De Trojaanse oorlog

De Trojaanse oorlog is waarschijnlijk een van de meest bekende verhalen uit de Griekse mythologie. Dit beroemde verhaal is door Homerus geschreven en wordt in verband gebracht met andere mythische helden en verhalen. Uit onderzoek blijkt dat Troje echt heeft bestaan. Het lag in Turkije in de Dardanellen (een gebergte). Onzeker is of dit het Troje is waar Homerus over sprak. Homerus schreef over Troje alsof het een grote drukke stad was maar het vermoedelijke Troje was niet uitzonderlijk groot en was mogelijk niet tijdens een oorlog verwoest. Dit geeft een verwarrend beeld over de mythische stad, mogelijk bevindt die zich ergens anders. Niet alleen Homerus schreef over dit onderwerp; andere schrijvers zoals Vergilius schreven er ook over maar ze hadden ieder een eigen versie of mening.

Het begin van het verhaal

De mythe start met een bruiloft onder de goden. Thetis, de schone zeegodin, zou trouwen met de dappere krijger Peleus. Dit huwelijk was voor de goden (voornamelijk voor Zeus) erg belangrijk. Het kind van Thetis zou diens vader overtreffen en zowel Zeus als Poseidon beminden de godin. Om zeker te zijn van zijn heerschappij regelde Zeus een huwelijk. Op deze bruiloft waren alle goden aanwezig, behalve Eris, de godin van de twist. Woedend omdat ze niet was uitgenodigd bedacht Eris een plan. Ze schreef “voor de mooiste” op een gouden appel. Ze gooide deze naar binnen te midden van het feestgedruis. Al gauw werd de appel opgemerkt en ontstond er een hevige ruzie onder alle godinnen. Uiteindelijk hadden drie godinnen het recht om gekozen te worden:

• Athena, de godin van de wijsheid en ambachten
• Hera, de koningin der goden
• Aphrodite, de machtige godin van de liefde en schoonheid.

Zeus wilde geen slachtoffer zijn van hun toorn dus wees hij de simpele herder genaamd Paris aan om een keuze te maken. De godinnen deden Paris ieder een aanbod; Athena bood Paris wijsheid en kracht aan. Hera echter beloofde hem macht. Maar Aphrodite had het verleidelijkste bod van allen; Paris zou kunnen trouwen met iedere vrouw, zelfs met Helena, de mooiste vrouw van Griekenland.

Aphrodite kreeg de appel en Hera en Athena waren ondanks hun belofte aan Paris - om hem niet te beoordelen vanwege zijn oordeel - vertoornd. Dit zou rampzalige gevolgen hebben; Paris was namelijk geen gewone jongeman. Hij heette oorspronkelijk Alexander en hij was een zoon van Priamus, de koning van Troje. Een visioen van zijn moeder Hecuba leidde haar ertoe om hem achter te laten op een berg waar hij gevonden werd door een herder. Paris trok naar Troje voor sportwedstrijden en werd herkend door zijn vader. Priamus wou zijn zoon niet nog een keer wegsturen en liet hem dus daar.

Na een tijd herinnerde hij Aphrodite aan haar belofte; hij ging op bezoek in Sparta en vertrok met Helena naar Troje, dankzij de hulp van Aphrodite. Toen Menelaos, die de echte man van Helena was, terugkwam en ontdekte dat Helena weg was, werd hij woedend. Hij riep alle andere huwelijks kandidaten van Helena bijeen. Deze hadden namelijk trouw gezworen aan de man van Helena. Vele helden hoorden daarbij waaronder Odysseus. Ze voeren met een groot leger naar Troje onder aanvoering van de broer van Menelaos genaamd Agamemnon. Helaas werd de tocht bemoeilijkt door Artemis die beledigd was door Agamemnon. De winden bleven ongunstig en dit zou zo blijven tot Agamemnon zijn favoriete dochter Iphegenia zou offeren. Dit gebeurde ook uiteindelijk. (Iphegenia is een andere mythe rond de Trojaanse oorlog).

