Hercule Poirot: Agatha Christie's detective leeft voort

Wie kent hem niet, Hercule Poirot, de meest beroemde detective ter wereld. Hercule zelf zou het met deze stelling roerend eens zijn aangezien bescheidenheid niet een van zijn beste eigenschappen is. Of Poirot echt de beroemdste is, is moeilijk te beoordelen, ook Sherlock Holmes en miss Marple doen een gooi naar de titel. Hoewel de geestelijk moeder van Hercule Poirot, Agatha Christie allang dood is, leeft hij voort. Niet alleen door het lezen en herlezen, verfilmen enzovoort van de bestaande boeken, maar inmiddels speurt hij rustig verder in een reeks boeken van de schrijfster Sophie Hannah waarin hij de hoofdrol vertolkt. Poirot is niet dood, hij leeft.

• Het leven van Hercule Poirot
• De zaak Styles
• Beschrijving Hastings
• Overige eigenschappen en gedragingen van Poirot
• Geboorteplaats
• Dood van Hercule Poirot
• Overlijdensbericht
• Rolmodellen personage van Hercule Poirot
• Sherlock Holmes
• Inspecteur Hanaud
• Hercule Popeau en monsieur Poirot
• Jacques Hornais
• Overige inspiratie van Agatha Christie
• Het werkleven van Hercule Poirot
• Privé-detective
• Werkadres Poirot
• Reizen
• Methode van werken
• Vertelperspectief
• Belangrijke personen in het leven van detective Hercule Poirot
• Gravin Vera Rossakoff, zijn grote liefde
• Miss Lemon
• Ariadne Oliver
• Inspecteur Japp
• Hastings
• Sophie Hannah en Poirot leeft voort
• David Suchet

Het leven van Hercule Poirot

Voor het eerst horen we over Hercule Poirot in het boek: "de zaak Styles". Dat was ook het eerste boek dat Agatha Christie in 1916 heeft geschreven maar dat pas in 1920 werd uitgegeven.

De zaak Styles

Op een landgoed bij het dorpje Styles wordt iemand vermoord. De verdenking valt op haar veel jongere echtgenoot die op haar geld en bezittingen uit zou zijn. Hastings is toevallig aan het logeren op het landgoed en hij oppert de familie om zijn vriend, die in de buurt woont, erbij te halen om de zaak op te lossen. Poirot is toen hij uit België vluchtte in Styles terecht gekomen tezamen met een aantal andere Belgische vluchtelingen. Zo kwam het dat Poirot en Hastings elkaar opnieuw hebben ontmoet en dat Poirot de zaak heeft opgelost.

Beschrijving Hastings

Het eerste dat we te weten komen over Poirot komt van een beschrijving die Hastings van hem geeft. Het is een klein mannetje met een eivormig hoofd dat altijd een beetje naar één kant helt. Hij is heel netjes gekleed waaruit zijn ordelijke aard blijkt. Natuurlijk maakt Hastings ook melding van zijn beroemdste handelsmerk namelijk de zeer goed verzorgde en markante snor.

Overige eigenschappen en gedragingen van Poirot

Hercule houdt niet van wanorde en alles moet symmetrisch zijn, zo wordt in de laatste filmversie van de Oriënt-Expres uit 2017 een uitgebreide scène gewijd aan het feit dat alle eieren volgens Poirot even groot dienen te zijn. Als hij bezig is zijn zaken op te lossen houdt Poirot ervan om kaartenhuizen te bouwen, het helpt zijn grijze celletjes te stimuleren. Zijn haar is zwart geverfd en zijn ogen beginnen groen te fonkelen als hij een geniale ingeving heeft. Hij houdt van mooie en luxe dingen en zorgt ervoor dat hij altijd goed gekleed is. Zijn favoriete drankje is hete chocolademelk.

Geboorteplaats

Poirot zou geboren zijn in, of in de buurt van, Spa. In een van de boeken wordt erover gesproken dat daar zijn ouderlijk huis zou staan. Er is niet veel bekend over zijn familie maar hij zou nog een zus hebben. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak moest hij uit België wegvluchten.

