Acrostichon in de bijbel: in Psalm 119 en klaagliederen

Bij een acrostichon of naamdicht, vormen de eerste letters van elke regel een woord. In de Bijbel komen we deze stijlvorm ook tegen, onder meer in Psalm 119, klaagliederen. Een acrostichon is een vers of gedicht waarvan de eerste letters van iedere regel of strofe, achter elkaar gezet, een woord of zin vormen. In de bijbel treffen we acrostichons aan in de psalmen 9, 10, 25, 34, 37, 11, 112, 119 en 145, Klaagliederen, en in Spreuken 31:10-31, een loflied op de sterke vrouw. Psalm 119 is waarschijnlijk het bekendste voorbeeld uit de bijbel van een acrostichon.

• Wat is een acrostichon?
• Voorbeelden van acrostichons in de Bijbel
• Psalm 119: het bekendste voorbeeld uit de bijbel van een acrostichon of alfabetisch gedicht
• Psalm 119: Oude Statenvertaling

Wat is een acrostichon?

Een acrostichon is een gedicht of vers waarvan de eerste letters van iedere regel of strofe, achter elkaar gezet, een woord of zin vormen. Acrostichon is een samenvoeging van de Griekse woorden 'akros', dat uítstekend betekent en 'stichos', hetgeen rij of vers betekent. Een klassiek voorbeeld van een acrostichon is het Nederlandse volkslied. Het Wilhelmus is een acrostichon, in de zin dat de eerste letters van elk van de 15 coupletten tesamen 'Willem van Nassov' (oude spelling van Willem van Nassau) vormen.(¹) Een acrostichon wordt ook wel 'een alfabetisch gedicht' genoemd.

In de bijbel treffen we ook acrostichons aan; zo zijn er diverse psalmen alfabetisch gerangschikt. De psalmen 9, 10, 25, 34, 37, 11, 112, 119 en 145 zijn acrostichistisch gerangschikt, ofschoon niet altijd alle 22 letters van het Hebreeuwse alfabet gebruikt zijn. In sommige edities van de Statenvertaling wordt naar de acrostichons verwezen door voor elk vers tussen haakjes de namen van de Hebreeuwse letters te noemen. Andere Bijbelvertalingen hebben afgezien van zulke aanduidingen.

Ook is het bijbelboek Klaagliederen bijna geheel op acrostichistische wijze vormgegeven. Uitgezonderd het vijfde en tevens laatste hoofdstuk, zijn de klaagliederen alfabetisch volgens de 22 letters van het Hebreeuws alfabet gerangschikt. Voorts is Spreuken 31:10-31, een loflied op de sterke vrouw, een acrostichon.

Een alfabetische rangschikking van Bijbelverzen getuigt niet alleen van poëtische schoonheid, doch kan ook als een hulpmiddel beschouwd worden voor het geheugen - als een geheugensteuntje. De overlevering geschiedde in oude tijden vooral door het gesproken woord en door gebruik te maken van ezelsbruggetjes konden teksten gemakkelijker uit het hoofd geleerd worden. Bovendien symboliseert de gang van de letters, van aleph tot taw in het Hebreeuwse alfabet, de levensweg die de mens gaat.

Voorbeelden van acrostichons in de Bijbel

In de Bijbel zijn er meerdere acrostichons, zoals in:

• Psalm 119: Elk van de 22 secties begint met een opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet. Het Hebreeuws alfabet kent 22 letters.
• Klaagliederen: Elk van de vijf hoofdstukken begint met een opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet. De acrostichonstructuur weerspiegelt het thema van verdriet en verwoesting.
• Psalm 9 en 10: Psalm 9, die samen met Psalm 10 een eenheid vormt, vormen een acrostichon van het Hebreeuwse alfabet.
• Psalm 25: Elke vers begint met een opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet.
• Spreuken 31:10-31: Deze passage prijst de deugden van een deugdzame, sterke vrouw. Elk vers begint met een opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet.
• Psalm 34: Elke vers begint met een opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet.
• Psalm 111: Net als Psalm 112 begint elk vers met een opeenvolgende letter van het Hebreeuwse alfabet.
• Psalm 145: Elk vers begint met een letter uit het Hebreeuwse alfabet, maar niet noodzakelijk in alfabetische volgorde.
• Nahum 1:2-8: Het boek begint na de inleiding met een acrostichonvan het Hebreeuwse alfabet en beschrijft de eigenschappen van God.

