De dichterlijke Kelten
Eerder was er een artikel van mij over de barbaarse Kelten, hierbij gaat het echt om de andere kant. Wie kent nu niet de limerick en de muziek van Clannad? Maar, dit soort zaken kende men al veel eerder, en dan niet alleen maar wel vooral in Ierland, waar de mythes nog het sterkst leven van al. Verhalen over mythische koningen, wonderen en mysterieuze plekken. Wie Ierland bezoekt, zal ook merken dat een land is met veel mysterieuze plekken. Alleen nu gaat het niet om Arthur, maar om Cu Chulain.
Mystiek
De religie van de druïden was zowel mystiek als filosofisch. Heel belangrijk waren vroeger al de astronomie en de astrologie...
Graag wil ik uitleggen wat een
druïde eigenlijk inhoudt; de druïden waren voor de mensen meer dan priesters, ze traden op als rechters en raadsheren voor de koning. Ook vulden ze daarnaast andere taken in, zoals die van priester, bemiddelaar, arts en wetenschapper. De druïden werden ook wel waarzeggers genoemd, de latijnse geschiedschrijver Cicero noemde dat auguren. Niet alle druïden waren trouwens waarzeggers!
Pomponius Mela is de eerste die erover spreekt dat de instructie van de druïden geheim was, en plaatsvond in grotten en bossen. Hij schreef dat sommige struiken in het woud heilig waren, en zowel Romeinen als Christenen hakten deze om of verbranden ze. Soms werden mensenoffers aan de druïden toegeschreven. Waarschijnlijk was dit Romeinse propaganda, maar mensenoffers waren een oude Europese erfenis, en mogelijk hebben de Galliërs mensen geofferd, hetzij misdadigers hetzij - als we op de Romeinse berichten mogen afgaan - krijgsgevangenen.
Ierland: Land van Cu Chulainn
Van oudsher waren de Kelten al verzot op mythische verhalen zoals dat van Cu Chulainn. De romantische kant van de Kelten vind je nog steeds in de tradiotionele muziek in Schotland en Ierland. Luister bijvoorbeeld maar eens naar
Carrickfergus, of het nu gezongen wordt door Ronan Keating of wie dan ook....
De traditionele Ierse muziek (en moderne composities in die stijl) is in oorsprong Keltisch van invloed. Dezelfde invloeden vinden we ook in Schotland, Wales, Bretagne en Galicië (Spanje) terug. Het is een heel aparte belevenis in de Ierse pubs: het gaat niet om georganiseerde concerten maar gewoon om de lokale muzikanten die een pint gaan drinken in de pub en een aantal melodietjes ten gehore brengen. Naarmate de avond vordert komen er steeds meer muzikanten bij en 'groeit' het orkest, meestal heel spontaan.
Hoe herkennen we Keltische kunst?
Keltische kunst verschilt veel van andere kunsten. In de
Keltische kunst wordt het vertellen van verhalen gedaan door de dichters. Ze visualiseerden hun helden met lijnen en kronkels, ze werden dus niet letterlijk uitgebeeld. De verschillende vormen worden afgebeeld op een gestileerde of vervormde manier. Deze decoratieve stijl, altijd sterk symmetrisch, begon rond de 8de eeuw v. Chr. in Oost-Europa met de Halstatt cultuur, en werd ook al aangetroffen in Groot-Brittannië met de La Tène-stijl, en zal zo'n 1400 jaar voortbestaan....
Barden; muziek en poëzie
Dit waren leerling-druïden en behoorden tot de religieuze klasse, zoals men dat noemt. Maar tegenwoordig zijn er nog steeds barden, in de afgelegen delen van Keltische landen, die nog
oude liederen en verhalen brengen. Er worden ook nog nieuwe liederen geschreven. De huidige barden lijken eigenlijk in niets op die van vroeger. In de 20e eeuw vond een duidelijke opleving plaats van de Keltische cultuur. Deze bevatte religieuze en rituele poëzie, waarbij het ging over de geschiedenis, verhalen, legenden, gezangen en gedichten van hun volk. Waar hij naartoe reisde had hij diplomatieke onschendbaarheid en werd geëerd. Deze traditie bestond in Bretagne -hier de filidh genoemd- Ierland en Schotland. Tot slot: probeer eens wat Ierse poëzie te lezen; vaak is deze in het Gaelic, maar wel met vertaling ernaast.....