WO II: D-Day, de landing in Normandië

6 juni 1944, tijdstip 6.30 uur. De geallieerden staan paraat om de kust van Frankrijk aan te vallen. De Duitsers zijn lang genoeg aan de macht geweest en dat moet stoppen. Onder leiding van generaal Dwight D. Eisenhower begint de 'The longest day' (de langste dag) in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Die dag zou de landing in Normandië, op vijf verschillende stranden een feit zijn. Duizenden doden en vele gewonden zijn er gevallen, aan zowel Duitse als geallieerde kant, tijdens deze bloedige strijd om Europa te kunnen bevrijden van het nazi-Duitsland van Adolf Hitler.

Inhoudsopgave

• De voorbereiding op de landing in Normandië
• D-Day
• Naar Parijs

De voorbereiding op de landing in Normandië

Er moest een oplossing komen om Europa te bevrijden van de nazi's. Maar op welke manier dat gedaan moest worden, daar waren de meningen over verdeeld. Zowel Amerika als Engeland als Rusland wilden Europa bevrijden. Rusland was al druk aan het vechten in het oosten van Europa. Amerika en Engeland zouden het westen voor hun rekening nemen. Engeland wilde vanuit Afrika oprukken naar het noorden terwijl Amerika juist de kust van Frankrijk wilde pakken om zo de weg naar Berlijn vrij te maken. Voor beide acties was wel iets te zeggen, maar niemand gaf toe aan een specifiek plan.

Operatie Torch

Op 8 november 1942 begon operatie Torch. Van drie verschillende plaatsen zouden de geallieerden de Franse gebieden van Afrika veroveren op de Duitsers. De Amerikanen waren het er niet mee eens maar gaven schoorvoetend toe. In drie invasiegolven zouden Marokko en Algerije bevrijd worden. Hiervandaan konden ze doorstomen naar Tunesië. Op 12 november zou er nog een landing bij de plaats Bone plaats gaan vinden. In de tussentijd hoopten de geallieerden dat ze Generaal Rommel al hadden verslagen en dat hij op de terugweg was naar Tunesië om Afrika te verlaten. Echter vocht de Duitse Generaal als een bezetene terug bij de slag om El Alamain. Op 13 mei 1943 capituleerde Duitsland dan eindelijk in Afrika en hadden de geallieerden, veel later dan verwacht, gewonnen.

Operatie Jubilee

De Amerikanen bleven volhouden dat je het beste vanuit Engeland naar de Franse kust kon gaan om daar de Duitsers te verslaan. Op 19 augustus 1942 gingen de geallieerden er dan ook voor. Bij de plaats Dieppe gingen 6000 geallieerden aan land. Dit waren over het algemeen Canadezen die geholpen werden door de Britse marine. Het doel van deze operatie was om de havenstad voor langere tijd in handen te houden en ook om zo veel mogelijk informatie in te winnen over de Duitse bezetting aan de kust van Normandië. Al snel liep deze operatie uit op een compleet slagveld. Meer dan 4300 soldaten vonden daar de dood en er gingen 116 vliegtuigen verloren. Kortom, een complete ramp maar wel een goede voorbereiding op D-Day.

Atlantikwall
Na het verlies van de geallieerden bij Dieppe wisten de Duitsers dat de tegenstander van plan was om langs de Franse kust aan land te komen om zo Europa te bevrijden. Voor het einde van 1942 begonnen de Duitsers dan ook met het bouwen van de Atlantikwall. Na de terugkomst van Rommel uit Afrika werd hij naar de Normandische kust gestuurd om deze met zijn leven te bewaken. De Atlantikwall is een verdedigingsmuur van verschillende kustbatterijen, versperringen en bunkers vol met afweergeschut en vele tanks om de geallieerden tegen te houden. Deze muur loopt van het noorden van Noorwegen tot aan het zuiden van Frankrijk. Hitler zelf dacht dat Calais het hoofddoel van de geallieerden zou zijn, dus zette al zijn verdediging op Callais, maar Rommel dacht dat Normandië de klap zou gaan krijgen en besloot om de Atlantikwall daar te verstevigen.