De oorlog

Toen de Grieken aankwamen brak het geweld al gauw los. De lange oorlog duurde in totaal tien jaar. Aan het begin van deze strijd zijn er enkele voorvallen; het tweegevecht tussen Paris en Menelaos dat zou bepalen wie Helena zou krijgen wordt verstoord door Aphrodite. Als Menelaos op het punt staat om Paris te doden ontvoerd Aphrodite de Trojaanse prins. De oorlog gaat verder. Later ontstaat er ruzie tussen de legendarische Achilles, de zoon van Thetis en Peleus, en Agamemnon. Agamemnon wil de dochter van een priester van Apollo niet terug geven aan haar vader in Troje. Daarom zaaide Apollo ziektes in het kamp der Grieken totdat de dochter terugkeerde naar Troje. Vervolgens pakte Agamemnon de minnares van Achilles af. Dit leidde ertoe dat Achilles niet meer mee wil vechten. Zelfs toen de Grieken in uiterste nood zaten weigert hij toe te geven. Ook al gaf Agamemnon de minnares aan Achilles terug, hij bleef in het kamp en weigerde te vechten. Hij stuurde wel iemand anders. Zijn minnaar Practolos werd gezonden om voor hem te vechten. Helaas werd deze gedood door Hector, de zoon van Priamus en de beste strijder van Troje. Achilles werd eerst overmand door verdriet en daarna werd hij woedend; hij weigerde het lijk van Practolos te begraven voordat hij Hector had gedood. Dit gebeurde; tijdens een tweekamp verslaat Achilles Hector. Achilles nam het lijk van Hector mee naar het Griekse legerkamp en mishandelde het. Later kocht Priamus het terug.

Na enige tijd werd Achilles gedood door Paris. Achilles was door zijn moeder in de Styx gedoopt waardoor hij onkwetsbaar was geworden. Alleen zijn Achillespees (de plaats waar zijn moeder hem vasthield) was kwetsbaar. Paris schoot op advies van Apollo een pijl door zijn Achillespees en vervolgens schoot hij ook nog een keer in het hart van de Griekse held.

Na veel strijd kwam Odysseus met een plan; het houten paard van Troje. De Grieken bouwden het gigantische paard en schoven het naar de poort van Troje. Daar lieten ze het achter samen met de listige Sinon. Hij deed alsof de Grieken weg waren en het paard een geschenk was. De Trojanen geloofden hem en lieten zowel hem als het paard binnen. Volgens sommigen braken de Trojanen de poort af om het gevaarte naar binnen te laten en volgens anderen was het Sinon die samen met de mannen in het paard de poort opende. De Trojaanse priester Laocöon waarschuwde de Trojanen nog maar hij werd samen met zijn zoons gewurgd door een slang die vervolgens in de tempel van Athena kroop. Ook Cassandra, een Trojaanse prinses voorspelde het einde van Troje en doorzag de list met het paard. Maar zij werd niet geloofd omdat er een vloek over haar was uitgesproken; alles wat zij zei zou door niemand worden geloofd. Ook Helena doorzag de list; zij probeerde de mannen te verleiden om uit het paard te komen. Alleen Odysseus doorzag dit en stopte de andere mannen. Troje werd verwoest, de mannen werden gedood en de vrouwen en kinderen werden slaven van de Grieken. Menelaos vergaf Helena en ze leefden nog lang en gelukkig.

Helden in de oorlog

• Achilles; de sterkste krijger.
• Aias; een dappere krijger.
• Odysseus; na de oorlog startte hij zijn Odyssee.
• Diomedes; de paardenmeester. Hij was een gunsteling van Athena. Zij reed samen met hem uit en verwondde Ares (god van de oorlog) in de strijd. Diomedes zelf verwondde Aphrodite. Daardoor riep hij haar toorn op zich af. Zijn familie veranderde in zwanen toen hij terugkwam en hij werd verslonden door zijn eigen vleesetende paarden.
• Paris; hij veroorzaakte de oorlog en doodde Achilles.
• Hector; broer van Paris, de sterkste der Trojanen.
• Agamemnon; de legeraanvoerder.

Verhalen naast de oorlog

Er zijn veel verhalen die bij de oorlog horen:

• Iphigenia; dit verhaal speelt zich voor de oorlog af; het wordt in het derde hoofdstuk beschreven.
• De dood van Agamemnon; hij wordt gedood door zijn wrokkige vrouw Clytemenstra die thuis op hem wacht.
• Memnon; deze strijder van Troje werd gedood door Achilles. Zijn moeder Eos (de godin van de dageraad) beweende hem en haar tranen werden dauwdruppels.
• De tocht van Aneas; Aneas was een kind van Aphrodite. Volgens de mythen vluchtte hij samen met een groep Trojanen en kwam hij aan in Italië. Hij zou een voorouder van Romulus en Remus zijn en dus de echte stichter van Rome.
• Het lot van Aias; Aias (ook gekend als Ajax) was een van de machtigste Griekse strijders. Hij en Odysseus wilden beide de wapenuitrusting van Achilles na diens dood. Odysseus kreeg de uitrusting en Aias wilde wraak. In de nacht wilde hij de Griekse leiders doden maar door waanzin doodde hij de schapen en pleegde hij uit schaamte zelfmoord. Later, toen Odysseus' schip verging, spoelde de wapenuitrusting bij zijn graf aan.

Een ander belangrijk verhaal dat zich na de oorlog afspeelt is de Odyssee; de avontuurlijke tocht van Odysseus die naar huis terugkeerde.