KCV: Michelangelo Buonarroti in Rome

Michelangelo, bekend om zijn fresco's op het plafond van de Sixtijnse Kapel was een kunstenaar ten tijde van de Renaissance. Hij heeft grote invloed gehad en heeft vooral zijn sporen nagelaten in Rome. Hieronder een beschrijving van de kunstenaar en zijn belangrijkste werken.

Michelangelo

Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, beter bekend onder alleen zijn voornaam Michelangelo, was een Italiaanse kunstenaar. Hij was kunstschilder, beeldhouwer, architect en dichter. Hij is geboren op 6 maart 1475 in Caprese en is gestorven in Rome op 18 februari 1564. Hij heeft dus ten tijde van de Renaissance geleefd. Michelangelo stamde af van een welvarende koopmansfamilie in Florence, zijn vader was burgemeester van Caprese. Hij was zes jaar toen zijn moeder stierf, werd toevertrouwd aan een min en de familie verhuisde naar Florence. Al op jonge leeftijd werden zijn uitzonderlijke talenten bekend en Michelangelo bracht zijn tijd liever door met tekenen dan dat hij naar school ging. Zijn vader was het in het begin niet eens met zijn plannen, omdat het kunstenaarsberoep in die tijd nog geen hoge sociale status had. Toch zette Michelangelo door en ging op zestienjarige leeftijd in de leer bij Domenico Ghirlandaio. Later sloot hij zich aan bij de beeldhouwer Bertoldo di Giovanni, die op zijn beurt weer leerling was geweest van Donatello. Van zijn 15e tot zijn 17e stond hij onder bescherming bij Lorenzo I de’Medici, wat betekende dat hij toegang had tot de oudheidkundige verzameling bij het klooster San Marco. In die jaren verkeerde Michelangelo in de kringen van vooraanstaande geleerden en dichters. Nadat hij even in Bologna en weer in Florance had gewoond, vertrok Michelangelo naar Rome. Daar maakte hij zijn eerste Romeinse werken, onder anderen zijn beroemde beeld van Bacchus. Later keerde hij terug in Florence, waar hij belangrijke opdrachten kreeg, zoals zijn beroemde David. Zijn hele leven is opgeschreven in een biografie door Giorgio Vasari (onderdeel van ‘de Vite’). Hij was een goede vriend van hem en heeft zelfs de laatste woorden die Michelangelo voor zijn dood zei opgeschreven.

Belangrijke werken in Rome

Mozes

Het beeld van Mozes is onderdeel van het grafmonument dat Michelangelo voor paus Julius II heeft ontworpen. Het is een beeld van marmer van is 2,35 meter hoog, en is tussen 1513 en 1516 gemaakt. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Mozes en de graftombe in de Sint-Pieters basiliek geplaatst zouden worden, maar in plaats daarvan werden ze geplaatst in de minder belangrijke kerk van San Pietro in Vincoli op de Esquilijn in Rome.
Het beeld stelt de Bijbelse persoon Mozes (de leider van Israel) voor, met hoorns op zijn hoofd. Dit komt waarschijnlijk door een foute vertaling van een stuk in de bijbel (Exodus 34:29-35). In dat stuk staat Mozes met karan ohr, wat betekend dat er stralen van licht uit zijn hoofd kwamen. In het Hebreeuws kan karan echter ook hoorn betekenen.
Mozes wordt zittend getoond, met in zijn ene hand de Tien Geboden en zijn andere hand aan zijn baard. Hij pauzeert en rust uit, nadat hij de Tien Geboden heeft ontvangen en van de berg Sanai is afgedaald. Hij kijkt heel boos, wat komt omdat hij beneden mensen ziet dansen om het gouden kalf, wat blijkbaar niet de bedoeling was. De boosheid is heel mooi uitgebeeld, door een gedraait hoofd en gezwollen aders. De rest van zijn lichaam is ook heel gedetailleerd gemaakt. Als je goed kijkt zie je spierzwellingen en heel gespierde benen. Michelangelo was zelf heel tevreden met het beeld, en vond dat hij levensecht was. Hij vroeg ooit aan het beeld: ‘Waarom praat je niet?’ terwijl hij met een hamer op de knie van Mozes sloeg. Op het beeld is op de knie een ‘litteken’ te zien, waarvan wordt verwacht dat het daardoor komt.