Dood van Hercule Poirot

In het boek Het doek valt komen we Poirot voor het laatst tegen als personage van Agatha Christie. Poirot is op een gegeven moment op leeftijd, heeft last van artritis en de werkzaamheden trekken een steeds grotere wissel op hem. Hij moet steeds meer aan anderen overlaten. Hij en Hastings krijgen een uitnodiging om naar het landgoed in Styles te gaan. Poirot ontdekt dat Hastings moordgedachten krijgt, hetgeen voor de zeer integere en aardige man geheel buiten karakter is. Bijna vermoordt Hastings iemand, gelukkig valt hij in slaap voordat hij zijn plan kan uitvoeren. Poirot ontdekt dat er een intrigant aan het werk is. Iemand is verantwoordelijk voor een aantal moorden zonder dat die persoon er ooit voor gearresteerd zou kunnen worden omdat hij feitelijk niet degene is die de moord gepleegd heeft. Zonder de manipulaties van deze persoon zouden die moorden ook nooit gepleegd zijn. Poirot besluit dat dit individu, dat zeer gevaarlijk is, definitief gestopt moet worden. Op een dag treft Hastings Poirot dood aan en nog een van de gasten. In een brief aan Hastings legt Poirot alles uit. Poirot heeft zichzelf gedood en de intrigant ook. Hastings en zijn dochter vinden dat Poirot in Styles begraven moet worden omdat daar zijn carrière begonnen is.

Overlijdensbericht

Van zijn dood werd melding gemaakt in een overlijdensbericht op de voorpagina van de New York Times. Hij is daarmee een van de weinige fictieve persoonlijkheden die dat ooit gelukt is.

Rolmodellen personage van Hercule Poirot

Voor het personage Hercule Poirot hebben een aantal andere fictieve personages model gestaan. Door hen heeft Agatha Christie zich laten inspireren.

Sherlock Holmes

Poirot en zijn hulpje Hastings zijn duidelijk geschreven in de stijl van andere detectives uit die tijd zoals Sherlock Holmes en zijn Watson. Ook inspecteur Japp is geïnspireerd door inspecteur Lestrade uit de boeken van Arthur Conan Doyle. Sherlock Holmes richt zijn aandacht op de plaats delict en de aanwijzingen. Sherlock Holmes is de koning van het deduceren. Poirot vindt de plaats delict niet interessant en lost de moorden op door gebruik te maken van zijn kleine grijze celletjes. Sherlock Holmes op zijn beurt was weer gebaseerd op het personage August Dupon van de schrijver Edgar Allen Poe.

Inspecteur Hanaud

Inspecteur Hanaud is een personage dat bedacht is door A.E.W. Mason. Dit karakter was ook gebaseerd op Sherlock Holmes maar Mason heeft geprobeerd Hanaud zoveel mogelijk te laten afwijken van Holmes door hem fysiek stevig gebouwd te maken terwijl Holmes heel mager was. Bovendien lost Hanaud de zaken op door gebruik te maken van psychologie. Ook Hanaud heeft een hulpje, Julius Ricardo genaamd.

Hercule Popeau en monsieur Poirot

Zijn naam is afkomstig van deze twee fictieve detectives Hercule Popeau en monsieur Poirot. Hercule Popeau was een personage uit de boeken van Marie Belloc Lowndes. Deze Hercule was zeer ijdel. De achternaam is afkomstig van het personage monsieur Poirot uit de boeken van Frank Howell Evans. Monsieur Poirot was een gepensioneerde Belgische politieagent die in Londen woonde.

Jacques Hornais

Er is bewijs gevonden dat Agatha Christie in het echt een Belgische vluchteling heeft ontmoet, Jacques Hornais geheten. Jacques was samen met zijn zoon Lucian naar Engeland gevlucht. Jacques was een Belgische politieagent. Uit het archief van een lokale krant van Torquay valt op te maken dat op 6 januari 1915 een 24-jarige Agatha Christie de piano speelde voor Belgische vluchtelingen. Jacques Hornais was een van de Belgische vluchtelingen die in Torquay opgevangen werd. Agatha Christie schreef haar eerste boek in 1916 hoewel het pas in 1920 werd uitgegeven.

Overige inspiratie van Agatha Christie

Buiten de inspiraties en rolmodellen die al zijn genoemd zijn wordt ook wel gezegd dat Agatha Christie zou hebben gekozen voor een Belgische inspecteur omdat dat zou verklaren waarom een al wat oudere agent geen werk zou hebben. Bovendien was het vanwege de oorlog en de inval van de Duitsers in België sympathiek om voor een Belgische hoofdrolspeler te gaan.