Psalm 119: het bekendste voorbeeld uit de bijbel van een acrostichon of alfabetisch gedicht

Psalm 119, bekend van de tekst "Uw woord is een lamp voor mijn voet, en een licht voor mijn pad" (Psalm 119:105), is de langste psalm met 176 verzen. Ter vergelijking: de kortste psalm, is Psalm 117 met slechts twee verzen. Psalm 119 is niet hymnisch of lyrisch van aard, doch het behoort tot de didactische of onderwijzende literatuur. Het is een langgerekte, kunstig vormgegeven meditatie over de heerlijkheid van Gods Wet (Thora) en Woord.

Het gebed of meditatie is alfabetisch opgezet, dus in de vorm van een acrostichon, waarbij telkens één van de 22 letters van het Hebreeuwse alfabet, op volgorde, de beginletter vormt voor een strofe bestaande uit acht verzen. Zo beginnen de eerste acht verzen met Alef, de eerste letter van het Hebreeuwse alfabet en de tweede strofe, de verzen 9-16, beginnen met Beth, de tweede letter van het alfabet, enzovoort. Eén strofe bestaat uit acht versregels en er zijn 22 strofen. Hiermee komt het totaal op 8 x 22 = 176 verzen.

Er valt nog meer te zeggen over het vormschema van deze psalm. Niet alleen correspondeert elke strofe met een letter uit het alfabet, maar er wordt door de psalmist ook een reeks van woorden gebruikt die een overeenkomstige betekenis hebben en deze synonieme uitdrukkingen komen in alle strofen terug, hoewel niet steeds in dezelfde volgorde. Met deze acht uitdrukkingen of kernwoorden, verheerlijkt de psalmist Gods Wet. Het zijn de woorden:

• wet
• getuigenissen
• geboden
• inzettingen
• verordeningen
• bevelen
• wegen
• woord (of ook wel toezegging)

Uitgezonderd vers 122, komt telkens een van deze uitdrukkingen voor. In zes van de strofen worden alle acht de kernwoorden genoemd en in alle acht de strofen worden ten minste zes van deze woorden genoemd. In veel vertalingen zijn deze synoniemen niet meer goed te traceren, aangezien Bijbelvertalers niet in ale gevallen consequent een bepaald Hebreeuwse woord door hetzelfde Nederlandse woord vertalen.

Op didactische en kunstige wijze wordt in deze psalm de volheid, diepte en grootsheid van Gods Wet en Woord aangeduid. "Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht voor mijn pad", voor mijn levenspad - hetgeen prachtig tot uitdrukking komt doordat in deze psalm de letters van het alfabet driemaal passeren.