Operatie Fortitude

Om Operation Overlord goed te laten verlopen was er een wereld aan goederen nodig. Alles zat nog in Amerika en moest overgebracht worden naar Engeland. Tijdens de vele besprekingen over deze operatie werden in kleine boten de manschappen en goederen over gezet naar Engeland. Om de Duitsers op het verkeerde been te zetten werd operatie Fortitude ingezet. Er werden verschillende berichten verzonden dat de invasie in Calais plaats zou vinden, zodat Hitler zijn manschappen daar neer zou zetten. Ook werden er opblaastanks naar Calais gestuurd om de geallieerde bedoelingen meer kracht bij te zetten.

D-Day

3 juni 1944. Op 5 juni stond D-Day gepland maar de weersvoorspellingen waren ontzettend slecht en de invasie werd een dag uitgesteld. Ondertussen waren er al wel 140 schepen onderweg die niet wisten dat de invasie was uitgesteld. Er werd daarom een vliegtuig achter dit konvooi aangestuurd om ze om te laten keren. Dit lukte gelukkig voor de geallieerden ook nog. De vooruitzichten bleven echter slecht. Als ze niet voor 7 juni weg gingen zaten ze in de problemen. De getijden zouden dan voor een vertraging van twee weken zorgen. Plus alles stond klaar voor vertrek. Dus toen de meteoroloog voorspelde dat het 5 juni in de middag beter zou worden gingen de geallieerden ervoor.

De stranden van de landing in Normandië

De Normandische kust zou op vijf verschillende plaatsen aangevallen gaan worden door de geallieerden. Deze vijf plekken staan nu bekend onder de volgende strandnamen:

• Sword Beach
• Juno Beach
• Utah Beach
• Gold Beach
• Omaha Beach

Sword Beach
Sword Beach zou het strand zijn van de Britten. 28.845 soldaten en 223 tanks zouden hier aan land moeten gaan. De Duitse generaal Rommel had gelijk gekregen. De Britten kwamen dan ook tegen 10.000 Duitse soldaten te staan. Ook zij hadden een hele lading aan tanks staan. Het doel van de Britten om tegen de avond Caen te bevrijden werd er niet makkelijker op. Door de overmacht aan legers en door de hulp van de luchttroepen wisten de Britten toch tot het binnenland door te dringen. Door een tegenaanval van de Duitsers, en zonder hulp van de andere stranden, wisten de Britten Caen niet diezelfde avond nog te bevrijden. Tijdens deze gevechten hebben de Britten 693 soldaten verloren.

Juno Beach
De Canadezen zouden, met hulp van de Britten, Juno Beach in gaan nemen. Voordat de 2400 Canadezen en 19.000 Britten aan land gingen werd Juno Beach eerst vanuit de lucht aangevallen. Dit strand was zwaar beveiligd en moest daarom voor een deel onschadelijk gemaakt worden. Helaas hadden de luchtaanvallen weinig succes. Het grote voordeel voor de Canadezen was wel de ontzettende rookontwikkeling op het strand. Zo konden zij uit het zicht van de Duitsers blijven. Meer dan twee uur werd er hard gevochten voordat de Canadezen het strand hadden overgenomen. Van alle aanvallen op de stranden kwamen de legers van Juno Beach het verst in Frankrijk. Tijdens deze gevechten zijn 956 geallieerde soldaten gesneuveld.

Utah Beach
32.000 Amerikanen zouden dit strand gaan veroveren. Ook voordat zij aan land gingen werden er vanuit de lucht bombardementen op Utah Beach uitgevoerd. Waar het bij Juno Beach geen effect had, zijn de luchtaanvallen op Utah Beach wel van groot belang geweest voor de overwinning op dit strand. Voor de kust van Utah Beach lagen verschillende kleine eilandjes. Deze werden eerst onderzocht en ingenomen voordat ze verder trokken het strand op. Veel van de boten bij Utah Beach voeren op mijnen van de Duitsers en explodeerden. Maar langzaam maar zeker begonnen de Amerikanen terrein te winnen op de Duitsers. Op dit strand werden op de eerste dag al 20.000 soldaten en 1700 voertuigen aan land gezet. Tijdens deze aanval kwamen 197 Amerikaanse soldaten om het leven.

