Spaanse economie van de 16e tot de 18e eeuw

Spanje verdiende vanaf de 16e eeuw veel door de veroveringen van andere continenten. In het noorden van Afrika verdiende Spanje geld met de visserij, maar het belangrijkste was natuurlijk de verovering van een groot deel van Latijns-Amerika en Zuid-Amerika. Spanje verdiende daar veel aan grote hoeveelheden goud, zilver en andere kostbaarheden.

De 16e eeuw

Een belangrijke reden voor de bloei van de Spaanse economie in de 16e eeuw is de versterking van de landbouw en groei van de bevolking. Er was een grote hoeveelheid landbouwgrond en door de verbetering van de landbouw groeide het aantal inwoners van Spanje. Een andere reden voor de economische welvaart was de ontwikkeling van de steden. Er kwam meer industrie, handel en financiële activiteit. Castilla werd economisch gezien de belangrijkste regio. Deze factoren zorgden ervoor dat het voor Spanje ook mogelijk was om het Spaanse grondgebied overzee uit te breiden. Columbus ontdekte Amerika en er kwam een zoektocht naar specerijen en goud. In het noorden van Afrika verdiende Spanje geld met de visserij en de Canarische Eilanden werden door Spanje bezet.

Amerika

Er waren Spaanse conquistadores (veroveraars) die een groot deel van Latijns-Amerika veroverden. Nadat Columbus Amerika had ontdekt, stuurde Spanje al snel expedities om delen van Latijns-Amerika en Zuid-Amerika te veroveren en het christelijke geloof te verspreiden. Voorbeelden van conquistadores zijn Hernán Cortés (die het rijk van de Azteken veroverde) en Francisco Pizarro (die het rijk van de Inca’s veroverde). Officieel werd er gezegd dat in Latijns-Amerika en Zuid-Amerika het christendom werd verspreid, maar het ging de Spanjaarden eigenlijk vooral om de grote hoeveelheden goud, zilver en andere kostbaarheden. Die werden in grote hoeveelheden vervoerd naar Spanje, door onder andere de beroemde zilvervloot.

Inflatie

In de 16e eeuw kwam er een stijging van de prijzen van producten met zo’n 1,5 procent per jaar. Dit zorgde wel voor oproer en spanning in de Spaanse economie, omdat de prijzen eigenlijk altijd vrij stabiel waren. De belangrijkste reden is waarschijnlijk de enorme hoeveelheid geld die vanuit Amerika naar Spanje kwam, hierdoor kwam er meer geld in omloop. Ook door de groei van de bevolking en dus de groei van de vraag zijn de prijzen gestegen.

In het tweede deel van de 16e eeuw zorgde de inflatie voor een flinke crisis. De toestroom van zilver en goud zorgde voor inflatie. De vraag in Spanje was veel groter dan het aanbod. De prijzen stegen en hierdoor kon de Spaanse economie, met de hoogste prijzen van Europa, niet meer concurreren met de andere landen. De Spanjaarden kochten hun producten in het buitenland met zilver.

De 17e eeuw

In de 17e eeuw was er ook crisis in Spanje. Tijdens de crisis werden de tegenstellingen vergroot tussen landen, sectoren van de economie en sociale klassen. De Nederlanders en Engelsen profiteerden van de crisis vanwege de goede organisatie. Ze profiteerden van het mercantilisme. Dit houdt in dat een land zijn eigen economie beschermt door belastingen en invoerheffingen. Spanje was hierdoor op zichzelf aangewezen, kon minder snel in andere landen producten kopen, en dit vergrootte de sociale verschillen.

De 18e eeuw

Vorst Filips V probeerde corruptie tegen te gaan en probeerde de belastingen over het hele land gelijk te maken. Filips V was een bourbons vorst. De bourbon-dynastie was een uit Frankrijke afkomstige dynastie, die vanaf de 18e eeuw, met enkele onderbrekingen, de macht had in Spanje. Filips V zorgde ook voor de komst van een ministerie van Financiën. Het lukte echter niet om de economie van de regio Aragon gelijk te maken aan de economie van Castilla. Er werd geen open markt gecreëerd zonder barrières en de prijsregulatie liep ook niet zoals gewenst. De Catalaanse textielindustrie groeide echter wel sterk.

Onder leiding van Carlos III werden verschillende nationale fabrieken gebouwd, onder andere voor porselein, glas en zilverwerk. De buitenlandse handel werd gedeeltelijk geliberaliseerd en dit zorgde voor de komst van meer havens in Spanje.

Lees verder

• Spaanse economie onder Franco