Schuilgaan in Venetië met een masker tijdens carnaval

In Venetië kun je verstoppertje spelen op een heel speciale manier. Je verkleedt je in een prachtig kostuum en verschuilt je gezicht achter een handgemaakt masker. Neem dan wel een flinke beurs mee om die spullen aan te schaffen. Ook als toerist kun je zo tijdens het jaarlijkse carnaval meedoen. Maar wie niet mee wil doen en alleen maar wil kijken zal ook zeker genieten. En neem ook een fototoestel mee om thuis van alles nog eens na te kunnen genieten. Het zullen geweldige herinneringen zijn.

Carnaval tot Aswoensdag

Er wordt voor het eerst melding gemaakt van het carnaval van Venetië in 1268. Vooral in de achttiende eeuw was het een zeer populair feest. Maar Napoleon Bonaparte liet het afschaffen vanwege de lichte zeden. Pas vanaf 1980 is het opnieuw ingevoerd. Duizenden toeristen zijn jaarlijks getuigen van de verkleedpartij en genieten dagenlang van de pracht en praal van het carnaval. Het bestaat uit luxe feesten, concerten, veel theater en gemaskerde bals. Het Carnaval duurt twaalf dagen en eindigt op Vastenavond, de dag voor Aswoensdag.

Masker voor minder goede bedoelingen

Door het schuilgaan achter een masker heeft het carnaval ook iets mysterieus. Oorspronkelijk was het dragen van maskers een groot deel van het jaar gebruikelijk. Niet alleen tijdens verschillende feesten maar ook wanneer men zich anoniem over straat wilde begeven. De knecht kon even het heertje uithangen en de heer kon veilig achter de dienstmeid aan. Het masker had vele toepassingen en werd ook gedragen door lui met minder goede bedoelingen. Zo kon het je bijvoorbeeld bescherming tegen schuldeisers. Toen Venetië onder controle kwam van Lombardije en later van Napoleon werd het dragen van maskers echter flink aan banden gelegd. Hierdoor raakte deze traditie steeds meer op de achtergrond. Na het opnieuw invoeren van het carnaval in 1980 is het dragen van een masker, op feesten voorafgaand aan dat festijn, pas toegestaan vanaf 26 december de dag van Santo Stefano.

Klakkeloos een masker kopen?

Wie na een bezoek aan Venetië terugkomt met een echt masker, brengt een beetje magie van het Carnaval van Venetië mee naar huis. Een probleem is een keuze te maken uit de winkels want het aantal en de schoonheid van de maskers heeft geen grenzen. Uit persoonlijke ervaring weet ik dat er grote verschillen zijn in de vraagprijs voor een origineel masker. De prijzen lopen uiteen van enkele tientallen tot honderden euro’s. Ik liep in het toeristische deel van Venetië en woonde daar een demonstratie bij van het maken van maskers. Met veel flair werden daarna de meest fantastische maskers aangeprezen en ook verkocht. Veel toeristen telden klakkeloos het voorgeschotelde bedrag neer.

“Boodschappen-Italiaans”

Tijdens een wandeling in achterafstraatjes kreeg ik een interessante herhaling van het maken van maskers, door twee werklieden, die ergens in een achterkamertje hun vak uitoefenden. Een heel wat minder ogende opstelling van toch evenzeer geweldige maskers, in een voorkamertje, spoorde mij aan mijn beurs te trekken. Maar eerst heb ik op mijn beste “boodschappen-Italiaans” aan de prijs gemorreld. Uiteindelijk was de eigenaar van het ateliertje tevreden met de onverwachte verkoop en ik met mijn fantastische aankoop.

Papier-maché maskers

Het maken van maskers was en blijft een zeer ambachtelijk werk. Op een uit klei of gips gevormd gezichtmodel worden stukjes papier-maché vermengd met lijm geplakt. Daarna wordt die basis met veel geduld beschilderd en versierd door de inspiratie van het moment. Naast deze authentieke papier-maché maskers zijn er ook maskers van mindere kwaliteit en niet met de hand gemaakt. Goed opletten, de prijzen vergelijken en niet te snel toehappen is dus een prima advies.

Lees verder

• Commedia dell'arte
• Masker, hun gebruik en betekenis
• Grotesken, van Gouden Huis fresco’s tot carnavalsmaskers