Sint-maarten-, sinterklaas- en kerstliedjes

In de periode dat de dagen korter worden en de avonden langer, zijn er momenten dat er (door kinderen) liedjes worden gezongen. Het begint al op 11 november met Sint Maarten. Een week later horen we de eerste sinterklaasliedjes zoals "Zie ginds komt de stoomboot" en "Daar wordt aan de deur geklopt". Zodra Sinterklaas nog maar net zijn hielen heeft gelicht, horen we de eerste kerstmuziek al op de radio.

Inhoud

• Ontstaan sint-maartenliedjes
• Wanneer worden de liedjes gezongen
• Traditionele sint-maartenliedjes
• Veel gezongen liedjes
• Kalender Sint Maarten
• Ontstaan sinterklaasliedjes
• Wanneer worden de liedjes gezongen
• Traditionele sinterklaasliedjes
• Top vijf sinterklaasliedjes
• Een paar liedjes uitgewerkt
• Club van Sinterklaas
• Kalender Sinterklaas
• Kerstmuziek
• Religieuze kerstliedjes
• Profane kerstliedjes
• Kerstpopmuziek
• Kalender kerst

Ontstaan sint-maartenliedjes

De liedjes die bij Sint Maarten worden gezongen zijn eigenlijk ter ere van Sint Maarten, oftewel Maarten van Tours. Hij werd op 11 november rond het jaar 316 geboren. Hij was de grondlegger van het katholieke christendom. Van oorsprong is het sint-maartenfeest dus een katholiek feest. De oudste sint-maartenliedjes komen uit het begin van de 17e eeuw.

Wanneer worden de liedjes gezongen

De sint-maartenliedjes worden op 11 november gezongen als kinderen met lampions langs de deur gaan voor snoep. Als 11 november op een zondag valt, kan het in sommige gebieden zijn dat het op een andere dag wordt gevierd.

Traditionele sint-maartenliedjes

De traditionele sint-maartenliedjes zijn typische volksliedjes. Ze worden dan ook van volk tot volk doorgegeven. Daardoor kunnen er per regio dus verschillen in de teksten en melodieën ontstaan. Ook worden sommige liedjes nog echt in dialect gezongen en zul je er als buitenstaander niet veel van verstaan. Bepaalde liedjes worden vaker gezongen, dan de andere liedjes.

Veel gezongen liedjes

Een aantal liedjes die veel worden gezongen zijn:

Liedje nummer 1
Sint Maarten, Sint Maarten,
Er liepen twee tomaten.
De ene had een petje op,
De andere had een kale kop

Liedje nummer 2
Mickey Mouse ging lichtje lopen
Alle deuren vlogen open
Mickey Mouse zei: "dank u wel!"
En ging snel naar de volgende bel.

Liedje nummer 3
Sint Maarten Sint Maarten
De koeien hebben staarten
De meisjes hebben rokjes aan
Daar komt Sint Martinus aan

Kalender Sint Maarten

Ontstaan sinterklaasliedjes

Al in de zestiende eeuw werden er sinterklaasliedjes gezongen. In de 19e eeuw werden ze pas op schrift vastgelegd. Er zijn liedjes die al tussen de honderd en tweehonderd jaar bestaan. In de loop van de tijd zijn de thema's van de liedjes wel veranderd. Tot de 17e eeuw waren het met name heiligliederen die werden gezongen. Daarna werd er meer gezongen over het zetten van de schoen en alle lekkernijen en geschenken die bij het sinterklaasfeest horen. In de 18e eeuw werd er in de liedjes gezongen dat er water en hooi bij de schoen moest staan voor het paard van Sinterklaas. Veel later werden de teksten aangepast naar de Nederlandse taal van dat moment.

Wanneer worden de liedjes gezongen

Sinterklaasliedjes worden gezongen zodra de goedheiligman in Nederland aankomt. Onder het luide gezang van kinderen en volwassenen wordt hij onthaald. Daarnaast zingen de kinderen een liedje als ze hun schoen zetten. Tegenwoordig wordt Sinterklaas ook op scholen onthaald om gezamenlijk met de kinderen het sinterklaasfeest te vieren. Op de schoolpleinen klinken dan ook massaal sinterklaasliedjes. Van oudsher wordt er tijdens pakjesavond ook gezongen.

Traditionele sinterklaasliedjes

Door de discussie of Sinterklaas nog wel of niet gevierd moet worden (met een Zwarte Piet) zijn een aantal liedjes veranderd. Voorheen werd Zwarte Piet als knecht in de liedjes neergezet. Het woordje knecht is vervangen door het woord Piet. Voor de rest zijn de traditionele liedjes zoveel mogelijk intact gebleven.