Het werkleven van Hercule Poirot

In zijn beginjaren werkte Poirot bij de Belgische politie. In die tijd heeft hij Hastings leren kennen. Nadat hij uit België is weggevlucht naar Engeland is hij uiteindelijk als privédetective aan de slag gegaan. Hij wordt regelmatig tegen een behoorlijke gage ingehuurd, toch doet Hercule ook wel zaken gratis, vooral zaken die zijn grijze hersencelletjes weten te prikkelen.

Privé-detective

Na het oplossen van de zaak Styles is hij opgevallen bij de Britse geheime dienst. Hij wordt door hen ingehuurd bij diverse zaken. Ook zou het Belgische koningshuis hoog over hem opgegeven hebben.

Werkadres Poirot

Het gebouw dat in de serie Poirot, met David Suchet in de hoofdrol, is gebruikt, is te zien op de foto. Dit gebouw bevindt zich wel in een ander gedeelte van Londen dan het adres gebruikt door Christie in haar boeken. Dit is het appartement waar Poirot woont en werkt. Hij heeft het appartement gekozen vanwege zijn geometrische vormgeving. Poirot is geen liefhebber van het leven op het platteland.

Reizen

Voor zijn werk reist hij de hele wereld over. We zien hem aan het werk in Irak, Egypte, Jeruzalem, Jordanië, Oost-Europa. Zie onder andere de boeken Moord in Mesopotamië, Moord op de Nijl en Moord in de Oriënt-Expres. Opvallend is dat Poirot bijna nooit ergens naartoe is gereisd waar hij alleen met de boot kan komen. In een van de boeken laat Poirot doorschemeren dat hij last van zeeziekte heeft.

Methode van werken

Poirot zijn werkwijze is vermaard. Als hij alles goed overdacht heeft laat hij alle belangrijke personen in het verhaal bij elkaar komen. Allemaal komen ze in zijn overwegingen aan bod totdat uiteindelijk de moordenaar geïdentificeerd wordt. Soms zijn het meerdere moordenaars. De ontknopingen zijn altijd dramatisch. Niet in alle gevallen laat Poirot de dader opsluiten. In Moord in de Oriënt-Expres en De moord op Roger Ackroyd gaan de moordenaars vrijuit. In de zaak van de stallen Augias helpt Poirot de regering om een corruptiezaak in de doofpot te stoppen en hij heeft er ook voor gezorgd dat zijn favoriete Vera Rossakoff niet werd gearresteerd voor juwelenroof.

Vertelperspectief

We zien Poirot in principe altijd door de ogen van anderen. Poirot zijn verhalen over zichzelf zijn onbetrouwbaar. Hij liegt af en toe tegen mensen over zichzelf om ze zich gemakkelijk te laten voelen zodat ze dingen over zichzelf gaan vertellen. Zijn stokpaardje is dat hij mensen aan het praten weet te krijgen en dat hij zo aan informatie komt waar hij de moorden uiteindelijk mee kan oplossen. Zo maakt hij ook flink gebruik van het feit dat hij een buitenlander is waardoor de Engelsen hem onderschatten. Poirot is niet echt geïnteresseerd in de plaats van het delict maar hij lost de moorden op door de psyche van de dader te doorgronden. Poirot is meer een gevoelsmens dan dat hij logisch beredeneert en analyseert.

Belangrijke personen in het leven van detective Hercule Poirot

In Poirot zijn leven hebben een aantal personages een onvergetelijke rol gespeeld.

Gravin Vera Rossakoff, zijn grote liefde

Poirot heeft maar voor een vrouw een grote bewondering ten toon gespreid en dat is Vera Rossakoff. Hij ontmoet haar voor het eerst in het boek Een handvol juwelen. Deze fascinerende persoonlijkheid zou van Russische adel zijn, hoewel Poirot zelf daar wel zijn twijfels over heeft. In die zaak huurde zij Poirot in om een juwelendiefstal op te lossen. Poirot bewondert haar en vindt haar het voorbeeld van hoe een vrouw zou moeten zijn. Zij is overigens een juwelendief. In het boek De grote vier kruisen hun wegen opnieuw. Inmiddels is de gravin in dienst van een criminele organisatie, de grote vier geheten. Hastings en Poirot worden op een gegeven moment door de grote vier ontvoerd. Met behulp van de gravin weten ze te ontsnappen. In ruil daarvoor zorgt Poirot ervoor dat de gravin haar verloren gewaande zoon weer terugziet. Twintig jaar na dit laatste avontuur komt Poirot haar toevallig tegen in de metro en vraagt haar waar hij haar zou kunnen vinden. Ze antwoord hem in de hel. De hel blijkt de naam van haar nachtclub te zijn. Nog steeds weet de gravin hem te fascineren en te bekoren. Hij komt erachter dat er een drugsbende actief is in de nachtclub. Hij rolt de bende op en in zijn beleving heeft hij haar weer gered van allerlei onheil. Dit is echter de laatste keer dat hij haar heeft gezien.

