Een goed dialoog schrijven

Een goed dialoog schrijven Een verhaal zonder goede dialogen, is geen goed verhaal. Een dialoog moet levendig zijn en lekker weglezen. Wanneer jij een verhaal of boek aan het schrijven bent, is het belangrijk om veel aandacht te besteden aan de dialogen. Hoe schrijf je nou eigenlijk een goed dialoog en hoe kun je ervoor zorgen dat het levendig is? Een dialoog is het halve werk voor een goed verhaal. Je zult personages in je verhaal hebben, die met elkaar gaan praten. Zulke dialogen moeten wel realistisch overkomen. Wanneer dat niet het geval is, zal je lezer snel afhaken.

Je personages kennen

Het is belangrijk dat je je personages kent wanneer je schrijft. Je moet weten hoe iemand reageert op bepaalde situaties. Al je personages zullen daar anders op reageren. De ene zal een donkere grot spannend vinden, terwijl een ander het juist doodeng vindt. Zorg er dus voor dat je je personages kent. Iemand die verlegen is, zal niet zomaar op die knappe man aflopen, maar iemand die juist wel brutaal is maakt misschien een ontzettende blunder door op die knappe man af te lopen.

Om je personages beter te leren kennen is het een goed idee om dit artikel te lezen. Daarin vindt je handige tips die je kunnen helpen met je personages.

Leven brengen in je dialoog

Een dood dialoog kan er als volgt uitzien:

“Waar was je?”
“Wat maakt het uit?”
“Je had toch wel even kunnen bellen om te laten weten dat het later werd?”
“Misschien wel.”
“Waarom heb je dat dan niet gedaan?”
“Ik was het vergeten.”

Als een gesprek zo door blijft gaan, is het niet aantrekkelijk voor de lezer. Daarnaast is het verwarrend wie wat zegt. Daarom moet je leven brengen in je dialoog. Je moet het aantrekkelijk maken voor je lezer. Door een dialoog te laten leven, kun je laten zien wat de sfeer is en hoe de personages zich voelen. In een dialoog als het bovenstaande is het helemaal niet duidelijk wat er nou eigenlijk aan de hand is. Dit dialoog kan in verschillende situaties worden gehouden, daarom zal ik hier twee voorbeelden neerzetten. Het is dan ook meteen duidelijk wat met een levend dialoog wordt bedoeld.

Voorbeeld 1

Eindelijk ging de deur open. Karin haalde opgelucht adem en liep naar de gang. “Waar was je?” vroeg ze aan haar man.
“Wat maakt het uit?” kwam het antwoord. Tobias had duidelijk gedronken, want hij praatte met een dubbele tong en liep langs haar heen alsof ze lucht was.
Karin sloeg haar armen over elkaar. “Je had toch wel even kunnen bellen om te laten weten dat het later werd?” vroeg ze. Ze keek hem doordringend aan.
“Misschien wel,” schokschouderde Tobias. Hij duwde haar aan de kant om het huis in te lopen.
Kwaad liep Karin achter hem aan. “Waarom heb je het dan niet gedaan?” vroeg ze met verheven stem. Ze werd steeds kwader. Het was iedere keer hetzelfde liedje!
“Ik was het vergeten,” zei Tobias. Hij ging op de bank liggen en sloot zijn ogen. Nog even en hij zou in slaap vallen, wist Karin. Zo ging het immers altijd.

Voorbeeld 2

Met trillende vingers zette Chantal de televisie uit. Er was zojuist een tienermeisje aangereden op straat. Ze had het niet overleefd. Wat als het Tamara was? Chantal had niets meer van haar gehoord sinds ze vanochtend naar school was gegaan. En nu was het al bijna acht uur ’s avonds!
Juist op dat moment ging de deur open. De zestienjarige Tamara kwam binnen.
Chantal keek op. “Waar was je?” vroeg ze bezorgd. Allerlei scenario’s hadden er al in haar hoofd afgespeeld.
“Wat maakt het uit?” vroeg Tamara brutaal. Ze gooide haar tas op de bank en keek haar moeder ietwat uitdagend aan.
Chantal merkte dat ze nog steeds trilde. “Je had toch wel even kunnen bellen,” zei ze. Ze probeerde de brok in haar keel weg te slikken. “Om te laten weten dat het later werd?”
Tamara keek naar de grond. “Misschien wel,” zei ze beschaamd. Ze wilde haar moeder niet bezorgd maken.
“Waarom heb je dat dan niet gedaan?” vroeg Chantal. Nog even en ze zou huilen. Ze had zich ook zo’n zorgen gemaakt!
“Ik was het vergeten,” antwoordde Tamara schuldbewust. Ze maakte zichzelf steeds kleiner. Het was duidelijk dat ze weer eens niet had nagedacht.

Zoals je ziet zijn beide voorbeelden totaal verschillend. In het eerste gesprek is Karin woedend en Tobias kan het allemaal maar weinig schelen. In het tweede gesprek komt bezorgdheid naar voren, en spijt. Het is daarom heel belangrijk om als auteur te zorgen dat de lezer begrijpt wat er aan de hand is. Anders kan het misschien verkeerd worden opgevat. Daarnaast leren de beide voorbeelden een stuk beter weg dan het dode dialoog.