Freschi in de Sixtijnse Kapel

De Sixtijnse Kapel werd gemaakt in opdracht van Paus Sixtus IV, want hij vond dat hij een huiskapel nodig had. De architect Giovanni dei Dolci kreeg de eer de kapel te ontweren en te bouwen en leverde hem op in 1481. De schilderingen op de zijmuren zijn door tal van schilders geschilderd en vertellen vele bijbelse verhalen. Het plafond van de kapel was oorspronkelijk azuurblauw geschilderd, en met gouden sterretjes gedecoreerd.Dit was toch niet gewenst, en in opdracht van de paus mocht Michelangelo fresco’s op het plafond schilderen. Deze fresco’s zijn de Michelangelo’s beroemdste schilderwerken geworden. Michelangelo is vier jaar bezig geweest met de schilderingen (1508-1512) en heeft tijdens het werk steeds op zijn rug moeten liggen, wat een aanslag op zijn gezondheid geweest moet zijn.

Het middendeel van het plafond toont taferelen uit Genesis en aan weerszijden daarvan ijn bijbelse profeten geschilderd. In de lunetten boven de ramen zijn enkele voorvaderen van Jezus geschilderd. In de driehoekige ruimten boven de lunetten staan ook figuren getoond, maar over hun identiteit bestaat onduidelijkheid. Op het middenstuk zijn de volgende verhalen getoond: De scheiding van donker en licht, de schepping van de zon, de maan en de planeten, de scheiding van water en http://www.infonu.nl/include/module/artikel-fotos.php?uploaden=true#land, de schepping van Adam en Eva, de zondeval en de verdrijving uit het paradijs, het offer van Noach, de zondvloed en de dronkenschap van Noach. Elk verhaal heeft zijn eigen vlak op het plafond. Het bekendste deel van de freschi is absoluut de schildering van Adam die God's hand aanraakt.

Andere werken van Michelangelo

Beeldhouwwerken

• Madonna della scala, ca. 1491, Casa Buonarroti, Florence
• Strijd van de centauren, 1492, Casa Buonarroti, Florence
• Crucifix, 1492, in de sacristie van de Santo Spirito in Florence
• Beelden Sint Proculus en Sint Petronius en een engel op de graftombe van Sint Dominicus in Bologna, 1494 en 1495
• Bacchus, 1497, Bargello, Florence.
• Pietà, tussen 1498 en 1499, Sint Pieter, Vaticaanstad.
• Madonna met kind, tussen 1501-1504, Onze-Lieve-Vrouwekerk, Brugge.
• David, circa 1501-1504, Galleria dell'Accademia, Florence
• Tondo Pitti, 1503, Bargello, Florence
• Beelden van Paulus en Petrus op het Piccolomini-altaar in de Kathedraal van Siena, 1503 en 1504
• Tadei Tondo, tussen 1504 en 1506, Royal Academy of Arts, Londen
• Matteus, 1505, Galleria dell'Accademia, Florence
• Mozes, tussen 1513 en 1516, San Pietro in Vincoli, Rome
• Rebellerende Slaaf en Stervende Slaaf, tussen 1513 en 1516 Louvre, Parijs
• Cristo della Minerva, tussen 1515 en 1521, Santa Maria sopra Minerva, Rome
• Nieuwe Sacristie van de Basilica San Lorenzo met beelden van Giuliano de' Medici, de Dag, de Nacht, Lorenzo de'Medici, de Ochtend, de Avond, De Medici Madonna, tussen 1519 en 1534, Florence
• Jonge Slaaf, Atlas Slaaf, Bebaarde Slaaf en Ontwakende Slaaf, tussen 1520 en 1523, Galleria dell'Accademia, Florence
• Apollo, 1530, Bargello, Florence
• Hurkende jongen, tussen 1530 en 1534, Hermitage in Sint-Petersburg
• De Overwinning, tussen 1532 en 1534, Palazzo Vecchio, Florence
• Brutus, 1540, Bargello, Florence
• Florence Pietà, tussen 1547 en 1553, Museo dell'Opera del Duomo, Florence
• Rondanini Pietà 1550 tot 1564, Castello Sforzesco, Milaan

Schilderwerken

• De Verzoeking van de H. Antonius, 1487-1488, Kimbell Art Museum, Forth Worth, Texas
• Madonna met kind en St. Johannes en de engelen, circa 1497, National Gallery in Londen
• De Graflegging, tussen 1500-1501, National Gallery in Londen
• Tondo Doni, circa 1504, Uffizi, Florence
• Plafond van de Sixtijnse Kapel, Vaticaanstad, tussen 1508 en 1512
• Het Laatste Oordeel in de Sixtijnse Kapel, voltooid in 1541
• De bekering van Paulus, tussen 1542 en 1545, Cappella Paolina, Vaticaanstad
• De kruisiging van Petrus, tussen 1546 en 1550, Cappella Paolina, Vaticaanstad

Architectuur

• Biblioteca Medicea Laurenziana, Florence, 1525
• Piazza del Campidoglio, Rome, 1536–1546
• Koepel van de Sint-Pietersbasiliek, Rome, 1546–1564
• Santa Maria degli Angeli e dei Martiri, Rome, 1561
• Porta Pia, Rome, 1564