Gold Beach
Gold Beach was weer voor de Britten. Er werden voor de landing eerst genietroepen gedropt die mijnen onschadelijk maakten zodat de soldaten en tanks veilig aan land konden komen. Het nadeel van dit strand was het dorp dat aan het strand lag. De Duitsers stonden allemaal daar opgesteld en vlak achter het dorp stonden de Duitse tanks klaar om de Britten aan te vallen zodra ze door de linies heen zouden komen. 24.970 Britten gingen hier aan land en 400 Britse soldaten sneuvelden.

Omaha Beach
De Amerikanen zouden de zwaarste strijd gaan leveren bij Omaha Beach. Van alle stranden hadden de Duitsers dit strand het zwaarst verdedigd. Door de duinen konden de Duitsers zich ingraven in hun bunkers en van daaruit de Amerikanen onder vuur houden. Verder stonden er allemaal obstakels op het strand om de doorstroom te stoppen. Vele tanks werden door mijnen of door kanonnen onschadelijk gemaakt voor ze maar ingezet konden worden. Hierdoor was er geen artilleriesteun voor de soldaten. Zes uur later waren de Amerikanen nog geen stap verder gekomen op het strand. Nog later kregen de Amerikanen eindelijk steun van de marine. Deze marine nam de Duitse stellingen onder vuur waardoor de soldaten op het strand eindelijk op konden rukken naar de bunkers van de Duitsers. Tegen de avond hadden de Amerikanen dan ook eindelijk het strand in handen. Aan beide kanten heeft deze strijd gezorgd voor vele verliezen. Van de 43.250 Amerikanen die aan land kwamen, kwamen er 3.336 om het leven. Bij de Duitsers kwamen er van de 7.800 soldaten 1.200 om het leven. Alleen van Omaha Beach is er bekend hoeveel Duitsers er om het leven zijn gekomen. Van de andere stranden is dit niet bekend.

Operatie Tonga

Operatie Tonga zou op hetzelfde moment van start gaan als de landing in Normandië. Op verschillende strategische plekken zouden geallieerde paratroepen gedropt worden. Deze zouden dan deze plekken veroveren en in bezit houden. Hierdoor zouden de grondtroepen makkelijker door kunnen stomen naar Parijs. Helaas waren er vele onervaren piloten bij waardoor de paratroepen compleet verspreid werden gedropt en vaak op verkeerde plaatsen terecht kwamen. Soldaten kwamen in het water terecht en anderen werden uit de lucht geschoten. Het eerste dorp dat de paratroepen konden bevrijden was het dorp St.-Mere-Eglise. Door deze paratroepen zijn er ondanks de problemen toch vele strategische plekken veroverd en konden de troepen makkelijker doorstromen.

Naar Parijs

Operatie Overlord was na de landing in Normandië nog niet voorbij. De bedoeling was om Parijs te bevrijden. Dan pas zou de operatie geslaagd zijn. Maar zo gemakkelijk ging dat niet. Door het verkeerd neerkomen van verschillende paratroepen waren verschillende belangrijke bruggenhoofden niet ingenomen waardoor er harder gevochten moest worden bij verschillende dorpen en er meer manschappen omkwamen. De Duitsers gaven zich niet zomaar gewonnen. Om bij Parijs te komen werden er eerst nog slagen geleverd bij:

• Carentan
• Cherbourg
• Caen
• Saint-Lo
• Falaise

Op 25 augustus 1944 was Parijs pas bevrijd. Tijdens deze twee-en-een-halve maand was operatie Overlord eindelijk afgelopen. Zowel bij de geallieerden als bij de Duitsers waren er vele slachtoffers. Ook onder de Franse bevolking vonden velen de dood in deze bloedige strijd. Maar dit moest gebeuren om Europa te bevrijden van de Duitsers.

Lees verder

• WO II: Het beleg van Leningrad
• WO II: Het Wisla-Oderoffensief
• WO II: Slag om de Ardennen (Ardennenoffensief)
• Helden uit WO II: Veldmaarschalk Erwin Rommel
• Helden uit WO II: Maarschalk Bernard Montgomery