Weetjes over de negende maand: melancholisch september

September is voor velen een melancholische maand. De vakantie is gedaan, men moet terug aan het werk en bij velen is de bankrekening zo goed als geplunderd na die dure reis of de dure start van het nieuwe schooljaar. De zon verliest aan kracht, de bladeren vallen van de bomen, het wordt sneller donker. Het huis zit vol spinnen. De kinderen moeten terug naar school. Kortom: de zomer is weeral voorbij! Maar de herfst heeft ook zijn leuke kanten: de mooie kleuren van de bladeren, gelegenheid tot het maken van prachtige foto's, het is net warm genoeg voor lange wandelingen, soms is er een mooie nazomer, mooie zonsop- en ondergangen, men kan lekkere appel-en perengerechten maken, er is fruit in overvloed voor confituur.

September

Oorsprong naam

September is in onze kalender de negende maand van het jaar. Ooit was dit wel anders en daar dankt september zijn naam dan ook aan. In het Latijn heette september "septembris". Dit kwam van "septem", wat zeven betekent. September was dan ook de zevende maand in de Romeinse kalender. Voor de Romeinen begon het nieuwe jaar dan ook in maart.

Andere benamingen voor de maand september

Andere namen voor september zijn de vruchtmaand, de havermaand, de gerstmaand, de herfstmaand en de fruitmaand. Ook wordt september wel eens de oogstmaand of "de andere oogstmaand" genoemd, omdat augustus ook al een oogstmaand is. De volle maand van september wordt ook wel de oogstmaan of de Harvest Moon genoemd. Meestal staat die volle maan rond 23 september aan de hemel. Vroeger maakte men van deze volle maan gretig gebruik om de oogst binnen te halen, vandaar haar naam.

September, maand van de vogelvangst

September was vroeger ook de maand van de vogelvangst. Er werden vinken gevangen die in september naar Afrika trokken. Deze vinken, ook "septembertjes" genoemd, werden dan in kooien gezet, omdat ze zo mooi konden zingen. Soms werden hun ogen uit geprikt, omdat ze dan hun soortgenoten niet meer zagen en ze dan nog mooier gingen zingen. Ook werden ze gevangen omdat de vogeltjes dienden als versiering op dameshoeden en anderen werden gevangen om te worden opgegeten. Gelukkig kwam er aan dit barbaars tijdverdrijf een einde in 1912. Toen werd in Nederland de vogelvangst verboden.

Eerste school- en werkdag

Voor velen is september meteen ook het einde van de zomervakantie. In België moeten de kinderen terug naar school op 1 september, ongeacht op welke weekdag 1 september valt. Valt 1 september in het weekend, dan hebben de Belgische kinderen geluk, want dan winnen ze 1 à 2 dagen vakantie. Ook in andere Europese landen openen de scholen hun deuren terug in de eerste weken van september. Een leuke gewoonte in Duitsland is dat de kinderen op hun eerste schooldag een Schultute meekrijgen. Dit is een soort reuze puntzak met hierin allerlei lekkers en een kleine attentie. Ook volwassenen moeten in september vaak terug aan het werk. Een zware dobber na enkele weken heerlijk nietsdoen.

Einde van de zomer

Eenentwintig september luidt officieel het einde van de zomer in. De bladeren verkleuren en beginnen van de bomen te vallen. 's Morgens is er vaak mist. De dagen worden al snel een flink pak korter. Met een beetje geluk zit er nog een mooie nazomer in, maar de temperaturen voelen toch niet echt zomers meer aan. Deze nazomer wordt ook wel eens Indian Summer of oude wijven zomer genoemd. Vele mensen worden in september een beetje melancholisch, anderen krijgen een heuse najaarsdepressie.

Prachtige herfstkleuren

De keerzijde van de medaille is dat de natuur in de herfst wel prachtig is. De bladeren aan de bomen krijgen fantastische kleuren. Wanneer het herfstzonnetje hier op schijnt, is het tijd om het fototoestel en de wandelschoenen boven te halen. Het is ideaal wandelweer: niet te warm, niet te koud. En met een beetje geluk kom je met hele mooie herfstkiekjes thuis. Vergeet ook niet naar de vele soorten paddenstoelen te kijken die nu overal in het bos groeien.

Appelen en peren

September is de maand bij uitstek voor de oogst van appelen en (kwee)peren. In 2014 was er rond de appelen en peren flink wat te doen doordat de Russische Poetin de invoer van Europese groenten en fruit naar Rusland verbood. De grote overschotten baarden flink wat landbouwers en ministers kopzorgen. Aangezien appelen en peren in de maand september volop in de aanbieding staan, is het dus tijd om aan het bakken te slaan met deze heerlijke vruchten boordevol vitamines. Ook in confituur en moes doen ze het best aardig!

Spinnen in huis!

Een ander minder aangenaam kantje van september en van de herfst in het algemeen, is dat de spinnen nu ook binnenkomen, op zoek naar een beetje warmte. Voor veel mensen geen pretje. Want zelfs als heb je geen arachnofobie, toch is het zicht van deze acht potigen voor velen niet erg aangenaam! En nog erger: na een warme zomer waarin volop eten voorhanden was, kunnen de spinnen wel eens flink uit de kluiten gewassen beestjes zijn!

Belangrijke dagen in september

• 1 september: roodharigendag in Nederland en Labor Day in de Verenigde Staten
• 8 september: internationale alfabetiseringsdag (UNESCO)
• 11 september: Wereld Eerste Hulpdag
• 13 september 2014: appelplukdag in Nederland
• 15 september: internationale dag van de democratie
• 21 september: internationale dag voor de vrede
• 21 september: Wereld Alzheimerdag
• 26 september: Europese dag van de talen
• 27 september: Internationale dag van het toerisme
• 27 september: Werelddovendag
• 29 september: Internationale Wereld Hart Dag

Feesten in september

• Op de derde dinsdag van september is het in Nederland Prinsjesdag. Koning Willem Alexander leest dan de troonrede voor in de Ridderzaal.
• Wanneer het volle maan is, is het voor Chinezen en Japanners tijd voor hun maanfeest. Een traditioneel familiegebeuren waarbij de maancake een belangrijk element is.

9/11

Een heel speciale dag, die zeker niet vergeten mag worden is 11 september 2001. Deze dag ging de geschiedenis in als 9/11, naar de Amerikaanse manier waarop een datum wordt gelezen, namelijk eerst de maand en dan de dag. Het was de dag waarop passagiersvliegtuigen zich in New York in de Twintowers van de WTC boorden. Met vele dodelijke slachtoffers tot gevolg: meer dan 3000 mensen uit meer dan 90 verschillende landen kwamen bij de aanslag om. De aanslag werd opgeëist door de terreurbeweging Al Qaida.