Is graffiti kunst of vandalisme?

Graffiti kan als kunst, uiting van kunst of kunstvorm worden beschouwd, wanneer het aan een aantal voorwaarden voldoet. Deze voorwaarden zijn niet eenduidig vastgelegd, maar er zijn wel een aantal kenmerken waaraan graffiti moet voldoen om als kunst erkend te kunnen worden.Overigens is graffiti wanneer het als kunst gezien wordt, de eerste kunstvorm die door niet-blanken is gestart. Velen die graffiti niet als kunst zien, zien het als uiting van vandalisme.

Uitingsvormen van graffiti

Er zijn vele uitingsvormen van graffiti; denk aan het snelle en slordige aanbrengen van letters en onzedelijke leuzen in een enkele kleur ten opzichte van het in groepsverband aanbrengen van een muurschildering, waarbij meerdere graffitikunstenaars samenwerken. Zo gebeurde het ook dat in de zeventiger jaren van de vorige eeuw, graffiti zich in een aantal Amerikaanse steden van straatcommunicatie tot een vorm van kunst ontwikkelde. Letters werden hierbij alleen gebruikt als tag, de handtekening van de kunstenaar, en als ze echt een betekenis hadden in relatie tot het werk.

Het esthetisch aspect van graffiti

Om te beginnen is het esthetische aspect van graffiti van belang om te kunnen spreken van graffiti als kunstvorm. Slordig en snel gekalkte leuzen hebben heel duidelijk een veel lagere esthetische waarde dan een waar kunstwerk in de vorm van een samenhangende afbeelding bestaande uit tekens en tekeningen, zoals men ook een schilderij als kunstwerk kan zien.

Grote artiesten maken graffiti tot kunstvorm

In de jaren zeventig kwam pop art op, en hiermee kwam ook graffiti als kunstvorm in beeld. Grote kunstenaars als Keith Haring en Jean-Michel Basquiat exposeerden hun werk, een vorm van graffiti op doek, in nationale en internationale musea. Hierdoor ging een grote massa graffiti als een nieuwe vorm van kunst zien.

Graffiti op doek in musea

Pas in 1980 werd er in New York de eerste grote officiële expositie van graffiti georganiseerd. Het duurde tot 1983 vooraleer dit naar Nederland overwaaide en het Groninger Museum en Museum Boymans te Rotterdam veel aandacht aan graffiti als kunststroming gaven.

Graffiti als uitingsvorm in communicatie en reclame

Ondanks dat graffiti nog vaak als vandalisme gekenmerkt kan worden, is het in de loop der jaren ook een uitingsvorm in communicatie en reclame geworden. De boodschap die men uit wil dragen, wordt dan in de vorm van graffiti gegoten.

Keuze voor graffiti kunst als versiering van of in je huis of auto

Er zijn bedrijven die gespecialiseerd zijn in het toepassen van graffiti als versiering van je huis, auto, erfafscheiding of vuilcontainer. Of je nu een muur van de werkkamer, een gedeelte van je schutting of je auto wilt laten voorzien van graffiti, het kan allemaal. Alle kleuren, afbeeldingen en motieven zijn mogelijk! Overigens kan deze keuze voor graffiti ook preventief werken in de strijd tegen ongeoorloofde graffiti die op je eigendommen wordt aangebracht. Illegale graffiti spuiters zullen in de meeste gevallen een muur of ander object dat al voorzien is van graffiti, met rust laten. Binnen de graffiti geldt namelijk de ongeschreven regel dat je een piece, een grote samenhangende afbeelding, van een ander niet overschrijft.

Maatschappelijke acceptatie van graffiti?

Door de ontwikkeling dat graffiti in musea werd geëxposeerd, het gebruik van graffiti in reclames en het bewust laten aanbrengen van graffiti ter versiering, heeft graffiti in deze vorm een behoorlijk maatschappelijk draagvlak. Toch verwerpt het grootste deel van de mensen het verschijnsel van te pas en te onpas zonder toestemming aanbrengen van graffiti in welke vorm dan ook.

Graffiti, geen kunst maar vandalisme?

Welke uitstraling de graffiti ook heeft, veel mensen die graffiti niet zien als kunst beschouwen het als een vorm van vandalisme. Daar houdt voor hun dan ook de interpretatie van de muurbeschilderingen op, want in hun optiek is het domweg vervuiling en bekladding van andermans eigendommen.