Ivan Toergenjev

Toergenjev staat meestal in de schaduw van zijn twee grote landgenoten Tolstoj en Dostojevski. Hij heeft echter een aantal belangrijke werken nagelaten, waarvan "Vaders en Zonen" het beroemdste is.

Modernisering

Toergenjev werd in 1818 geboren in een rijke familie in Oryol in de Oekraïne. Hij studeerde in St. Petersburg en later in Berlijn. Na zijn terugkomst uit Berlijn ging hij werken bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Dat werk was echter van korte duur en hij besloot zich alleen aan de literatuur te wijden. In Berlijn raakte hij overtuigd van de noodzaak voor de modernisering van Rusland. In tegenstelling tot zijn twee grote landgenoten Tolstoj en Dostojevski, was hij niet geïnteresseerd in religie, hij belichaamde de sociale hervorming en verafschuwde wat hij noemde 'het charlatanisme' van Tolstoj. In 1855 ontmoette Toergenjev en Tolstoj elkaar en het tweetal bezocht Parijs samen, maar ze bleven op gespannen voet met elkaar staan. Toergenjev geloofde niet in nationalisme en revolutie, noch in een spirituele heropleving. Hij geloofde dat Rusland gemoderniseerd kon worden door hardwerkende, jonge mensen met het geloof in hun krachten.

Vrouwen

De grote liefde in het leven van Toergenjev was de operazangeres Pauline Garcia Viardot, een getrouwde vrouw. Toergenjev bleef zijn hele leven vlakbij haar wonen of samen met haar en haar echtgenoot. Hij kreeg een onechte dochter bij een lijfeigene, die hij Paulinette noemde.

Naast Pauline Viardot was er een andere vrouw die een belangrijke rol speelde in het leven van Toergenjev, namelijk zijn moeder. Zij was een harde vrouw, die haar zoon in zijn kinderjaren regelmatig sloeg en met een zweep heerste over 5000 lijfeigenen.

Lijfeigenen

In de jaren veertig raakte Toergenjev sterk beïnvloedt door Gogol. Hij schreef een aantal korte verhalen 'A Sportsman's Sketches', waarvan gezegd wordt dat het tsaar Alexander II stimuleerde om de lijfeigenen te bevrijden. Deze verhalen vertellen over een jonge edelman die de wijsheid van de boeren leert kennen. Zijn visie leverde Toergenjev een maand gevangenschap op en 18 maanden huisarrest.

Realisme

De invloedrijke criticus Belinsky beargumenteerde de zin van sociologische realisme in de literatuur en als gevolg hiervan verliet Toergenjev zijn romantische stijl om zich te richten op het realisme. In de periode van 1853 tot 1862 schreef Toergenjev een aantal van zijn beste verhalen en vier van zijn romans. De centrale thema's waren de schoonheid van de eerste liefde, gefrustreerde liefde (waarschijnlijk naar aanleiding van zijn eigen affaire met Pauline Viardot) en de onmogelijkheid om dromen te realiseren.

Vaders en Zonen

Zijn beroemdste werk 'Vaders en Zonen' verscheen in 1862, het beschrijft het conflict tussen de oudere en jongere generatie, waarbij de oudere generatie weigert om hervormingen te accepteren. De hoofdpersoon Bazarov was een 'nihilist', een woord wat Toergenjev zelf had bedacht. Bazarov word took wel de eerste bolsjewiek uit de Russische literatuur genoemd. Het boek leverde hem veel kritiek op. Als gevolg daarvan ontvluchtte hij Rusland, waardoor hij het grootste deel van zijn publiek verloor. Eerst woonde hij een periode in Duitsland en later verhuisde hij naar Londen. Uiteindelijk vestigde hij zich definitief in Parijs, waar hij bij de Viardots woonde tot aan zijn dood. In Parijs raakte Toergenjev bevriend met Flaubert, met wie hij veel ideeën deelde. Toergenjev overleed in 1883 in Bougival, in de buurt van Parijs.