Chronologie van Marcus Aurelius

Marcus Aurelius, de grote Romeinse keizer, Stoïcijn, verlicht heerser en filosoof blijft indruk maken op de hedendaagse mens. In dit artikel geven de hoogtepunten uit zijn leven.

Eerste periode van het leven van Marcus Aurelius

• Als kind te zwak om naar de publieke school te gaan, daarom privé leraren, de beste Stoïcijnen
• 19 jaar: Consul en onkreukbaar
• 24 jaar: gelukkig huwelijk met zijn nicht Faustina de jongere, tevens dochter van zijn stiefvader
• 40 jaar: Keizer
• Marcus krijgt een tweeling: zijn opvolger Commodus en Antoninus die als kind sterft
• Hij stuurt zijn broer met de beste generaals naar alle uithoeken van het Rijk om invallers te weren. De operatie wordt perfect geleid vanuit Rome en is een succes. Zijn broer komt als grote overwinnaar terug naar Rome, maar brengt de pest mee
• Marcus die al de helft van zijn familie heeft verloren aan andere ziekten (inteelt) en reeds de gevolgen heeft moeten bestrijden van de grootste overstroming die de Tiber ooit meemaakte, staat nu weer voor een kolossale opdracht: de pest overwinnen
• Hij laat publieke gebeden houden en tegelijk de huizen en straten hygiënisch zuiveren en grote vuren met zwavel branden
• Dan komt een nieuwe golf van hongersnood
• Intussen nieuwe invallen van Barbaren, waarbij zijn broer aan een hersenschudding sterft

Grootschalige invallen

• Het Rijk is zo groot dat het bijna niet meer te verdedigen is tegen de coalities van barbaren die langs alle kanten binnenvallen. Marcus Aurelius is verplicht een groot aantal maatregelen te treffen, doch doet dit vanuit zijn verlichte filosofie, zonder de mensen te dwingen.
• Grote publieke gebeden
• Inlijven van een leger van vrijwilligers
• Op vrijwillige basis maakt hij gladiatoren, slaven, piraten, e.d. soldaat
• Hij wil geen geld lenen voor de oorlog en ook geen speciale belastingen heffen, daarom verkoopt hij publiek al zijn persoonlijke schatten om de oorlog te bekostigen
• Hij vraagt de beroemde arts Galenus om mee op veldtocht te gaan. Deze weigert Rome te verlaten en Marcus verplicht hem niet

Overwinning

In 175 heeft hij uiteindelijk de Barbaren overwonnen, die zelfs om vrede komen smeken. Eerst eist hij de vrijlating van 167.000 krijgsgevangenen en dan plaatst hij een reeks kleine fortjes om de indringers voor goed uit het Rijk te houden.

De laatste opstand

De gouverneur van Syrië, Avidius Cassius, verspreidt het gerucht dat Marcus Aurelius dood is en hijzelf de opvolger is. Deze wordt door de legers van Rome verslagen.

Vredesreis

Marcus Aurelius maakt een grote vredesreis naar het Oosten. Hij bezoekt tempels, scholen, de Bibliotheek van Alexandrië en volgt lessen bij de beste leraars uit die tijd. Dan trekt hij naar tweestromenland. Onderweg sterft zijn vrouw, die per se had willen meegaan. Zij had hem 12 kinderen geschonken en haar hele leven aan hem gewijd. Dit verlies komt hij nimmer te boven.

Hij laat een praalgraf voor haar maken in het Taurusgebergte waar ze gestorven is. Na enkele maanden trekt hij terug naar het Westen.

Culturele missie

Via Antiochië gaat hij naar Athene waar hij de 4 grote scholen uit de oudheid herstelt door ze elk een leerstoel te geven die door de staat zal betaald worden:

• De Academische school (leer van Plato)
• De school van het Lyceum (leer van Aristoteles)
• Het Epicurisme
• De school van het Portiek (de school van Zeno, de Stoïcijn, dus zijn eigen school)

Terug in Rome

Wanneer hij terug in Rome aankomt, wordt hij met de grootste triomf door de stad geleid. Omdat hij echter nog in de rouw is voor de dood van zijn vrouw Faustina, die een jaar eerder gestorven was, weigert hij op de zegewagen te gaan zitten, waarop hij zijn zoon laat plaats nemen.

Marcus zelf loopt te voet achter de wagen.

Sociale missie

Ter herinnering aan zijn vrouw Faustina sticht Marcus een caritatieve instelling waar 5.000 arme vrouwen kunnen worden opgevoed.

Alle burgers die een schuld hebben tegenover de Staat krijgen deze kwijtgescholden en deze schuldbrieven worden publiek verbrand om te beletten dat na zijn dood een ambtenaar ze toch zou proberen te innen.

De publieke eetgelegenheden voor de armen worden aanzienlijk uitgebreid.

Nieuwe invallen

In 178 komen weer invallen van Barbaren en de zieke en uitgeputte Marcus Aurelius trekt weer naar de Donauprovincies om zijn soldaten moed in te spreken.

De groten uit Rome willen hem echter niet laten gaan zonder hen eerst te hebben onderricht in zijn filosofie. Hij zal dus eerst nog drie dagen les geven in een lange reeks voorschriften uit de Stoïcijnse leer.

Ziekte en dood

Op reis krijgt hij tyfus en hij weet dat hij zal sterven. Hij roept zijn mannen om zich heen en vraagt hun collectief het vaderschap over zijn zoon over te nemen.

Op zijn sterfbed zegt hij: Waarom huilen jullie? Ik ga daarheen waar jullie me allen zullen terugzien.

Op 9 april 180 bedekt hij zijn hoofd en slaapt die nacht zachtjes in.