Miss Lemon

Miss Lemon is zijn zeer betrouwbare en nauwkeurige secretaresse. Ze maakt bijna nooit fouten. De enige keer dat ze iets is kwijtgeraakt was omdat ze zich zorgen maakte om haar zus. Poirot vindt haar zeer efficiënt en ook lelijk.

Ariadne Oliver

Ariadne is een schrijfster van detectives. Ze is naar Christies eigen zeggen een persiflage van haarzelf. Ariadne weet net als Christie niet waarom ze zo'n vervelende detective heeft bedacht. Ariadnes fictieve detective is een Fin en die van Christie een Belg. Christie vond Poirot geen leuk personage maar haar fans wilden steeds meer van zijn avonturen dus kwam ze niet echt van hem af. Opmerkelijk is het wel dat haar persiflage Poirot wel aardig lijkt te vinden.

Inspecteur Japp

Inspecteur Japp werkt bij Scotland Yard. Beroepsmatig heeft hij veel met Poirot te maken. Japp kent Poirot uit zijn tijd dat hij nog bij de Belgische politie werkte. Japp is in veel het tegenovergestelde van Poirot. Hij is luidruchtig en lomp. Het is een wonder dat hij en de fijnbesnaarde Poirot het zo goed met elkaar kunnen vinden.

Hastings

Hastings is een oud legerofficier die in het verleden al Poirot in België had leren kennen. Het is Hastings die Poirot zijn eerste baantje als privé-detective bezorgd. Poirot vindt Hastings niet zo'n beste detective en ook niet al te slim. Maar juist doordat Hastings niet zo snel iets door heeft, helpt hij Poirot bij het oplossen van de moordzaken. Hij is loyaal en betrouwbaar en schroomt niet om zijn leven in de waagschaal te zetten om Poirot te beschermen. Als Hastings trouwt met Dulcie Duveen vertrekt hij met haar naar Argentinië. Hij komt nog een paar keer voor zaken naar Engeland en meestal is hij dan weer druk met het bijstaan van Poirot bij zijn moordzaken. Hastings is voor Poirot wat Watson is voor Sherlock Holmes.

Sophie Hannah en Poirot leeft voort

Sophie Hannah is een Britse schrijfster van kinderboeken, thrillers, romans en poëzie. Ze is ingehuurd om een vervolg te schrijven op de boeken van Christie met Poirot in de hoofdrol en heeft dat gedaan met volledige toestemming van de erfgenamen van Christie. Zelf is ze altijd een grote fan geweest van de boeken van Christie. Ze waren voor haar de reden om detectiveromans te gaan schrijven. Ze heeft geprobeerd Poirot in de stijl van Christie neer te zetten maar heeft wel gekozen voor een ander hulpje dan Hastings. Hastings was als het ware de stem van Agatha Christie omdat veel van wat we weten over Poirot via Hastings verteld is. De nieuwe hulp van Poirot is Edward Catchpool en hij is een inspecteur die werkzaam is bij Scotland Yard. Het eerste nieuwe boek met Hercule Poirot dat verschenen is in 2014 heet De monogram moorden. Anno 2020 heeft Hannah inmiddels vier boeken met Poirot in de hoofdrol geschreven. De overige titels zijn:

1. the mystery of three quarters;
2. closed casket;
3. the killings at kingfisher hill.

David Suchet

David Suchet is een van de acteurs die de rol van Poirot heeft gespeeld. Er waren andere goede acteurs die Poirot hebben gespeeld zoals Peter Ustinov maar niemand is zo de verpersoonlijking geworden van Poirot als David Suchet. Hij heeft de rol vanaf 1989, 19 lange jaren gespeeld. Alle boeken en verhalen waar Poirot in voorkomt heeft hij vertolkt. Hij hield echt van die lastige, pedante man. Hij zei over hem dat het een zeer irritante man kon zijn maar ook heel charmant. Bij het draaien van de laatste aflevering heeft David echt gerouwd om de dood van Poirot. Hoewel de serie Hercule een mooie vertolking is van de boeken van Agatha Christie wijken de tv-afleveringen op sommige punten wel af van de boeken.