Kinderspelen van Bruegel
Kinderspelen is een van de meer bekendere schilderijen van Bruegel en wordt hieronder uitvoerig besproken.Kinderspelen algemeen
Bron: Pieter Brueghel the Elder (1526/1530?1569), Wikimedia Commons (Publiek domein)De samenstelling van dit schilderij, De Kinderspelen, een marktplein met heel wat kleine figuurtjes, komt overeen met de compositie die Bruegel ook in zijn vroegere werk hanteerde. Het is de uitdrukking van een encyclopedisch zicht op verschillende handelingen die met elkaar verbonden zijn via een verenigd thema. Je ziet meteen de klare lijnvoering van de gebouwen en het perspectief dat hij gebruikt(alles helt naar rechts). Men kan anderzijds ook niet ongevoelig blijven voor de kinderlijke vreugde die dit schilderij uitstraalt. Ze staat in schril contrast met de afschrikwekkende voorstelling van de triomf van de dood, die hij enkele jaren later schilderde. Het populaire thema uit gebedenboeken en kalenders verwijst naar allegorieën over infantia en innocentia uit de 16de eeuw. Kinderspelen vertoont een verband met Spreekwoorden dat hier ook besproken wordt:
Spelen
We zien op dit schilderij 230 kinderen die zich amuseren met 91 verschillende spelletjes. Veel van deze spelletjes worden zelfs vandaag nog gespeeld door kinderen. Er is veel diversiteit in de verschillende spelletjes:
Sommigen zijn lief en zorgzaam (trouwpartij) / Bron: Pieter Brueghel the Elder (1526 1530?1569), Wikimedia Commons (Publiek domein)
Sommigen zijn ruig en pesterig (haren trekken) / Bron: Pieter Bruegel, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Sommigen zijn eenmansspelletjes (meisje met pop) / Bron: Pieter Brueghel the Elder (1526 1530?1569), Wikimedia Commons (Publiek domein)
Sommigen zijn imaginair (paardje rijden) / Bron: Pieter Brueghel the Elder (1526 1530?1569), Wikimedia Commons (Publiek domein)En zo zijn er nog veel verschillende spelen die erg gedetailleerd worden afgebeeld op het schilderij.
Technieken
Hij gebruikt een ‘high eye level’ (vogelperspectief om de scene van bovenaf te bekijken) waardoor er geen overlapping mogelijk is. De kijker kan duidelijk elk kind in het schilderij identificeren. De kinderen zelf zijn wel niet geïndividualiseerd. Bruegel brengt ieder kind tot leven door het een bepaalde houding of expressie mee te geven. De kleding is, op de kleuren na, vrij uniform en laat nauwelijks toe de jongens van de meisjes te onderscheiden.Horror Vacui
Zelfs tot achterin de straat zijn op min of meer gelijke onderlinge afstanden spelende kinderen te zien. Bruegel lijkt lege plekken kost wat kost te willen vermijden. Deze typische middeleeuwse angst voor leegte wordt ook wel horror vacui genoemd.Interpretaties
Het werk kan op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Sommigen zien dit werk als een manier om de dwaasheid van de mens te hekelen. Zo zou in het midden een parodie op het huwelijk zijn uitgebeeld. Een klein meisje met bikkels, dat onderaan te zien is, zou het kansspel uitbeelden.. anderzijds lijkt er niets onschuldigers te zijn dan een kind dat me een pop speelt, achter een hoepel rent, haasje-over springt. Wat de precieze betekenis is van het huwelijkstafereel rechts in het midden blijft een vraag. Ofwel hekelt hij het huwelijkssacrament of ziet hij het als bron voor het nieuwe leven van een kind.Op het eerste zicht lijkt het alsof dit schilderij een catalogus is van Kinderspelen. Maar hoe langer je ernaar kijkt, hoe meer je je afvraagt wat je eigenlijk ziet.
Is dit stadscentrum, krioelend van de rusteloze kinderen, een allegorische scene van chaos en sociale onrust?
Gebruikt Breugel ‘Kinderspelen’ als een metafoor om te suggereren dat er niet veel verschil is tussen de fantasie van kinderspelen en de onwetendheid en onverantwoordelijkheid van de volwassenen gemeenschap in zijn tijd?
Later voegden degene die het werk proberen te duiden hun persoonlijke indrukken toe. En zo worden de kinderspelen een spel voor volwassenen.