Psalm 119: Oude Statenvertaling

1 Aleph. Welgelukzalig zijn de oprechten van wandel, die in de wet des HEEREN gaan.

2 Welgelukzalig zijn zij, die Zijn getuigenissen onderhouden, die Hem van ganser harte zoeken;

3 Ook geen onrecht werken, maar wandelen in Zijn wegen.

4 HEERE! Gij hebt geboden, dat men Uw bevelen zeer bewaren zal.

5 Och, dat mijn wegen gericht werden, om Uw inzettingen te bewaren!

6 Dan zou ik niet beschaamd worden, wanneer ik merken zou op al Uw geboden.

7 Ik zal U loven in oprechtheid des harten, als ik de rechten Uwer gerechtigheid geleerd zal hebben.

8 Ik zal Uw inzettingen bewaren; verlaat mij niet al te zeer.

9 Beth. Waarmede zal de jongeling zijn pad zuiver houden? Als hij dat houdt naar Uw woord.

10 Ik zoek U met mijn gehele hart, laat mij van Uw geboden niet afdwalen.

11 Ik heb Uw rede in mijn hart verborgen, opdat ik tegen U niet zondigen zou.

12 HEERE! Gij zijt gezegend; leer mij Uw inzettingen.

13 Ik heb met mijn lippen verteld al de rechten Uws monds.

14 Ik ben vrolijker in den weg Uwer getuigenissen, dan over allen rijkdom.

15 Ik zal Uw bevelen overdenken, en op Uw paden letten.

16 Ik zal mijzelven vermaken in Uw inzettingen; Uw woord zal ik niet vergeten.

17 Gimel. Doe wel bij Uw knecht, dat ik leve en Uw woord beware.

18 Ontdek mijn ogen, dat ik aanschouwe de wonderen van Uw wet.

19 Ik ben een vreemdeling op de aarde, verberg Uw geboden voor mij niet.

20 Mijn ziel is verbroken vanwege het verlangen naar Uw oordelen te aller tijd.

21 Gij scheldt de vervloekte hovaardigen, die van Uw geboden afdwalen.

22 Wentel van mij versmaadheid en verachting, want ik heb Uw getuigenissen onderhouden.

23 Als zelfs de vorsten zittende tegen mij gesproken hebben, heeft Uw knecht Uw inzettingen betracht.

24 Ook zijn Uw getuigenissen mijn vermakingen, en mijn raadslieden.

25 Daleth. Mijn ziel kleeft aan het stof; maak mij levend naar Uw woord.

26 Ik heb U mijn wegen verteld, en Gij hebt mij verhoord; leer mij Uw inzettingen.

27 Geef mij den weg Uwer bevelen te verstaan, opdat ik Uw wonderen betrachte.

28 Mijn ziel druipt weg van treurigheid; richt mij op naar Uw woord.

29 Wend van mij den weg der valsheid, en verleen mij genadiglijk Uw wet.

30 Ik heb verkoren den weg der waarheid, Uw rechten heb ik mij voorgesteld.

31 Ik kleef vast aan Uw getuigenissen; o HEERE! beschaam mij niet.

32 Ik zal den weg Uwer geboden lopen, als Gij mijn hart verwijd zult hebben.

33 He. HEERE! leer mij den weg Uwer inzettingen, en ik zal hem houden ten einde toe.

34 Geef mij het verstand, en ik zal Uw wet houden; ja, ik zal ze onderhouden met gansen harte.

35 Doe mij treden op het pad Uwer geboden, want daarin heb ik lust.

36 Neig mijn hart tot Uw getuigenissen, en niet tot gierigheid.

37 Wend mijn ogen af, dat zij geen ijdelheid zien; maak mij levend door Uw wegen.

38 Bevestig Uw toezegging aan Uw knecht, die Uw vreze toegedaan is.

39 Wend mijn smaadheid af, die ik vreze, want Uw rechten zijn goed.

40 Zie, ik heb een begeerte tot Uw bevelen; maak mij levend door Uw gerechtigheid.

41 Vau. En dat mij Uw goedertierenheden overkomen, o HEERE! Uw heil, naar Uw toezegging;

42 Opdat ik mijn smader wat heb te antwoorden, want ik vertrouw op Uw woord.

43 En ruk het woord der waarheid van mijn mond niet al te zeer, want ik hoop op Uw rechten.

44 Zo zal ik Uw wet steeds onderhouden, eeuwiglijk en altoos.

45 En ik zal wandelen in de ruimte, omdat ik Uw bevelen gezocht heb.

46 Ook zal ik voor koningen spreken van Uw getuigenissen, en mij niet schamen.

47 En ik zal mij vermaken in Uw geboden, die ik liefheb.

48 En ik zal mijn handen opheffen naar Uw geboden, die ik liefheb, en ik zal Uw inzettingen betrachten.

49 Zain. Gedenk des woords, tot Uw knecht gesproken, op hetwelk Gij mij hebt doen hopen.

