Vaderdag, Moederdag, wanneer is de Kinderdag?

Moederdag en vaderdag kennen we allemaal. Sinds 1953 kennen we ook 'Kinderdag', 'Universal Children's Day', bedoelt om kinderen met verschillende culturen met elkaar in contact te brengen. Het is ook een dag geworden om stil te staan bij de rechten van kinderen.

Inhoud

• Onnozele Kinderen
• Herodes
• Het feest
• Toch een kinderdag
• Rhea , Cybele en Maria
• Mothering Sunday
• Moederdag ontstaat
• Vaderdag
• Sanora Dodd en vaderdag

Onnozele Kinderen

Op 28 december is het feest voor de Onnozele Kinderen. Onnozel in de zin van onschuldig. Een oud kerkelijk feest waarin wordt stilgestaan bij de moord op de kinderen van Bethlehem door Herodes. De koning had van de Wijzen (of koningen) uit het Oosten gehoord dat in Bethlehem de nieuwe koning geboren zou worden. Herodes was bang dat deze nieuwe koning hem van zijn troon zou stoten. In een droom kwamen de Wijzen achter de woede van de koning en wisten hem om de tuin te leiden. Ze namen een andere route terug.

Herodes

De misleiding maakte Herodes nog kwader en hij liet alle jongetjes die in Bethlehem woonden en onder de twee jaar waren door soldaten ombrengen. Jozef en Maria waren gewaarschuwd en met de baby al vertrokken. Over deze kindermoord wordt alleen verteld in het evangelie van Matteüs. Voor deze massamoord onder de jongetjes is geen enkel historisch bewijs. Over Herodes en zijn wreedheden zijn wel geschreven bronnen maar deze vertellen niet over deze moordpartij. Veel historici denken dat de gebeurtenis minder grootschalig is geweest dan omschreven in het evangelie.

Het feest

Deze kleine kinderen werden in de christelijke kerk gezien als de eerste martelaren, de eerste slachtoffertjes van de vijanden van het christendom. In de middeleeuwen viel het kerkelijk feest samen met het heidense Dwazenfeest. De oorsprong lag in het Romeinse festum puerorum, een feestje voor de kinderen. Een feest van omkering en dwaasheid, kinderen aan de macht! De kerk deed mee, door kinderen te benoemen tot (tijdelijke) bisschoppen en abten. Het liep soms een beetje uit de hand en in de 13e eeuw verbiedt de kerk dit laatste gebruik. De kinderen mochten nu alleen nog verkleed langs de deuren om snoep te halen. Een soort Sint-Maarten en carnaval samengevoegd. De moord op de onschuldige kinderen wordt nog wel herdacht in de kerk maar als kinderfeest al tijden verdrongen door Sinterklaas.

Toch een kinderdag

Sinds 1953 wordt er in verschillende landen een 'Kinderdag' gevierd. Onder aanvoering van de VN werd één dag per jaar "Universal Children's Day'. Deze dag is vooral bedoeld om kinderen uit verschillende culturen met elkaar in contact te brengen en daarnaast ,en vooral, een dag om te wijzen op de rechten van kinderen. De dag is in verschillende landen op andere data.

Rhea , Cybele en Maria

Moederdag bestaat al duizenden jaren maar niet in de vorm zoals wij hem nu kennen. In het oude Griekenland werd het feest van Rhea gevierd. Rhea de moedergodin. De Romeinen vierden Hilaria, het feest ter ere van hun moedergodin, Cybele. Het laatste had overigens weinig gemeen met de moederdagviering van nu. Maar beide feesten waren ter ere van een moederfiguur. Ook de christenen kenden lang een dergelijke traditie voor de Maagd Maria.

Mothering Sunday

In Engeland ontstaat Mothering Sunday. Op die dag hadden alle bedienden vrij en mochten de dag doorbrengen bij hun ouders. De meeste bedienden waren in die tijd (rond 1600) intern en een dagje naar huis was een extraatje. De dag viel altijd op de zondag voor Pasen en tot op de dag van vandaag vieren de Britten hun Moederdag nog steeds op die zondag.

Moederdag ontstaat

De moderne Moederdag is ontstaan aan het eind van de 19e eeuw in Amerika. Anna Jarvis wilde de sterfdag van haar moeder op een bijzondere manier herdenken. Op tweede zondag in mei (de sterfdag van haar moeder) gaf ze anjers aan de moeders die de kerk bezochten van haar moeder. Daarop besloot ze dat er een dag moest komen ter ere van alle moeders. Onvermoeibaar heeft ze gestreden voor ‘haar’ Moederdag. In 1914 werd de tweede zondag in mei door de toenmalige president Wilson uitgeroepen tot een officiële nationale feestdag. De intenties waren goed maar de toenemende commercialisering van het feest vond Anna niet geweldig, ze heeft zelfs geprobeerd om het feest weer af te schaffen.

Vaderdag

Je zou kunnen zeggen dat ook Vaderdag een christelijke traditie kent. In enkele landen wordt Vaderdag gevierd op 19 maart, de sterfdag van Jozef de vader van Jezus. De link met ‘vader’ is wel flinterdun. De kerk heeft het over ‘Jozef de werkman’ of ‘Jozef patroon van de arbeider’ en soms ook als beschermheer van de kerk. Als vaderfiguur wordt hij niet genoemd. Toch zou je hem misschien kunnen zien als voorbeeld voor alle vaders.

Sanora Dodd en vaderdag

Ook Vaderdag begon met de beste bedoelingen. De Amerikaanse Sanora Dodd wilde haar vader bedanken voor zijn inzet voor het gezin. Het initiatief kende een moeizame start. Pas in 1966 werd Vaderdag een officiële feestdag op de derde zondag in juni. In juni omdat de vader van Sanora in die maand was geboren. Vaderdag is niet in alle landen in juni, veel landen gebruiken de sterfdag van Jozef als datum. In Duitsland wordt Vaderdag gevierd op Hemelvaartdag, de dag waarop de zoon terug gaat naar de vader. Vaderdag is dus geen dag, uitsluitend opgezet uit winstbejag.