Koninklijk bezoek en vaderlandse feestdag

Elk jaar op of rond de verjaardag van de vorst viert Nederland Koningsdag en bezoekt de koning een plaats in het land. Willem-Alexander en Màxima zijn dan te gast in de gemeente die het Koninklijk bezoek voor dat jaar organiseert. De organiserende gemeente bereidt een spektakel voor rondom een thema, met muzikale, sportieve, culturele en sociale activiteiten. Behalve het Koningsdag bezoek gaat het koninklijk paar samen of elk apart regelmatig op officieel werkbezoek in binnen- en buitenland.

Koninklijk bezoek

• Waterloodag
• Wilhelmina en Prinsessedag
• Koninginnedag
• Koninginnedag bleef op 30 april
• Koningsdag
• Staatsbezoek van Koning
• Openingen en jubilea
• Koningsdag 2020 afgelast

Waterloodag

Aan het vieren van Koningsdag en de bezoeken van de vorst aan het volk gaat een lange geschiedenis vooraf. In 1816 werd de Waterloodag geïntroduceerd als vaderlandse feestdag. Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden herdacht en vierde het einde van de Franse bezetting op 18 juni. Napoleon werd een jaar eerder op die dag definitief verslagen bij Waterloo. Op Waterloodag werd de nationale driekleur uitgestoken en waren er bijvoorbeeld in Leeuwarden harddraverijen op Friese paarden met als hoogtepunt de uitreiking van de gouden zweep en het gouden oorijzer. In het Maria Louise jaar 2015 organiseert Leeuwarden nogmaals dergelijke harddraverijen midden in de stad, op het Wilhelminaplein.
Waterloodag wordt in Nederland nauwelijks gevierd en is ook geen nationale vrije dag.

Wilhelmina en Prinsessedag

Op 31 augustus wordt Prinsessedag gevierd. Utrecht doet dat als eerste stad in 1885. Het is een feest ter ere van de verjaardag van prinses Wilhelmina. Andere steden namen daarna de feestdag over. In 1891, toen Wilhelmina Koningin werd na de dood van haar vader in 1890, werd Prinsessedag Koninginnedag. In 1898 is Wilhelmina oud genoeg om zelf koningin te zijn. Tot die tijd was haar moeder regentes. Koninginnedag blijft, maar Wilhelmina bezoekt nooit feestelijkheden in het land.

Koninginnedag

In 1948 wordt Juliana koningin en Koninginnedag verschuift naar de datum van haar verjaardag, 30 april. Zij introduceert het defilé op paleis Soestdijk, waarbij het volk langsloopt en zwaait naar de koningin. De Koninklijke familie staat bovenaan de trappen naar het defilé te kijken en naar de mensen te zwaaien.

Koninginnedag bleef op 30 april

Als Beatrix koningin wordt in 1980 besluit zij om Koninginnedagop 30 april te laten, ter ere van haar moeder en vanwege het weer. Beatrix is jarig op 31 januari en dat is niet een geschikte dag voor nationale buitenfestiviteiten. Het defilé wordt afgeschaft en Beatrix bezoekt met de familie dorpen en steden in het land.

Koningsdag

In 2013 wordt Willem-Alexander ingehuldigd als koning en dan verandert Koninginnedag in Koningsdag. De dag verschuift naar 27 april, de verjaardag van Willem-Alexander. Als de verjaardag op een zondag valt verschuift Koningsdag naar 26 april.

Staatsbezoek van Koning

Koning Willem-Alexander vertegenwoordigt als Staatshoofd Nederland in binnen- en buitenland. Hij legt in die functie onder meer staatsbezoeken af - een bezoek van het staatshoofd aan het staatshoofd van een ander land - en ontvangt buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders.

Een paar keer per jaar bezoekt de Koning het buitenland. Dergelijke bezoeken worden ook door andere leden van het Koninklijk Huis gedaan, waarbij zij Nederland vertegenwoordigen bij internationale gebeurtenissen.

Openingen en jubilea

Leden van het Koninklijk Huis brengen door het jaar heen regelmatig bezoeken aan evenementen in het land. Dat kunnen jubilea zijn of openingen, herdenkingsplechtigheden en exposities.

Voor Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima is regelmatig de rol weggelegd van het houden van toespraken en het Koninklijk paar legt jaarlijks verschillende werkbezoeken af. Prinses Beatrix draait daarin mee. Bij die werkbezoeken besteden ze aandacht aan vraagstukken die in de samenleving aan de orde zijn.

De Koning en Koningin en andere leden van het Koninklijk Huis brengen elk jaar ter gelegenheid van Koningsdag een bezoek aan één of twee gemeenten.

Koningsdag 2020 afgelast

Koningsdag 2020, dat met de koninklijke familie in Maastricht gevierd zou worden, is half maart 2020 afgelast, wegens het oprukken van het coronavirus. In Nederland is social distancing het parool geworden, sociale afstand. Om de verspreiding van het coronavirus zoveel mogelijk te beperken worden landelijk feesten afgelast en wordt gepropageerd minstens anderhalve meter uit elkaars buurt te blijven. Het gebeurt zelden dat een Koningsdag of Koninginnedag wordt afgeblazen. In 2001 was er vanwege de mond- en klauwzeer uitbraak geen Koninginnedag en in 2013 hadden we geen Koninginnedag vanwege de troonswisseling.

Lees verder

• Inhuldiging van Koning Willem-Alexander van Nederland
• Koningsdag met Koning Willem-Alexander
• Koninginnedag en Koningsdag op Ameland met optocht
• Koninklijke bijzonderheden - Kroon, Standaard, King en meer