Carnaval in Oeteldonk: de hoofdrolspelers

Oeteldonk is de naam die ’s-Hertogenbosch heeft tijdens carnaval. Carnaval in Oeteldonk is niet alleen een groot feest, maar ook cultuur. Het zit vol met tradities. Iedereen die met carnaval Oeteldonker wil zijn moet daar toch enige kennis van hebben. In Oeteldonk zeggen ze dan: “je moet het spelletje meespelen”. De hoofdrolspelers in het Oeteldonkse protocol zou eigenlijk iedereen die in Oeteldonk komt moeten kennen. Het leuke is dat je ze gewoon kunt tegenkomen in de straten en kroegjes van Oeteldonk, en dus niet alleen tijdens de optochten en officiële gebeurtenissen.

Prins Amadeiro

Bron: Franksmetsers, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)

Officiële naam: Z.K.H. Prins Amadeiro Ricosto di Carnavallo, Ridder van het Reksam, Heer en Meester van Oeteldonk en deszelfs omliggende watervrije moerassen en zandwoestijnen enz., enz., enz., maar door de Oeteldonkers in het algemeen aangeduid als ‘De Hôôgheid’. Er is maar één prins in Oeteldonk, dit in tegenstelling tot vele andere plaatsen. De prins komt altijd van buiten Oeteldonk en wordt daarbij voor het leven benoemd. Dit betekent echter niet dat hij deze taak tot zijn dood zal vervullen. Na vele jaren kan hij zijn taken neerleggen en wordt een nieuwe prins benoemd. De prins houdt altijd enige afstand tot het volk en praat geen Oeteldonks maar algemeen beschaafd Nederlands.

Adjudant

De adjudant is de vaste begeleider en steun en toeverlaat van de prins. Ze zijn onafscheidelijk. Bij een prinsenwisseling zal er ook een nieuwe adjudant aangesteld worden.

Gevollug

Ut gevollug (het gevolg) bestaat uit 10 generaals met een korporaal aan het hoofd. Zij begeleiden de prins en de adjudant en geven allure aan hun verschijning. Als de prins en zijn adjudant met zijn tweeën zouden zijn dan zou dat wat kaal zijn.

Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd

Bron: Basvk, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Door Oeteldonkers ‘de peer’of ‘d’n burgervaojer’ (de burgervader) genoemd. Hij is tijdens carnaval de burgemeester van Oeteldonk. In die functie treedt hij op als gastheer van de prins en zijn adjudant. Maar ook verschijnt hij bij alle officiële en minder officiële plechtigheden. In tegenstelling tot de prins praat hij in Oeteldonks dialect. Hij is duidelijk voortgekomen uit het gewone volk en staat daar nog dichtbij. Hij is zo mogelijk nog geliefder dan de prins en met name ‘de vrollie’ (het vrouwvolk) is gek op hem.

Hendrien

Hendrien is de huishoudster van Peer van de Muggenheuvel. Zij mag alleen in schrikkeljaren mee om carnaval te vieren. In andere jaren zul je Hendrien dan ook niet tegenkomen in Oeteldonk. Overigens wordt Hendrien gespeeld door een man.

Driek Pakaon

Dit is de veldwachter van Oeteldonk. Omdat er in het vredige Oeteldonk over het algemeen weinig uitwassen te bespeuren zijn, bestaat zijn voornaamste taak uit het zorgdragen voor de Peer en de Prins, en het weghouden van de vrollie bij de koets van de Peer.

Kees Minkels

Kees Minkels is de assessor en als zodanig altijd in de buurt van de prins te vinden. In de 19e eeuw werd de term assessor in Nederland gebruikt als een wethouder en een algemeen bestuurslid. Kees Minkels is een zwijgzame figuur en is te herkennen aan zijn bolhoed.

Hofkapel De Kikvorschen

Op alle officiële gelegenheden waar de prins verschijnt wordt de muzikale omlijsting verzorgd door De Kikvorschen. De komische fanfare "De Kikvorschen" werd in 1930 door Prins Amadeiro XVI verheven tot prinselijke hofkapel der Amadeiro's. Opvallend is het gebruik van mirlitons naast de gewone blaasinstrumenten. Dit zou nog stammen uit de tijd dat carnaval vieren en muziek maken op straat verboden was.