Boudica, koningin der Kelten

Ze was lang, had rood haar dat tot haar heupen reikte, een harde stem en een doordringende gloed. Ze droeg een veelkleurige tuniek en een dikke mantel die dichtgemaakt was met een broche. Om haar nek had ze altijd een grote, gouden torc. Bovendien beschreef de Romeinse schrijver Cassius Dio haar als bovengemiddeld intelligent voor een vrouw. Wie was deze vrouwe toch die kennelijk zoveel roem vergaard had dat een Romein het waard vond inkt aan haar te verspillen.

Het leven van Boudica

Over het geboortejaar van Boudica is bizar weinig bekend. Het enige dat men weet is dat ze gestorven is in hetijz 60 na Christus of 61 na Christus.Boudica was getrouwd met Prasutagus, de koning van de Iceni. Samen hadden ze twee dochter. Prasutagus had een verbond gesloten met de Romeinen dat er voor zorgde dat hij koning bleef van zijn volk maar zich wel aan de regels van de Romeinen moest houden. Prasutagus dacht dat die deal voor een lange tijd gold. Hij maakte zijn vrouw, dochters en de Romeinse keizer ( dat was verplicht voor onderschikte koningen) alle vier erfgenaam van zijn land en ging er van uit dat het na zijn dood ook op die manier verdeeld zou worden. Maar hij had het mis. De Romeinen hielden zich alleen aan gesloten akkoorden voor zolang de zittende koning in leven was. De afspraken die ze met Prasutagus gemaakt hadden golden dus niet meer na zijn dood. Ook konden alleen zoons erven van hun vader. Daarom werd het land van Prasutugus na zijn dood zonder onderhandelingen geannexeerd en de bewoners werden behandeld als slaven. Volgens de Romeinse schrijver Tacitus werd Boudica afgeranseld en werden haar dochters verkracht.

Boudica liet het hier niet bij zitten. Ze besloot in opstand te komen. Vanaf het jaar 61 na Christus begon Boudica een leger te verzamelen dat bestond uit de Iceni en buurtstammen. Na enige tijd had ze het gezag over 100.000 manschappen. Met haar leger begon ze een veldtocht tegen de Romeienen. Ze plunderde en veroverde verschillende steden en vernietigde het negende legioen dat onder leiding stond van Petilius Cerialis. Na deze actie vluchtte de toenmalige regent van Britannia, Procurator Decianus, vanuit Londinium naar het vaste land. De Romeinen waren bang voor Boudica en de haren. Als er ook maar het gerucht ronding dat zij in de buurt waren sloegen ze op de vlucht.

Er werd pas echt actie tegen Boudica ondernomen toen de gouveneur van Britannia, Gaius Suetonius Paulinus besloot naar de streek te komen waar de onrust heerste. In eerste instantie besloot hij Boudica en haar leger niet aan te vallen. Dat kwam omdat zijn eigen leger uit 10.000 mannen bestond terwijl Boudica ondertussen al 320.000 man in haar strijdmacht had. Zijn besluit zorgde ervoor dat Boudica ongehinderd Londinium in kon nemen. Dit was de eerste keer in de geschiedenis dat het huidige Londen ingenomen en totaal verwoest werd. Na enige tijd besloot Suetonius Paulinus toch de strijd aan te gaan met Boudica. De exacte locatie van de strijd is niet bekend. Boudica liet haar manschappen op de typische Keltische manier vechten: blauw geschilderd. Een groot aantal strijders vocht naakt, zoals de traditie was. De rest droeg tartans, kledingstukken gemaakt van geruite wollen stof. Er gaan verhalen rond dat Boudica in die tijd niet honderd procent fit was, misschien zelfs gewond. Dit ontmoedigde de Iceni en hun bondgenoten niet want ze hadden zelfs toeschouwers meegenomen, veelal familieleden en vrienden, die de strijd aanschouwden. Ondanks hun grote meerderheid en vertrouwen waren ze niet opgewassen tegen het georganiseerde Romeinse leger van Suetonius Paulinus. Boudica werd ingemaakt en met haar leger werden ook de toeschouwers vermoord. Volgens sommige bronnen pleegde Boudica zelfmoord nadat ze verslagen was, maar zeker is dit niet. Of ze nu overleden is aan een ziekte, zoals Cassius Dio beweerde, of door zelfvergiftiging, zoals Tacitus vermeld heeft; het is zeker dat ze niet levend uit de strijd gekomen is.

Boudica in kunst, literatuur en andere cultuursvormen

Nadat de geschriften van Tacitus in de Renaissance gevonden zijn is het verhaal van Boudica steeds vaker gebruikt in de kunst en literatuur.

Boudica in de literatuur

Boudica’s verhaal werd voor het eerst herverteld door de schrijver Polydore Virgil in zijn boek ‘Voadicea’. Een ander bekend werk waarin de strijdheldin een hoofdrol speelt is ‘Chronicles’ van Raphael Holinshed. Ook schreven William Cowper ( Boadicea, an ode) en Lord Tennyson ( Boadicea) gedichten over haar.

In de laatste 40 jaar zijn er een aantal boeken verschenen waarin Boudica belangrijk is. Een van deze boeken is het in 2007 verschenen ‘Ravens of Avalon,’ dat geschreven is door Diana L. Paxon die heel bekend geworden in de tijd dat ze samen schreef met bestseller auteur Marion Bradley Zimmer ( the mists of Avalon).

Boudica in de beeldhouwkunst

In de Victoriaanse tijd was Boudica erg populair omdat de naam Boudica verwant is aan de naam Victoria. Prins Albert, de man van Koningin Victoria, had het plan een beeld van Boudica en haar twee dochters op een strijdwagen te laten maken. Dit gebeurde ook en werd in 1905, lang na Alberts dood en 4 jaar na de dood van de koningin onthuld. Het beeld is te vinden naast Westminster Bridge en the houses of Parliament en het draagt twee regels uit het eerder genoemde gedicht ‘Boadicea, an ode,’ van William Cowper.

Films, toneel en televisie

In 1610 verscheen het eerste toneelstuk waarin Boudica centraal stond. Het heette ‘Bunduca’ en was geschreven door Francis Beaumont en John Fletcher, twee tijdgenoten van Shakespeare. Buiten dit toneelstuk zijn er twee films waarin Boudica de hoofdrol speelt. De meest recente stamt uit het jaar 2003 en heet ‘Boudica’. Ook verscheen er een televisieserie genaamd ‘the warrior queen’, in het jaar 1978. Er zijn ook heel wat documentaires gemaakt over het leven van Boudica. De meest recente werd in juli 2007 uitgezonden in Engeland. Kort geleden heeft regisseur Gavin O’Connor aangekondigd dat hij bezig is aan een nieuw project genaamd ‘Warrior’, dat over Boudica zal gaan.

Boudica in de overige cultuur

Er zijn ook een aantal artiesten die liedjes geschreven hebben over Boudica. Zo is er de Nederlandse artieste Petra Berger die over haar zong. Verder hebben onder andere Enya, Steve McDonald en the Libertines nummers over Boudica geschreven.

Wat verder interessant is, is dat er een aantal vreemde verhalen omtrent Boudica rond gaan. Zo zijn er mensen in het stadje Lincolnshire die beweren haar geest gezien te hebben. Ook is er een oude legende zegt dat Boudica begraven ligt onder perron 8,9 of 10 van Kings’ Cross rail station in Londen.

Al met al wordt Boudica vandaag de dag nog gezien als in een intrigerende verschijning.