Het Nieuw-Babylonische Rijk van 625-539 v.Chr

De Babyloniërs oefenden van 625-539 v.Chr. voor de laatste maal een machtspositie uit in Mesopotamië. Deze periode kenmerkte zich naast de behaalde overwinningen van het leger door het bouwen van talrijke grote bouwwerken. Zo werd tijdens het bewind van Nabopolassar de beroemde tempeltoren van Marduk geconstrueerd (Toren van Babel) 91.5 meter hoog en de hangende tuinen van Babylon in de vorm van terrassen. Deze koning liet ook veel tien meter hoge en acht meter brede forten bouwen. Tevens werd ten noorden van Babylon de van Eufraat tot Tigris reikende Medische muur gebouwd.

• Algemeen
• De economie in het Nieuw-Babylonische Rijk
• De stichting van de Nieuw-Babylonische dynastie
• Het begin van de ondergang van het Nieuw-Babylonische Rijk

Algemeen

Aan het eind van het eerste millennium v.Chr. stroomde een Westsemitisch volk, dat deel uitmaakte van Aramese stammen van uit de Syrische steppe het gebied van de Vruchtbare Halvemaan rondom de Eufraat binnen. Het symbool van de halve maan refereert tot aan de dag van vandaag aan de pre-Islamitische maangod. Tevens vestigden deze stammen zich mogelijk in de Sumerische stad Ur, de stad van de legendarische Abraham. Daarbij kan echter ook gedacht worden aan vestiging in de stad Urfa, dichtbij de stad Haran in het huidige Turkije gelegen. Ze spraken de Westsemitische Aramese taal, die langzamerhand de Akkadische taal zou vervangen. Dit gold tevens voor het spijkerschrift dat van het Akkadisch overging in het meer praktische Aramees. Aan het einde van de zevende eeuw v.Chr. streed het Nieuw-Babylonische Rijk decennia lang met Egypte om de heerschappij over Kanaän, waarbij de koningen van Juda tussen beide machten in laveerden. Ze kozen daarbij afwisselend voor de ene dan wel voor de andere macht.

De economie in het Nieuw-Babylonische Rijk

Wat betreft de handel: door het vinden van het Eanna archief in een tempel in Uruk, waarbij teksten werden gevonden stammende uit de periode 626-486 v.Chr. kon worden afgeleid, dat er in deze periode sprake was van een sterke aanwas in bevolkingsaantallen en een hogere welvaart. Daarbij komt dat de Babyloniërs van oudsher meer gericht waren op handel, astronomie en godsdienst dan hun noorderburen, de Assyriërs. Voor de Babyloniërs was de tempel altijd al een belangrijke (economische) factor, zeker nadat in de zesde eeuw v.Chr. het metaal zilver gebruikt werd als betaalmiddel wat de handel zeer ten goede kwam. In deze periode trad er gedurende tientallen jaren een geslacht van bankiers (de Egibis) als geldmakelaar op voor de Babylonische koningen, waarbij het 12-tallig stelsel gebruikt werd. Tevens was er goede aandacht voor de positie van de vrouw, al hoewel in Nieuw-Babylonische contracten over huwelijk alleen echtscheiding door de man als mogelijkheid werd genoemd.

De stichting van de Nieuw-Babylonische dynastie

De stichter van deze dynastie was de gouverneur van Babylonië Nabopolassar van 625-605 v.Chr., die echter nog wel verantwoording schuldig was aan Assyrië, dat al ruim 200 jaar heerste over Babylonië. Om onafhankelijk te worden van Assyrië sloot deze Nabopolassar een verbond met de Meden, waarmede hij vervolgens gezamenlijk oorlog voerde tegen Assyrië.
Bovenstaande oorlog werd in 612 v.Chr. winnend afgesloten, daarbij werd de rivier de Tigris met zijn steile oevers de grens tussen Medië en het Babylonische rijk. Babylon werd de hoofdstad van Babylonië en de Assyrische bezittingen in de Levant kwamen tijdelijk onder het beheer van Egypte, dat zich al tijdens de regeerperiode van Ashur-oeballit I (Ashur heeft gegeven) van Assyria had afgescheiden. Na de overwinning op Assyrië werden de Babyloniërs het machtigste volk van Mesopotamië. Tevens liet Nabopolassar talloze bouwwerken verrijzen, waarbij er meer gebouwd werd dan onder alle vroegere koningen. De God Nabo/Nabu had inmiddels in deze contreien de rol van zijn vader Marduk overgenomen en was naast de god van de zusterstad Borsippa vlakbij Babylon, ook de god van de kunst van het schrijven. Nabopolassar werd opgevolgd door Nebukadnezar II.

De regering van Nebukadnezar II van 605-562 v.Chr

Door hen werd in de slag bij Karkemisj in 605 v.Chr. de Egyptische farao Necho overwonnen, Syrië veroverd en in 597 v.Chr. de stad Jeruzalem. Koning Jojakim van Juda die zich vrijwillig had overgegeven werd onder huisarrest geplaatst en Sedekia werd in zijn plaats aangesteld. Dit werd gevolgd door een overwinning van Nebukadnezar II op Sedekia de opstandige vazalkoning van Juda in 587 v.Chr. In beide laatste gevallen werd de plaatselijke bovenlaag van de bevolking gedeporteerd en vervangen door verre nomadische Arabieren. Daarbij werd wel de boerenbevolking ontzien, want die mocht in het algemeen blijven. In 581 v.Chr. werd een derde groep in ballingschap genomen.

Het begin van de ondergang van het Nieuw-Babylonische Rijk

Na de dood van Nebukadnezar II trad het verval snel in, verschillende van diens opvolgers werden dan ook vermoord. Uiteindelijk kwam Nabonides van 555-539 v.Chr. aan het bewind. Deze had een voorkeur voor de eredienst van de maangod Sin. Door de bevolking werd echter Marduk vereerd, waardoor het onrustig bleef in het land. Zodat na een diplomatiek offensief in 539 v.Chr. de macht overging in handen van Cyrus II, de koning van Persië, die Nabunaid de zoon van Belshazzar bij Opis vernietigend versloeg. Daarna eerbiedigde Cyrus II wel de Babylonische traditie en dito Goden. Deze Cyrus was een verlicht en edelmoedig heerser, zo liet hij 40.000 joden terugkeren naar Palestina. Vanaf die tijd maakte Babylonië deel uit van het Perzische Rijk. De stad Babylon bleef overigens tot aan de veroveringstochten van Alexander de Grote een belangrijke stad in het Perzische Rijk. Daarna was ook de rol van de stad Babylon uitgespeeld en werd deze stad verlaten, waarbij zelfs de ruïnes werden afgebroken.

Lees verder

• Het nieuwe Assyrische Rijk en het volk der Meden
• De dynastie van de Achaemeniden
• De kleine westelijke Klein-Aziatische staten in de oudheid
• De Phoinikiërs in oude tijden