Top vijf sinterklaasliedjes

Uit landelijk onderzoek is gebleken dat sommige liedjes populairder zijn dan andere. In de top vijf staan:

1. Zie ginds komt de stoomboot
2. Zie de maan schijnt door de bomen
3. Zachtjes gaan de paardenvoetjes
4. Sinterklaas kapoentje
5. O, kom maar eens kijken

Een paar liedjes uitgewerkt

Dit liedje zingen de kinderen vaak bij de aankomst van Sinterklaas.

Zie ginds komt de stoomboot,
uit Spanje weer aan.
Hij brengt ons Sint Nicolaas,
ik zie hem al staan.

Hoe huppelt zijn paardje
het dek op en neer.
Hoe waaien de wimpels,
al heen en al weer.

Zijn knecht staat te lachen
en roept ons reeds toe:
Wie zoet is krijgt lekkers,
wie stout is de roe!

Oh, lieve Sint Nicolaas,
kom ook eens bij mij.
En rijd toch niet stilletjes
ons huisje voorbij!

Onderstaand liedje is erg leuk om te zingen bij het zetten van het schoentje.

Zie de maan schijnt door de bomen.
Makkers staakt uw wild geraas.
‘t Heerlijk avondje is gekomen,
‘t avondje van Sinterklaas.

Vol verwachting klopt ons hart,
wie de koek krijgt, wie de gard.
Vol verwachting klopt ons hart,
wie de koek krijgt, wie de gard.

Natuurlijk wordt onderstaand liedje ook veel gezongen.

Sinterklaas Kapoentje,
gooi wat in m’n schoentje,
gooi wat in m’n laarsje.
Dank u, Sinterklaasje.

Sinterklaas Kapoentje,
gooi wat in m’n schoentje,
gooi wat in m’n laarsje.
Dank u, Sinterklaasje.

Club van Sinterklaas

De Club van Sinterklaas is een televisieprogramma dat sinds 2001 in de dagen voor Sinterklaas op televisie wordt uitgezonden. Hierin beleven Hoge Hoogte Piet, Coole Piet (ook wel Diego of Coole Piet Diego genoemd), Weerpiet, Kombuispiet, Testpiet en Bovenpiet allerlei avonturen. Tevens worden er leuke sinterklaasliedjes in gezongen die allemaal op cd zijn uitgebracht. Een aantal van deze liedjes zijn:

• De grote onbekende
• Schoentje zetten
• De club van sinterklaas
• Pieten voor altijd
• Ik kan niet heksen
• Zwarte Pieten blues

Kalender Sinterklaas

Nederlandse zangcultuur
Sinterklaas-, Sint Maarten- en de gewone kinderliedjes zijn liedjes die het best bewaard zijn gebleven binnen de Nederlandse zangcultuur.

Kerstmuziek

Bij kerstmuziek kan er een onderscheid worden gemaakt tussen religieuze-, profane- en popmuziek. Daarnaast is er ook nog klassieke kerstmuziek. In religieuze liederen gaat het veelal over de geboorte van Jezus Christus, terwijl het in profane liederen veelal over sneeuw, de kerstman of gezelligheid gaat. De oorsprong van profane liedjes ligt in Amerika. Al deze kerstmuziek is rond de kerstdagen te horen.

Religieuze kerstliedjes

Een aantal voorbeelden van religieuze liedjes zijn:

• Stille Nacht
• Ere zij God
• Midden in de winternacht (quand Jesus naquit à Noël).

Profane kerstliedjes

Een aantal voorbeelden hiervan zijn:

• Let is snow
• Frosty the Snowman
• We wish you a merry Christmas
• Jingle Bell

Kerstpopmuziek

In de wereld van de popmuziek zijn heel wat kerstliedjes gemaakt. Er komt bijna ieder jaar wel een nieuw nummer bij. Enkele voorbeelden van kerstpopmuziek zijn:

• Do They Know It's Christmas? - Band Aid
• Driving Home for Christmas - Chris Rea
• Feliz Navidad - José Feliciano
• Jingle Bell Rock - Bobby Rydell & Chubby Checker
• Last Christmas - Wham!
• Lonely this Christmas - Mud
• Thank God It's Christmas - van Queen
• All I Want for Christmas Is You - Mariah Carey
• Christmas Time - Bryan Adams

Kalender kerst