Griekse mythologie, godin Demeter

Demeter is een zuster van de oppergod Zeus, welke de vader is van haar dochter Persephone. Wanneer haar dochter wordt ontvoerd gaat Demeter naar haar op zoek. Al die maanden is zij niet in staat haar werk uit te voeren en er heerst een enorme hongersnood op aarde. Zij vindt haar dochter, maar mag haar maar zes maanden bij haar houden. Gedurende de periode dat zij niet bij haar moeder is, groeit er helemaal niets op aarde.

Algemeen

Demeter is een dochter van Cronus en Rhea, dus een zuster van de latere oppergod Zeus. Zij is de godin van het graan en oogst, landbouw en landleven en de vruchtbaarheid. Demeter was een centraal punt in de klassieke mythen over de kringloop van de natuur.

Ze was een geliefde godin onder zowel de mensen als bij de andere goden. Ze was een graag geziene gast op de Olympus (de berg van de goden), maar bleef liever op de aarde waar zij over de velden kon waken.

Uiterlijk van Demeter

• Gekroond met een kroon van korenaren
• Een brandende fakkel of een hoorn des overvloeds in haar ene hand
• Een klaproos in haar andere hand
• Soms werd zij uitgebeeld als een zwaar gesluierde vrouw met een paardenhoofd (deze afbeelding heeft waarschijnlijk betrekking op de verleiding door Poseidon, god van de zee)
• In landelijke afbeeldingen zit zij op een os, met een mand aan haar linkerarm en een schoffel in haar rechterarm.

Het liefdesleven van Demeter

Demeter lag in een vruchtbaar Kretensisch veld dat drie keer was omgeploegd, samen met de held Prins Iasion. Zeus, haar broer, keurde een relatie tussen een godin en een sterveling af en doodde Iasion met zijn bliksemschicht. Toch kreeg Demeter twee kinderen van Iasion, de zoons Plutus en Philomelus. Plutus reist over de gehele wereld. Iedereen die hij tegen komt schenkt hij geluk en rijkdom. Philomelus was de uivinder van de wagen.

Nadat Zeus de geliefde van zijn zuster heeft gedood, verwekt hij bij Demeter Persephone. Binnen de wereld van de goden werd incestverhoudingen toegestaan. Wonderlijk is het echter dat Hera, de echtgenote van Zeus, nooit enige wrok gekoesterd heeft jegens haar zuster. Hera was namelijk erg jaloers op de minnaressen van haar man, die zij jarenlang kon achtervolgen.

Demeter en Persephone

Toen Persephone door Zeus belooft werd aan Hades (broer van Demeter, dus oom van Persephone), de god van de onderwereld, wist Demeter hier niets van af. Hades ontvoerde zijn nicht aan de voet van de Etna toen zij bloemen aan het plukken was. Demeter, een zorgzame en toegewijde moeder, zocht dag en nacht naar haar dochter. Vermomd als een sterveling zocht zijn de hele wereld af naar Persephone. Tijdens haar zoektocht vertelde ze de mensen de geheimen van de oogst.

Ze was half krankzinnig van verdriet en niet in staat haar werk te doen, dus oogsten mislukten, de dieren werden onvruchtbaar en er ontstond hongersnood in de hele wereld. Toen zij erachter kwam dat haar dochter in de onderwereld verbleef eiste zij van Zeus dat hij Persephone terug zou halen. Zeus had daar echter geen zin in, maar Demeter bleef bij haar eis. Al die tijd liet zij geen gewas groeien en hield de hongersnood aan.

Uiteindelijk gaf Zeus toe en zegde toe hun dochter terug te laten komen, mits zij geen voedsel van de doden had gegeten, want wie dat wel gedaan had kon niet meer terug naar de wereld. Persephone had in de onderwereld granaatappelzaden gegeten. Toen dit bekend werd heeft Zeus met Hades afgesproken dat zij 6 maanden van het jaar bij Hades zou wonen en zes maanden bij haar moeder. Gedurende deze periode liet Demeter geen enkel gewas groeien en ontkiemen. Pas in de lente werd gevierd dat Persephone weer terug was en liet Demeter de gewassen weer groeien.