50 Dit is mijn troost in mijn ellende, want Uw toezegging heeft mij levend gemaakt.

51 De hovaardigen hebben mij boven mate zeer bespot; nochtans ben ik van Uw wet niet geweken.

52 Ik heb gedacht, o HEERE! aan Uw oordelen van ouds aan, en heb mij getroost.

53 Grote beroering heeft mij bevangen vanwege de goddelozen, die Uw wet verlaten.

54 Uw inzettingen zijn mij gezangen geweest, ter plaatse mijner vreemdelingschappen.

55 HEERE! des nachts ben ik Uws Naams gedachtig geweest, en heb Uw wet bewaard.

56 Dat is mij geschied, omdat ik Uw bevelen bewaard heb.

57 Cheth. De HEERE is mijn deel, ik heb gezegd, dat ik Uw woorden zal bewaren.

58 Ik heb Uw aanschijn ernstelijk gebeden van ganser harte, wees mij genadig naar Uw toezegging.

59 Ik heb mijn wegen bedacht, en heb mijn voeten gekeerd tot Uw getuigenissen.

60 Ik heb gehaast, en niet vertraagd Uw geboden te onderhouden.

61 De goddeloze hopen hebben mij beroofd; nochtans heb ik Uw wet niet vergeten.

62 Te middernacht sta ik op, om U te loven voor de rechten Uwer gerechtigheid.

63 Ik ben een gezel van allen, die U vrezen, en van hen, die Uw bevelen onderhouden.

64 HEERE! de aarde is vol van Uw goedertierenheid; leer mij Uw inzettingen.

65 Teth. Gij hebt bij Uw knecht goed gedaan, HEERE, naar Uw woord.

66 Leer mij een goeden zin en wetenschap, want ik heb aan Uw geboden geloofd.

67 Eer ik verdrukt werd, dwaalde ik, maar nu onderhoud ik Uw woord.

68 Gij zijt goed en goeddoende; leer mij Uw inzettingen.

69 De hovaardigen hebben leugens tegen mij gestoffeerd; doch ik bewaar Uw bevelen van ganser harte.

70 Hun hart is vet als smeer; maar ik heb vermaak in Uw wet.

71 Het is mij goed, dat ik verdrukt ben geweest, opdat ik Uw inzettingen leerde.

72 De wet Uws monds is mij beter, dan duizenden van goud of zilver.

73 Jod. Uw handen hebben mij gemaakt, en bereid; maak mij verstandig, opdat ik Uw geboden lere.

74 Die U vrezen, zullen mij aanzien, en zich verblijden, omdat ik op Uw woord gehoopt heb.

75 Ik weet, HEERE! dat Uw gerichten de gerechtigheid zijn, en dat Gij mij uit getrouwheid verdrukt hebt.

76 Laat toch Uw goedertierenheid zijn om mij te troosten, naar Uw toezegging aan Uw knecht.

77 Laat mij Uw barmhartigheden overkomen, opdat ik leve, want Uw wet is al mijn vermaking.

78 Laat de hovaardigen beschaamd worden, omdat zij mij met leugen nedergestoten hebben; doch ik betracht Uw geboden.

79 Laat hen tot mij keren, die U vrezen, en die Uw getuigenissen kennen.

80 Laat mijn hart oprecht zijn tot Uw inzettingen, opdat ik niet beschaamd worde.

81 Caph. Mijn ziel is bezweken van verlangen naar Uw heil; op Uw woord heb ik gehoopt.

82 Mijn ogen zijn bezweken van verlangen naar Uw toezegging, terwijl ik zeide: Wanneer zult Gij mij vertroosten?

83 Want ik ben geworden als een lederen zak in den rook; doch Uw inzettingen heb ik niet vergeten.

84 Hoe vele zullen de dagen Uws knechts zijn? Wanneer zult Gij recht doen over mijn vervolgers?

85 De hovaardigen hebben mij putten gegraven, hetwelk niet is naar Uw wet.

86 Al Uw geboden zijn waarheid; zij vervolgen mij met leugen, help mij.

87 Zij hebben mij bijna vernietigd op de aarde, maar ik heb Uw bevelen niet verlaten.

88 Maak mij levend naar Uw goedertierenheid, dan zal ik de getuigenis Uws monds onderhouden.

89 Lamed. O HEERE! Uw woord bestaat in der eeuwigheid in de hemelen.

90 Uw goedertierenheid is van geslacht tot geslacht; Gij hebt de aarde vastgemaakt, en zij blijft staan;

91 Naar Uw verordeningen blijven zij nog heden staan, want zij allen zijn Uw knechten.

92 Indien Uw wet niet ware geweest al mijn vermaking, ik ware in mijn druk al lang vergaan.

93 Ik zal Uw bevelen in der eeuwigheid niet vergeten, want door dezelve hebt Gij mij levend gemaakt.

94 Ik ben Uw, behoud mij, want ik heb Uw bevelen gezocht.

