WO II - 21. Japanse doelwitten: Bataan, aleoeten en Midway

De Tweede Wereldoorlog. De oorlog tussen Amerika gaat verder en wordt uitgevochten op de eilanden in de Grote Oceaan.

Bataan, Corregidor in handen van de Japanners

11 maart 1942 Filippijnen. Terwijl generaal MacArthur bevel krijgt het eiland te verlaten en toevlucht te zoeken in Australië, verergert de militaire situatie en wordt het bevel geplaagd door slechte communicatie en verwarring. MacArthur verdeelt het bevel over de troepen tussen z’n vroegere assistenten, maar vergeet wel Washington in te lichten. De bevelhebbers in de VS en MacArthur geven daarna bevelen die niets met de realiteit te maken hebben zoals de troepen die beleven. MacArthur geeft generaal Moore, verschanst op Corregidor, bevel rantsoenen te sparen voor de soldaten op Bataan. Die troepen zijn doodop, maar MacArthur denkt blijkbaar dat ze zich een weg kunnen banen langs de Japanners en 3 km open water. Washington geeft de hoogste officier ter plekke dan weer bevel Bataän te verdedigen. Dit bericht is bedoeld voor generaal Jonathan Wainwright. Maar er is nu geen één enkele opperbevelhebber meer en het bericht komt terecht bij kolonel Lucius Beebie. De verwarring verhoogt de verdeeldheid bij de geallieerden over wat de toekomst is voor de eilandvesting. Wainwright is naar Corregidor verhuisd en krijgt te maken met 'n bittere MacArthur die o.a. de voorraden op Bataän betwist. MacArthur wijst een luchtaanval op de Japanners af omdat ie 'niet genoeg vliegtuigen heeft'. De situatie op Bataän verergert en op 29 maart ontvangt Wainwright een vertwijfeld bericht. Zonder voedsel en medicijnen staat het leger op instorten. Corregidor is afgesneden en heeft zelf geen voedsel over. Het lot van Bataän is bezegeld. Op 2 april beginnen de Japanners een enorme beschieting die een gat van 4 km in de Amerikaanse verdediging blaast. De volgende dag stormen de Japanners door deze bres. MacArthur beveelt een tegenaanval. Wainwright vindt dat gekkenwerk, maar stuurt het bevel door naar Bataän. Op Pasen zet het geslagen leger een zwakke tegenaanval in. Generaal-majoor King legt de bevelen naast zich neer en geeft zich over. Wainwright kijkt toe vanop Corregidor terwijl de Japanners kolommen vormen om de gevangen in een geforceerde mars van 120 km naar San Fernando te voeren. Wie te zwak is wordt neergeschoten. Wie Japanse spullen bij zich heeft, 'heeft een Japanner gedood' en wordt onthoofd. De Dodenmars van Bataän, een van deergste verschrikkingen in de Pacific, is begonnen. Roosevelt herroept intussen zijn eerder bevel en geeft Wainwright de toestemming om te capituleren. Tijdens de nacht van 5 mei landen de Japanners ongezien op het eiland. De strijd is kort en op 6 mei geeft Wainwright het bevel tot overgave. Wainwright wordt een Japanse krijgsgevangene. De Amerikaanse tegenstand in de Filipijnen is voorbij.

Japanners van Aleoeten aan

3 juni 1942. Dutch Harbor In een afleidingsmanoeuvre voor een afleidingsmanoeuvre zetten 13 jachtbommenwerpers de aanval in op Analaska. De bedoeling is de aandacht af te leiden van de westelijke eilanden: Attu en Kiska. Voor de Amerikaanse troepen op deze godvergeten stukken rots is de aanval minder 'n verrassing dan het idee dat iemand de eilanden wil. De eilanden, ten westen van Alaska tussen de Pacific en de Bering Zee, zijn koude, verlaten en deprimerende atollen van ellende. Amper geschikt voor menselijke activiteit. Het is echter Amerikaans grondgebied en ondanks 't slechte weer worden ze als springplank voor 'n aanval gezien. Vandaar dat ze verdedigd worden. De aanval op Dutch Harbor is snel voorbij en op 5 en 7 juni bezetten de Japanners Attu en Kiska. Omdat de Amerikaanse commandant dacht dat het doel Alaska was... wordt er geen weerstand geboden. Hoewel de plaats een verrassing was, was de aanval op de Aleoeten zelf helemaal geen verrassing... De Amerikanen hadden boodschappen onderschept en wisten het dus al. Ze weten ook dat dit een poging is om de Amerikaanse Navy weg te lokken van het echte doel: Midway. Hoewel de bevelhebbers beseffen dat dit 'n afleidingmanoeuvre is en dat de eilanden strategisch niet belangrijk zijn, eisen de Amerikaanse regering en bevolking een represaille. Blind voor het feit dat deze eilanden geen enkele rol spelen in de uitkomst van de oorlog zien de Amerikanen enkel een ding: voor 't eerst in erg lange tijd bezet een vreemde natie Amerikaanse grond.

Japan nadert Midway

5 mei 1942 Tokio. Het Keizerlijk Hoofdkwartier beveelt een gecombineerde vloot onder bevel van vice admiraal Nagoemo om de westelijke Aleoeten te bezetten en Midway in de Stille Oceaan. Het plan van Admiraal Jamamoto, architect van de aanval op Pearl Harbor, is een poging om de resten van de Amerikaanse vloot tot een beslissende slag te verleiden. Midway, een kleine atol 1 .700 km ten noordwesten van Hawaii, is de meest westelijke buitenpost van de VS. Vanaf hier zou Japan niet enkel Hawaii maar de VS zelf bedreigen. Na de inname van het eiland meent Jamamoto, die vreest dat Japan een langere oorlog zal verliezen, dat de VS vredesonderhandelingen zullen beginnen. De Japanners zijn terecht optimistisch. Nagoemo's vloot is enorm, met 10 slagschepen en 4 vliegdekschepen. De Amerikanen hebben geen slagschepen en slechts 2 vliegdekschepen. Het Japanse geloof in de Amerikaanse zwakheid is geen toeval. Het is precies wat admiraal Nimitz ze wil laten geloven. Nimitz rekent op de informatie die hij krijgt dankzij de gekraakte code. Daaruit blijkt dat Midway Jamamoto's eigenlijke doel is. De Japanners denken intussen dat de Yorktown in de Koraalzee gezonken is. Hoewel verre van 100% in orde, wordt de Yorktown na 'n oplapbeurt in Pearl Harbor gevechtsklaar geacht. Terwijl op 2 juni de Japanners opstomen naar Midway zitten 2 gevechtsgroepen onder bevel van schout-bij-nacht Spruance in radiostilte 485 km ten noorden van Midway. Met slechts 3 vliegdekschepen, Enterprise, Yorktown en Hornet, weet Spruance dat wanneer de vloot de komende slag wil overleven, hij de Japanse vliegkampschepen moet uitschakelen voor zij zijn vliegdekschepen kunnen bestoken. Het is een enorme gok. Als het lukt, kan het misschien een keerpunt in de oorlog betekenen. Als het mislukt, kunnen de VS Japan haast niet meer tegenhouden en zal de westkust van Amerika naar een Rijzende Zon blikken.

Lees verder

• WO II - 22. Slag om Stalingrad
• WO II - 23. Goebels, Göring, Himmler