Wie is prins Willem van Oranje

Prins Willem was in zijn tijd een echte rebel, werd later een held en zijn broer werd de stamvader van ons huidige koningshuis. Willem was uiteindelijk verantwoordelijk voor het uitbreken van de Tachtigjarige oorlog. In het buitenland is hij nauwelijks bekend, maar wie was deze grootste tegenstander van Koning Filips II eigenlijk.

Bijnaam

De bijnaam van Prins Willem van Oranje was “Willem de Zwijger”:

• Willem gaf in het openbaar nooit zijn eigen mening over de kwestie tussen Spanje en de Lage Landen, zoals Nederland toen nog heette. Hij voerde aan het hof beleefde gesprekken. Hij werd ooit omschreven als iemand die wel praatte maar niets zei.
• De prins had de gewoonte aangeleerd om tijdens raadsvergaderingen niets te zeggen. Totdat de vergadering ten einde liep, gaf hij een samenvatting gevolgd door zijn eigen mening en conclusie van het geheel.

Willem van Nassau

Op 24 april 1533 wordt op de Dillenburg te Duitsland, Willem van Nassau geboren. Zijn ouders zijn Willem de Rijke en Juliana van Stolberg. Hij kreeg de titel graaf van Nassau, Katzenelnbogen, Vianden en Diez.

Willem kreeg nog vier jongere broers, en zeven zusjes. De jongens hebben naast Willem een rol gespeeld in de geschiedenis van de Tachtigjarige oorlog:

• Johan (Jan), (1535 – 1606)
• Lodewijk, (1538 – 1574)
• Adolf, (1540 – 1568)
• Hendrik, (1550 – 1574)

• Hermanna van Nassau (1534)
• Maria (1538 - 1599) Geen tweeling met Lodewijk, hij werd in januari geboren, Maria in september
• Anna (1541 – 1616)
• Elizabeth (1542 – 1603)
• Catharina (1543 – 1624)
• Juliana (1546 – 1588)
• Magdalena (1547 – 1633)

Zijn zusjes waren:
Toen zijn oom Rene van Chalon, prins van Orange (in Frankrijk) in 1544 kinderloos stierf, werd het leven van de 11 jarige Willem drastisch veranderd. Uit Rene’s testament blijkt dat Willem tot zijn opvolger was aangewezen. Vanaf dat moment behoort de kersverse prins Willem tot de hoge adel van de Lage Landen.

Prins Willem naar Brussel

De toenmalige keizer, Karel V, stemde in met de benoeming van Willem van Nassau als opvolger van Rene van Chalon. Maar hij verbond hier wel een voorwaarde aan. Willem die van huis uit Luthers was gedoopt, moest Katholiek worden. Daarnaast moest zijn opvoeding in Brussel worden voortgezet, waar hij de talen Latijn, Frans, Duits, Spaans, Italiaans en Nederlands leert.

De huwelijken van de prins

Prins Willem van Oranje zal gedurende zijn leven tot vier maal toe in het huwelijk treden, namelijk:

• Op 8 juli 1551 trouwt Willem met Anna van Egmont.
• Op 25 augustus 1561 trouwt de prins met Anna van Saksen.
• Op 12 juni 1575 trouwt Willem met Charlotte de Bourbon.
• Op 12 april 1583 trouwt Willem met Louise de Coligny.

Willem en enkele gebeurtenissen

In 1555 volgt Filips II zijn vader Keizer Karel V op als heer der Nederlanden en in 1556 wordt hij koning van Spanje. In de eerste jaren van zijn koningschap kunnen Filips en Willem het goed vinden. Langzaam aan worden de verstandhouding slechter, Willem staat niet langer vast achter het katholieke geloof en de koning.

• 1555: Willem wordt lid van de Raad van Staten
• 1556: Willem wordt ridder in de Orde van het Gulden Vlies
• 1559: Willem is nauw betrokken bij de onderhandeling van de vrede van Cateau-Chambresis (tussen Frankrijken Spanje). Willem onderhandelde naast Alva en Granvelle, zijn latere vijanden.
• 1559: Willem wordt stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht.
• 1564: Op 31 december spreekt Willem een beroemde rede uit, waarin hij een duidelijk standpunt inneemt met betrekking tot de gewetensvrijheid van zijn mede landgenoten.
• 1566: Het Verbond van Edelen wordt aangeboden aan landvoogdes Margaretha van Parma. De legende verhaalt dat Berlaymont de volgende woorden fluistert naar Margaretha “Ce ne sont que des gueux”, ( “Het zijn niets dan bedelaars”). Het woord gueux wordt opgevangen en het Nederlandse woord “Geus” is ontstaan.
• 1567: Alva komt in eerste instantie tijdelijk naar de Lage Landen, maar blijft wanneer Margaretha haar ontslag indient. Willem vlucht met zijn gezin naar zijn bezittingen in Duitsland. Dat is maar goed ook, want de Raad van Beroerten besluit ook de prins te gaan vervolgen.

Begin van de Tachtigjarige oorlog

Vanuit de Dillenburg bereid Willem aanval tegen Alva voor. Op 25 mei 1568 wordt er slag geleverd bij Heiligerlee met een klein legertje onder aanvoering van broer Lodewijk. De overwinning wordt behaald, maar hier sneuvelt zijn andere broer Adolf. Deze slag is het duidelijke begin van een oorlog die maar liefst tachtig jaar zou gaan duren.

In 1568 verloor Willem de slagen bij Jemmingen en één in Brabant. Wanneer de Geuzen dan op 1 april 1572 de stad Den Briel heroverden op Alva, is er een kleine omslag in de successen van Oranje. Al heel snel na de overwinning op Den Briel scharen binnen twee maanden meer dan 25 steden zich achter de prins. Wanneer in 1574 de slag bij de Mookerheide plaatsvindt, verliest Willem zijn jongste twee broers, namelijk Lodewijk en Hendrik. In 1579 tekent de prins de Unie van Utrecht, waarbij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden is geboren.

De laatste jaren van zijn leven

De hertog van Parma, Alexander Farnese, is een zoon van de voormalige landvoogdes. Hij komt in 1579 naar de Republiek en tekent op 15 maart 1580 de vogelvrijverklaring van Prins Willem van Oranje. Op 26 juli 1568 wordt de “Acte van Verlatinghe” getekend, waarmee de Republiek verklaart dat zij Filips II niet langer als hun koning accepteren.
Inmiddels heeft de koning al een prijs uitgelooft voor de dood van Oranje . Hij noemde hem openlijk “de pest van de gehele Christelijkheid en de vijand van het menselijk geslacht”.

Er vindt een moordaanslag plaats op het leven van de prins op 18 maart 1852 door Jean Jaureguy. De prins wordt geraakt in zijn kaak en het duurt heel lang voor hij weer op de been is, maar hij overleeft de aanslag. Dan gebeurt op 10 maart 1584 het onvermijdelijke, prins Willem van Oranje wordt neergeschoten door Balthasar Gerards en sterft ter plaatse. Zijn laatste woorden waren in het Frans, maar vertaald waren deze woorden: “Mijn God, Mijn God, heb medelijden met mij en met dit arme volk”.

Willems stoffelijk overschot wordt bijgezet in de kerk van Delft.