95 De goddelozen hebben op mij gewacht, om mij te doen vergaan; ik neem acht op Uw getuigenissen.

96 In alle volmaaktheid heb ik een einde gezien; maar Uw gebod is zeer wijd.

97 Mem. Hoe lief heb ik Uw wet! Zij is mijn betrachting den gansen dag.

98 Zij maakt mij door Uw geboden wijzer, dan mijn vijanden zijn, want zij is in eeuwigheid bij mij.

99 Ik ben verstandiger dan al mijn leraars, omdat Uw getuigenissen mijn betrachting zijn.

100 Ik ben voorzichtiger dan de ouden, omdat ik Uw bevelen bewaard heb.

101 Ik heb mijn voeten geweerd van alle kwade paden, opdat ik Uw woord zou onderhouden.

102 Ik ben niet geweken van Uw rechten, want Gij hebt mij geleerd.

103 Hoe zoet zijn Uw redenen mijn gehemelte geweest, meer dan honig mijn mond!

104 Uit Uw bevelen krijg ik verstand, daarom haat ik alle leugenpaden.

105 Nun. Uw woord is een lamp voor mijn voet, en een licht voor mijn pad.

106 Ik heb gezworen, en zal het bevestigen, dat ik onderhouden zal de rechten Uwer gerechtigheid.

107 Ik ben gans zeer verdrukt, HEERE! maak mij levend naar Uw woord.

108 Laat U toch, o HEERE! welgevallen de vrijwillige offeranden mijns monds, en leer mij Uw rechten.

109 Mijn ziel is geduriglijk in mijn hand; nochtans vergeet ik Uw wet niet.

110 De goddelozen hebben mij een strik gelegd; nochtans ben ik niet afgedwaald van Uw bevelen.

111 Ik heb Uw getuigenissen genomen tot een eeuwige erve, want zij zijn mijns harten vrolijkheid.

112 Ik heb mijn hart geneigd, om Uw inzettingen eeuwiglijk te doen, ten einde toe.

113 Samech. Ik haat de kwade ranken, maar heb Uw wet lief.

114 Gij zijt mijn Schuilplaats en mijn Schild; op Uw Woord heb ik gehoopt.

115 Wijkt van mij, gij boosdoeners! dat ik de geboden mijns Gods moge bewaren.

116 Ondersteun mij naar Uw toezegging, opdat ik leve; en laat mij niet beschaamd worden over mijn hope.

117 Ondersteun mij, zo zal ik behouden zijn; dan zal ik mij steeds in Uw inzettingen vermaken.

118 Gij vertreedt al degenen, die van Uw inzettingen afdwalen, want hun bedrog is leugen.

119 Gij doet alle goddelozen der aarde weg als schuim, daarom heb ik Uw getuigenissen lief.

120 Het haar mijns vleses is te berge gerezen van verschrikking voor U, en ik heb gevreesd voor Uw oordelen.

121 Ain. Ik heb recht en gerechtigheid gedaan; geef mij niet over aan mijn onderdrukkers.

122 Wees borg voor Uw knecht ten goede; laat de hovaardigen mij niet onderdrukken.

123 Mijn ogen zijn bezweken van verlangen naar Uw heil, en naar de toezegging Uwer rechtvaardigheid.

124 Doe bij Uw knecht naar Uw goedertierenheid, en leer mij Uw inzettingen.

125 Ik ben Uw knecht, maak mij verstandig, en ik zal Uw getuigenissen kennen.

126 Het is tijd voor den HEERE, dat Hij werke, want zij hebben Uw wet verbroken.

127 Daarom heb ik Uw geboden lief, meer dan goud, ja, meer dan het fijnste goud.

128 Daarom heb ik al Uw bevelen, van alles, voor recht gehouden; maar alle valse pad heb ik gehaat.

129 Pe. Uw getuigenissen zijn wonderbaar, daarom bewaart ze mijn ziel.

130 De opening Uwer woorden geeft licht, de slechten verstandig makende.

131 Ik heb mijn mond wijd opengedaan, en gehijgd, want ik heb verlangd naar Uw geboden.

132 Zie mij aan, wees mij genadig, naar het recht aan degenen, die Uw Naam beminnen.

133 Maak mijn voetstappen vast in Uw Woord, en laat geen ongerechtigheid over mij heersen.

134 Verlos mij van des mensen overlast, en ik zal Uw bevelen onderhouden.

135 Doe Uw aangezicht lichten over Uw knecht, en leer mij Uw inzettingen.

136 Waterbeken vlieten af uit mijn ogen, omdat zij Uw wet niet onderhouden.

137 Tsade. HEERE! Gij zijt rechtvaardig, en elkeen Uwer oordelen is recht.

138 Gij hebt de gerechtigheid Uwer getuigenissen, en de waarheid hogelijk geboden.

139 Mijn ijver heeft mij doen vergaan, omdat mijn wederpartijders Uw woorden vergeten hebben.

140 Uw woord is zeer gelouterd, en Uw knecht heeft het lief.