Veel oefenen

Een goed dialoog schrijf je niet meteen. Het zal veel tijd kosten om het door te krijgen. Een topsporter moet ook veel trainen. Sowieso is het als auteur handig om veel boeken te lezen. Zo zie je vanzelf hoe andere schrijvers met dialogen omgaan. Je kunt er altijd wat van leren. Daarnaast zul je veel moeten schrijven en herschrijven om tot het perfecte dialoog te komen. Dat kost tijd, maar uiteindelijk zul je wel dat dialoog krijgen wat je zo graag wilde schrijven en waar je trots op kunt zijn.
© 2007 - 2024 Writingsuus, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
recensieSchrijfboek: Stephen King – Over leven en schrijven`Over leven en schrijven' is het schrijfboek van Stephen King. In dit boek geeft hij tips voor mensen die ook graag boek…
Sfeer creëren in je dialogenSfeer creëren in je dialogenEen verhaal kan niet zonder dialoog, maar als de dialogen vlak zijn, is het niet fijn om het te lezen. De sfeer in een d…
Hoe begin je met het schrijven van een boek?Hoe begin je met het schrijven van een boek?Hoe begin je met het schrijven van een boek? Eigenlijk is het antwoord heel simpel: je begint gewoon. Voor beginnende sc…
Schriftelijke en online cursussen creatief schrijvenSchriftelijke en online cursussen creatief schrijvenWil je verder komen met creatief schrijven? Maar wil je, gezien je brede belangstelling, je nog niet direct op een bepaa…

Nederlandse taal en cultuur in CanadaIedereen weet dat in Canada een grote Franstalige gemeenschap is. Veel andere Europese nationaliteiten zul je in Canada…
Verhalen herschrijvenVerhalen herschrijvenWanneer je een verhaal hebt geschreven, zul je het waarschijnlijk ook moeten herschrijven. Veel mensen vinden dit een ve…
Bronnen en referenties
Reacties

Johan Jast, 17-04-2010
Geweldig artikel, maar ik zit met vreemd gevoel als ik het toepas op mijn eigen verhaal. Het steed terugkeren van "zei ze" "vroeg ze" "zei hij"… geeft me een irritant gevoel wanneer ik mijn tekst overlees. Mag je die dingen soms ook weg laten?

bvb "Ik hou van je Nick." Haar stem klonk angstig. Het leek alsof ze bang was dat hij nooit meer zou terugkeren.

Of MOET het zo?

"Ik hou van je" zei ze angstig. Het leek alsof ze bang was dat hij nooit meer zou terugkeren.

Persoonlijk lees ik liever de eerste manier dan de tweede. Zeker als er zich een dialoog vormt van bijna een hele bladzijde. Het veelvoudig gebruik van de reeds vernoemde werkwoorden, verlaagt na een tijdje mijn interesse als lezer. Is mijn manier van schrijven grammaticaal correct?

Groeten Johan Reactie infoteur, 17-04-2010
Hoi Johan,

Jouw manier lijkt me perfect. Je moet zeker niet te vaak in herhaling vallen, want dat maakt het voor de lezer veel minder prettig.

In jouw voorbeeld is prima te zien wie het zegt. Zolang het niet onduidelijk wordt lijkt het me juist goed om lekker af te wisselen.

Succes met schrijven!

Suzanne

Youri, 18-03-2010
Hallo,

ik zit te twijfelen over de manier waarop ik een dialoog wil schrijven.
het kent twee manieren:

manier 1:

wie is daar?´ vroeg hans. ik ben grietje, werd er geantwoord. waarom verstop je je? ik ben bang.

manier 2:

wie is daar?´ vroeg hans
ik ben het grietje, werd er geantwoord.
waarom verstop je je.
ik ben bang.

welke manier is het meest gebruikelijk in een boek (zoals harry potter, the lord of the ring) Reactie infoteur, 05-04-2010
Hallo,

Er staan genoeg voorbeelden in het artikel. Als je wilt weten wat het meest gebruikelijke is in een boek, raad ik je aan om boeken te gaan lezen. Dat is echt de beste manier om te weten hoe het 'hoort'.

Succes!

Astrid, 27-11-2009
Hoe schrijf je een dialoog zonder een verhaal alleen met 2 personen? Reactie infoteur, 27-11-2009
Ik denk dat je dit het beste kunt doen met een 'dood dialoog', zie ook het artikel hiervoor :)

Gwen, 03-01-2008
Goed uitgelegd.
Ik ben zelf ook van plan om een boek te schrijven, ik zou informatie hoe ik het best kan beginnen. Ik heb via Google.nl gezocht naar tips en ben uit eindelijk hier terecht gekomen.:-):-) Reactie infoteur, 03-01-2008
Bedankt voor je complimentje. Veel succes met je boek :)

Writingsuus (705 artikelen)
Laatste update: 09-06-2015
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Taal
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.