Foto en televisie kunst in de jaren zestig en zeventig

Hoewel fotografie al vele jaren bestond, zien we de echte opkomst van fotografie als kunst pas rond de jaren zestig. Enkele foto's hadden wel reeds eerder de kunststatus verkregen, maar fotografie zou pas volledig geaccepteerd worden als kunst in deze jaren zestig. Ook videokunst kwam in het kielzog van de fotografie langzaam bovendrijven als een geaccepteerde kunstvorm, hoewel er rondom video altijd wat meer scepsis heerste dan fotografie.

Opkomst fotografie en video als kunst

De jaren zestig kennen een opkomst van fotografie en video als autonome kunstvormen. Eerder werd wel eens kunst gemaakt waarin fotografie of video verwerkt was, maar nu zouden er steeds meer kunstenaars ook als enige medium fotografie of video gebruiken. Het waren ook de jaren zestig waarin men de burger steeds meer wilde betrekken bij deze kunstvormen; fotografie of video zou de burger meer kunnen betrekken bij de kunst was het idee. Men zou als het ware de burger kunnen opvoeden op kunstgebied. Enkele directe pogingen hiertoe werden ook ondernomen. In Duitsland was het bijvoorbeeld Gerry Schum, geboren in 1938, die gedurende een volle week iedere avond 3 minuten zendtijd gebruikte voor het uitzenden van een brandende open haard. Waarom deed hij dit? Hij wilde de burger middels deze kunstuiting duidelijk maken hoe raar het eigenlijk was om TV te kijken; in principe vond hij dit hetzelfde als het kijken naar het open haard vuur.

Nederlandse videokunst bij het grote publiek

Ook in Nederland probeerde men het grote publiek te betrekken bij de kunst via de TV. In Nederland werd dit gedaan door een programma uit 1971, "Beeldende kunstenaars maken TV". Helaas zouden hier slechts drie afleveringen van gemaakt worden; de kijkcijfers waren zo laag dat het onrealistisch was om verdere uitzendingen te maken. Het grote experiment om de burgers via de televisie te betrekken bij de kunst, om ze via de televisie op te voeden op het gebied van kunst, was hiermee dus mislukt. Fotografie en video zouden als kunstvorm slechts beperkt blijven tot de mensen die er specifiek naar op zoek waren in musea, tentoonstellingen, exposities en festivals. Dit gezegd hebbende, is de tegenwoordige opkomst van kanalen zoals Youtube weer een nieuwe manier waarop videokunst de burger kan bereiken. Gecombineerd met social media als facebook waarop content snel verspreid en gedeeld kan worden heeft het idee uit de jaren zestig/zeventig om de burger actief bij kunst te betrekken toch nog een zekere mate van vervulling gekend. Als men puur naar aantallen kijkt is de fotografie en video kunst dan ook zeer goed vertegenwoordigd bij het totaal aan kunst.

Kritiek op videokunst

Een kanttekening bij videokunst, en tegenwoordig ook computerkunst, is dat de diversiteit aan hulpmiddelen tegenwoordig zo groot is, dat menig kunstenaar of criticus dergelijke kunst dan ook niet meer serieus neemt. Aangezien het zo makkelijk is geworden om kunst te produceren op deze mediums, zitten er veel goedbedoelde amateurs tussen de kunstenaars. Toch zijn er kunstenaars die zichzelf hebben kunnen bewijzen op het gebied van videokunst; zoals bijvoorbeeld Nam June Paik, geboren in 1932. Hij speelde dan ook met de fysieke combinatie van televisies en instrumenten om muziek te maken. Hierbij was dus het medium niet zozeer het beeld uit de TV, maar de TV als apparaat zelf. Een bizarre videokunstenaar is Michel Cardena, geboren in 1934. Van hem is een film bekend waarin hij erotisch kreunt terwijl hij soep eet. In deze film is echter niet te zien dat hij onder de tafel door de kok gepijpt wordt.

Acceptatie van fotografie als kunstvorm

De fotografie als kunstvorm heeft een merkwaardige route afgelegd. Hoewel men zou verwachten dat fotografie als kunstvorm acceptatie zou verkrijgen in een periode waarin het beeld centraal stond, is dit juist niet het geval. Juist in de jaren zestig en zeventig, waarin de performance en de actie steeds meer centraal ging staan, kreeg de fotografie meer aanzien. Dit valt te verklaren door het gegeven dat veel performance artiesten hun werk vastlegden middels fotografie, waardoor sommige performance artiesten zelfs de performance niet meer in het publiek deden, maar alleen de vastlegging presenteerden als kunst. Op deze wijze heeft de fotografie zich doen gelden binnen de kunstwerk als geaccepteerd medium; men heeft middels het gebruik van performance kunnen laten zien dat fotografie als kunstwerk niet zozeer draait om een mooie foto, maar juist om wat er op deze foto te zien is.

De werkelijkheid als kunst bij fotografie

Fotografie zou ook als kunstvorm gebruikt worden om de werkelijkheid uit te lichten ten tot het kunstzinnige te verheffen; foto's van ontblote, gespierde negers bijvoorbeeld waren de specialiteit van Robert Mapplethorpe (1947). Hij zou ook nog diverse andere foto's maken, van bijvoorbeeld SM-achtige situaties). Hierbij werden situaties en beelden uit de wereld getrokken naar het kunstzinnige toe om op die wijze de kunst uit de werkelijkheid te laten zien.