141 Ik ben klein en veracht, doch Uw bevelen vergeet ik niet.

142 Uw gerechtigheid is gerechtigheid in eeuwigheid, en Uw wet is de waarheid.

143 Benauwdheid en angst hebben mij getroffen, doch Uw geboden zijn mijn vermakingen.

144 De gerechtigheid Uwer getuigenissen is in der eeuwigheid; doe ze mij verstaan, zo zal ik leven.

145 Koph. Ik heb van ganser harte geroepen: verhoor mij, o HEERE! ik zal Uw inzettingen bewaren.

146 Ik heb U aangeroepen, verlos mij, en ik zal Uw getuigenissen onderhouden.

147 Ik ben de morgen schemering voorgekomen, en heb geschrei gemaakt; op Uw woord heb ik gehoopt.

148 Mijn ogen komen de nacht waken voor, om Uw rede te betrachten.

149 Hoor mijn stem naar Uw goedertierenheid, o HEERE! maak mij levend naar Uw recht.

150 Die kwade praktijken najagen, genaken mij, zij wijken verre van Uw wet.

151 Maar Gij, HEERE! zijt nabij, en al Uw geboden zijn waarheid.

152 Van ouds heb ik geweten van Uw getuigenissen, dat Gij ze in eeuwigheid gegrond hebt.

153 Resch. Zie mijn ellende aan, en help mij uit, want Uw wet heb ik niet vergeten.

154 Twist mijn twistzaak, en verlos mij, maak mij levend, naar Uw toezegging.

155 Het heil is verre van de goddelozen, want zij zoeken Uw inzettingen niet.

156 HEERE! Uw barmhartigheden zijn vele; maak mij levend naar Uw rechten.

157 Mijn vervolgers en mijn wederpartijders zijn vele, maar van Uw getuigenissen wijk ik niet.

158 Ik heb gezien degenen, die trouwelooslijk handelen, en het verdroot mij, dat zij Uw woord niet onderhielden.

159 Zie aan, dat ik Uw bevelen lief heb, o HEERE! maak mij levend naar Uw goedertierenheid.

160 Het begin Uws woords is waarheid, en in der eeuwigheid is al het recht Uwer gerechtigheid.

161 Schin. De vorsten hebben mij vervolgd zonder oorzaak; maar mijn hart heeft gevreesd voor Uw woord.

162 Ik ben vrolijk over Uw toezegging, als een, die een groten buit vindt.

163 Ik haat de valsheid, en heb er een gruwel van; maar Uw wet heb ik lief.

164 Ik loof U zevenmaal des daags, over de rechten Uwer gerechtigheid.

165 Die Uw wet beminnen, hebben groten vrede, en zij hebben geen aanstoot.

166 O HEERE! ik hoop op Uw heil, en doe Uw geboden.

167 Mijn ziel onderhoudt Uw getuigenissen, en ik heb ze zeer lief.

168 Ik onderhoud Uw bevelen en Uw getuigenissen, want al mijn wegen zijn voor U.

169 Thau. O HEERE! laat mijn geschrei voor Uw aanschijn genaken, maak mij verstandig naar Uw woord.

170 Laat mijn smeken voor Uw aanschijn komen, red mij naar Uw toezegging.

171 Mijn lippen zullen Uw lof overvloediglijk uitstorten, als Gij mij Uw inzettingen zult geleerd hebben.

172 Mijn tong zal spraak houden van Uw rede, want al Uw geboden zijn rechtvaardigheid.

173 Laat Uw hand mij te hulp komen, want ik heb Uw bevelen verkoren.

174 O HEERE! ik verlang naar Uw heil, en Uw wet is al mijn vermaking.

175 Laat mijn ziel leven, en zij zal U loven, en laat Uw rechten mij helpen.

176 Ik heb gedwaald als een verloren schaap; zoek Uw knecht, want Uw geboden heb ik niet vergeten.

Noot:

1. In de Troonrede die koningin Beatrix in 2010 uitsprak, zat een acrostichon. Wie de beginletters van de eerste vijftien zinnen achter elkaar zet, leest WILLEM VAN NASSOV, de oude spelling van de naam van Willem van Oranje. De Rijksvoorlichtingsdienst zei hierover: "Het is een aardigheidje. Het is een verwijzing naar de eerste letters van de coupletten van ons volkslied. Dat volkslied is van ons allemaal, en het is het symbool van de eenheid van het land."

Lees verder

• Parallellisme in Prediker & Psalmen: Parallellisme in bijbel
• Chiasme of kruisstelling in de Bijbel: Psalm 8, 9 en 109
• Het hooglied van Salomo: een liefdesgedicht of liefdeslied
• Psalm 23 - De Heer is mijn herder (Jezus is de goede herder)
• Messiaanse profetie: 'Messiaanse Psalmen' van Norbert Lieth