Wie was Sint Nicolaas

Wie was Sint Nicolaas Wie is of beter gezegd was Noël Baba? Je zou denken dat onze Sinterklaas in zijn geboortestreek als wonderdoener en groot kindervriend wel op een voetstuk zou staan. Vreemd genoeg wordt Sinterklaas door zijn eigen dorpsgenoten geëerd als....de kerstman. 'Noël Baba', Vadertje Kerst, zeggen ze in het vroegere Myra.

Wie is of beter gezegd was Noêl Baba?

In het centrum van het Dorpje Demre aan de zuid-west kust van Turkije is een oeroud kerkje dat is gewijd aan Sint Nicolaas. Bij ons beter bekend van het strooien van pepernoten het geven van cadeau´s en de welbekende Sinterklaas-liedjes.
Deze kerk is gebouwd in de 3e eeuw, maar werd voor een groot deel herbouwd in de 11e eeuw.

Je zou denken dat de Sint in zijn geboortestreek als wonderdoener en groot kindervriend wel op een voetstuk zou staan. Dat is ook zo, maar niet als bisschop. Vreemd genoeg wordt Sinterklaas door zijn eigen dorpsgenoten geëerd als....de kerstman. 'Noël Baba', Vadertje Kerst, zeggen ze in het vroegere Myra, als ze het over ONZE Sint Nicolaas hebben!

De Heilige Nicolaas is volgens de verhalen geboren aan het eind van 280 in de Provincie Lycië, in het havenstadje Patara. Lycië lag in Klein Azië, wat wij beter kennen als het huidige Turkije.

Bisschop

Toen hij 19 jaar oud was, dus rond 300, overleed zijn oom die bisschop was van Myra dat enkele kilometers ten noorden van het dorpje Demre lag. Nicolaas werd zijn opvolger. Als bisschop zou hij heel erg gestreden hebben tegen de ketterijen als het Arianisme (volgens deze volgelingen zijn Jezus en De Heilige Geest scheppingen van God. Jezus is ondergeschikt aan God en de Heilige Geest aan Jezus en God. Deze stroming is rond 400 uitgeroeid) en de Dianaboom (de boom van de duivelin Diana, waar heel veel heidenen hun offers brachten. Nicolaas liet deze boom gewoon omhakken).
Hij overlijdt op 6 december, maar het precieze jaartal staat niet vast. Men vermoedt dat dit rond 340 is geweest.

Heiligverklaring

Hij werd heilig verklaard na het verrichten van verschillende wonderen, die uitgroeiden tot ware legendes. Voor het jaar 1000 was hij één van de meest vereerde heiligen, zowel in de oosterse als in de westerse kerk. Hij zou zijn dorp hebben gered van de hongersnood, 3 kinderen overleden kinderen weer tot leven hebben gewekt en arme meisjes hebben voorzien van een bruidschat.
De verering van Sint-Nicolaas gaat heel ver terug in het verleden, vooral in de Grieks-Orthodoxe kerk en in Rusland. In Duitsland is deze verering van Sint-Nicolaas begonnen toen hun keizer Otto II trouwde met een Griekse vrouw.

In 1087 werd zijn stoffelijk overschot geroofd en vanuit Myra overgebracht naar Bari in Italië. In deze tijd behoorde Bari bij het Spaanse rijk. Waarschijnlijk is dit de reden dat wij het altijd hebben over een Spaanse Heiligman. Pas in de 13e eeuw werd de datum 6 december de feestdag van Sint-Nicolaas.

De Nederlandse verering begon in 1325 in Amsterdam toen de Oude Kerk, met Sint-Nicolaas als schutspatroon werd ingewijd. Op 6 december kregen de kinderen na de mis wat geld en kleine cadeautjes.

Lekkernijen

De volgende speciale snoeperijen die we kennen van de Sinterklaas feesten zijn:
  • Marsepein, ontstaan in de 17e eeuw. Nicolaas stond in die tijd ook bekend als beschermheer van het huwelijk en gezin. Rond 5 december kon een jonge man een meisje zijn liefde verklaren met een stukje marsepein.
  • Pepernoten, het strooien van deze lekkernij verwijst naar vruchtbaarheidsriten. Deze worden hedendaags nog steeds uitgevoerd. Maar nu in de vorm van confetti of rijst bij een huwelijksvoltrekking.
  • Chocolademunten, verwijzen naar de zakken geld die Nicolaas bij arme mensen naar binnen gooiden, zodat er een bruidschat voor één of meerdere dochters was.
  • Chocoladeletter, ontstaan in de 19e eeuw. In de Germaanse tijd kregen kinderen een runenteken cadeau bij hun geboorte. Dit stond voor geluk.

Beeld

In Demre staat nog een beeld van Sint-Nicolaas in het brons. Hij is omringt door kinderen. Hij draagt hier een baard en een afhangende muts, zoals de kerstman en geen mijter zoals wij hem kennen. Zijn baard en mantel zijn terug te verwijzen naar de Germaanse god Wodan, welke rol Nicolaas in West Europa overnam. Zijn schimmel verwijst naar het paard van Wodan, Sleipnir en het lopen over de daken heeft te maken met het feit dat Wodan op zijn paard door de lucht reed.
© 2006 - 2024 Storm, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Sinterklaas: Geschiedenis en symboliekSinterklaas: Geschiedenis en symboliekVoordat Sinterklaas Sinterklaas werd, was hij een man genaamd Nicolaas. Door zijn goede daden werd hij als heilig verkla…
Geschiedenis SinterklaasElk jaar vieren we het Sinterklaasfeest. Maar wat vieren we dan eigenlijk? Over de oorspong van de kindvriendelijke biss…
De echte SinterklaasDe echte SinterklaasIn Nederland groeien vrijwel alle kinderen op met Sinterklaas. Deze goedheiligman zou ieder jaar in de periode voor 5 de…
Sinterklaas is jarigSinterklaas is jarig5 december is het pakjesavond. Sinterklaas is weer in het land en dit wordt volop gevierd. Wat is de herkomst van Sinter…

De geschiedenis van oliebollenDe geschiedenis van oliebollenIedereen kent hem; de gefrituurde bal van deeg waar soms het één en ander aan rozijnen, appel of ananas aan toegevoegd w…
Bronnen en referenties
Storm (568 artikelen)
Laatste update: 10-10-2007
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Feestdagen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.