze stad werd het bastion voor hernieuwde pogingen van de Kruisvaarders om het Heilige Land te 'bevrijden'. De verovering van Jeruzalem was een schok voor de Christelijke wereld en leidde tot een derde Kruistocht.

Richard Leeuwenhart

Ook tijdens de Derde Kruistocht bleef Saladin zich verzette. De Derde Kruistocht werd met formidabele inzet gevoerd door het westen. Maar de samengebundelde krachten van onder andere Richard Leeuwenhart en de troepen van de Heilige Roomse Keizer Frederick Barbarossa leidden tot niets. Maar tegen de tijd dat de gevechten ophielden in 1192 hadden de Kruisvaarders niet meer in handen dan een smalle kuststrook. Jaren van vechten hadden echter hun tol geëist van Saladin en hij stierf een jaar later.