Dictator: dictators Hitler, Mussolini, Napoleon, Caesar e.a

Napoleon, Hitler, Mussolini, Stalin, Caesar en Ceausescu: wie deze namen hoort, denkt al gauw aan het begrip 'dictator'. Dictators en dictaturen kwamen, in de loop van de wereldgeschiedenis, in alle soorten en maten voor en nog steeds kennen enkele landen één centrale leider, die de absolute macht in zich verenigt. In dit artikel worden de 15 belangrijkste dictators besproken, op alfabetische volgorde. De 15 belangrijkste dictators zijn:

Idi Amin

Van 1971 tot 1979 dictator van Oeganda. Stond bekend onder de beruchte naam 'slachter van Afrika' en liet zichzelf met megalomane titels als 'koning van Schotland' aanduiden. Vele honderdduizenden landgenoten kwamen tijdens zijn bewind om. Overleed na gevlucht te zijn uiteindelijk in 2003 in Mekka.

Napoleon Bonaparte

Franse veldheer en politicus, afkomstig van Corsica. Alleenheerser over een groot deel van Europa rond het jaar 1800, liet zich in 1804 tot keizer der Fransen kronen. Hervormde onderworpen gebieden, maar leunde tevens hevig op censuur en grootheidswaan. Definitief verslagen in 1815 door een geallieerd leger bij het Belgische plaatsje Waterloo. Napoleon stierf in ballingschap op het eiland Sint Helena.

Gaius Iulius Caesar

Romeins politicus en veldheer in de eerste eeuw voor Christus. Speelde een grote rol in de Gallische oorlog en de burgeroorlog met Pompeius. Werd in 44 door samenzweerders vermoord toen hij, als dictator voor het leven, de Romeinse republiek naar zijn hand poogde te zetten.

Fidel Castro

Fidel Castro was van 1959 tot 2008 achtereenvolgens premier en president van Cuba. De communistische politicus, die na de Cubaanse revolutie van 1958-1959 aan de macht kwam, gold tijdens de Koude Oorlog als een groot criticus van de Verenigde Staten. De Cubacrisis van 1962 was een direct uitvloeisel van Castro's pro-Russische attitude. Op binnenlands gebied werd oppositie tegen Castro's bewind hard bestreden. In 2008 trok Castro zich vanwege gezondheidsredenen terug uit het politieke leven.

Nicolae Ceausescu

Roemeens communistisch dictator, wiens bewind in de jaren 1970 en 1980 gekenmerkt werd door onderdrukking, grootheidswaanzin en armoede van het volk. Berucht was ook de Roemeense geheime staatsveiligheidspolitie, de Securitate. Leed zoals meerdere dictators aan smetvrees. Ceausescu werd in 1989 na een opstand samen met zijn vrouw Elena geëxecuteerd.

Fransisco Franco

Spaans generaal en dictator, wist een duidelijk stempel op zijn land te drukken vanaf het einde van de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) tot zijn dood in het jaar 1975. Onderdrukte elke vorm van oppositie, bleef neutraal in de Tweede Wereldoorlog en herstelde de monarchie in Spanje.

Adolf Hitler

Duits dictator van Oostenrijkse komaf, genoot van 1933 tot 1945 als dictatoriaal leider ('Führer') absolute macht in het Derde Rijk. Hitler speelde een doorslaggevende rol in de totstandkoming van zowel de Tweede Wereldoorlog als de Holocaust. Hing tevens een Groot-Duits ideaal aan. Hitler pleegde in 1945 in Berlijn zelfmoord, uit angst om door de oprukkende Sovjettroepen gevangen te worden genomen. Alhoewel Hitler 'slechts' 12 jaar aan de macht was, geldt hij met name in het westen als bekendste exponent der dictators.

Saddam Hoessein

Vervulde van 1979 tot 2003 de functie van president van Irak. Stimuleerde executies en onderdrukking op grote schaal, vooral tegenover etnische en religieuze minderheden. Bij aanhangers in eigen land geliefd, vanaf de inval in Koeweit in 1990 in toenemende mate door het westen (de Verenigde Staten voorop) als bedreiging beschouwd. In 2006 geëxecuteerd.

Kim Il Sung

Was in de tweede helft van de twintigste eeuw tot zijn dood in 1994 alleenheerser over het communistisch-stalinistische Noord-Korea. Maakte zich, zowel in de Koreaoorlog als daarna, sterk voor één verenigde communistische Koreaanse staat. Stimuleerde een sterke mate van persoonsverheerlijking en werd na zijn dood tot Eeuwig President benoemd.

Benito Mussolini

Italiaans dictator van 1922 tot 1943, stelde fascisme, radicalisme en propaganda in plaats van de democratie. Mussolini viel in 1936 Ethiopië aan en steunde Nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Werd in 1945 vermoord door partizanen en tentoongesteld voor een woedende menigte.

Augusto Pinochet

Controversieel Chileens generaal en dictator, hield Chili vanaf een door de Amerikaanse CIA gesteunde staatsgreep in 1973 tot 1990 in een ijzeren greep. Ondanks economische groei wordt zijn regime vooral herinnerd als één van onderdrukking, marteling en verdwijningen.

Pol Pot

Cambodjaans dictator uit de jaren zeventig van de twintigste eeuw. Schafte oppositie, privébezit en godsdienst af en was verantwoordelijk voor de dood van meer dan anderhalf miljoen Cambodjanen. Pol Pots dood in 1998 is omgeven met vraagtekens.

Jozef Stalin

Jozef Stalin leidde van 1928 tot zijn dood in 1953 de Sovjet-Unie. Het communistische rijk klom op tot de status van wereldmacht en maakte met wisselend succes kennis met industrialisatie en collectivisatie van de landbouw. Stalin liet vele politieke tegenstanders liquideren, keerde zich in de Tweede Wereldoorlog tegen het nazi-Duitsland van Hitler en gebruikte op grote schaal propaganda en geschiedsvervalsing om zijn regime te legitimeren.

Tito

Tito, eigenlijk Josip Broz, was in de tweede helft van de twintigste eeuw tot aan zijn dood in 1980 de centrale leider van Joegoslavië. In 1948 brak de communist Tito met de lijn van Stalin, waarna hij zou streven naar een meer 'neutrale' internationale koers. In de praktijk werd Tito's dictatuur gekenmerkt door een grote mate van onderdrukking.

Mao Zedong

Onder de Chinese politicus Mao werd China van de jaren vijftig tot zeventig van de twintigste eeuw als communistische dictatuur bestuurd. Mao poogde met weinig succes de Chinese landbouw te collectiviseren en stimuleerde een vergaande persoonlijke cultus. Miljoenen Chinezen kwam tijdens zijn bewind om het leven, met als dieptepunt de 'Culturele Revolutie' van de jaren zestig. In deze massale zuiveringscampagne wisten aanhangers van Mao vele 'contrarevolutionaire' ouderen, intellectuelen en dissidenten het zwijgen op te leggen.