Griekse mythologie, godin Aphrodite

Aprhodite is een godin met tegenstellingen. Zo is zij de godin van de ontucht en prostitutie, maar ook van het huwelijk en de lach. Zij kon straffen en belonen. In haar eigen huwelijk nam zij het niet nauw met de trouw en heeft van verschillende andere goden of sterfelijken kinderen, waaronder Eros. Zij was ook de aanleiding van de Trojaanse oorlog, en haar zoon Aeneas bij een Trojaanse edelman wordt gezien als de stamvader van Rome.

De geboorte van Aphrodite (Venus in de Romeinse mythologie)

Over de geboorte van Aphrodite doen verschillende verhalen de ronde, de meeste bekende is toch wel onderstaande:

Uranus was getrouwd met Gaea, hij verwekte verschillende kinderen bij haar. Zodra deze geboren waren sloot hij ze weer op in de buik van hun moeder. Gaea leed hier ondragelijke pijnen onder, de liefdeloosheid van haar man naar haar kinderen toe en de pijn van alle kinderen in haar buik. Zij verzocht haar kinderen de tirannie van hun vader te wreken.

Haar jongste zoon Cronus (de vader van Zeus) durfde zijn moeder te helpen. Ze maakte een sikkel voor Cronus en vertelde waar in haar lichaam hij zijn vader moest opwachten. Toen Uranus zijn vrouw die nacht wilde beminnen, castreerde Cronus zijn vader en slingerde zijn geslachtsdelen weg. Toen deze in zee terechtkwamen, vermengden de golven zich met het zaad van Uranus tot schuim. Uit dit schuim werd Aphrodite geboren. Aphrodite betekend dan ook “Uit schuim geboren”.

Door het tij en de wind komt Aphrodite uiteindelijk terecht op Cyprus waar ze door de Gratiën wordt opgevoed.

De beeltenis van Aphrodite

In de vroege kunst werd Aphrodite gezien als

• Aantrekkelijke, jonge vrouw
• Mooi gekleed, soms naakt
• Vaak met haar magische gordel
• Met een bloem en duif in de hand
• Soms als vruchtbaarheidsgodin met overdreven seksuele kenmerken

De twee kanten van Aphrodite

Aphrodite is de godin van ontucht en prostitutie, maar ook de godin van het huwelijk. Ze kon vrouwen verleiden tot ontrouw of aanmoedigen tot trouw en kuisheid. Zij kon zwaar straffen of gul belonen. Ze was de beschermgodin van de seks, maar kon genieten van obscene humor. Ze was de godin van de lach, dus de blijspelen stonden onder haar beheer.

Zelfs in haar eigen huwelijk met Hephaestus had zij diverse minnaars. Zowel verhoudingen met andere goden, als met sterfelijken. Zo had zij ooit een verhouding met Hermes en met hem kreeg zij twee zonen, Eros en Hermaphroditus. Bij Dionysus kreeg zij een zoon Priapus. Bij Ares kreeg zij ook twee kinderen, zoon Anteros en dochter Harmonia. Bij Anchises (een Trojaanse edelman) kreeg zij zoon Aeneas.

De Trojaanse oorlog

In deze oorlog speelt Aphrodite een belangrijke rol, waarbij alles begonnen is bij de vondst van de gouden appel. Deze werd gevonden door de goden en was bestemd voor de mooiste vrouw aller tijden. Naast Aphrodite eisten ook Hera en Athena deze op. Zeus kon zelf geen keus maken wie de mooiste aller vrouwen was en wees prins Paris van Troje aan als scheidsrechter. Alledrie de vrouwen beloofde hem roem en glorie, maar Aphrodite voegde daar aan toe dat hij de mooiste vrouw op aarde als zijn bruid zou krijgen. Hierdoor koos Paris Aphrodite als mooiste vrouw aller tijden.

Door de belofte van Aphrodite begon de Trojaanse oorlog. Paris vond namelijk dat de vrouw van koning Menelaüs de mooiste vrouw op aarde was. Ze werd geschaakt en bij Paris gebracht. Menelaüs wilde zijn vrouw terug en bracht een Grieks leger op de been om haar terug te halen. Aphrodite koos steunde de Trojanen, Hera en Athena stonden aan de kant van de Grieken.

Aphrodite en Aeneas

Haar sterfelijke zoon bij de Trojaanse edelman moest de stad ontvluchten toen de Grieken de stad Troje in brand staken. Aphrodite helpt hem ontsnappen en hij ontkwam terwijl hij zijn hoogbejaarde vader op zijn rug met zich meenam. Ze heeft hem alle jaren, 10 in getal, gesteund en geholpen. Hij wordt door de Romeinen beschouwd als de stamvader van Rome, omdat hij het vorstenhuis stichtte dat later de stad op de zeven heuvelen zou bouwen.

Dit was voor veel keizers van het Romeinse rijk een reden om te verklaren dat ze een afstammeling van Aeneas waren, waardoor zij volgens hun redenatie afstamden van de goden en zichzelf dus tot god uitriepen.