Wereldwonder 7: De vuurtoren van Alexandrië

De vuurtoren is gebouwd op een eilandje dicht bij de ingang van de haven van Alexandrë. Op de plek waar het middeleeuwse Arabische fort Qait Bay staat. Voor zover men weet is deze vuurtoren gebouwd in de derde eeuw v.Chr. en de eerste die ooit gebouwd is. Zowel de Grieken, de Byzantijnen, Romeinen als de Arabieren hebben van deze toren gebruik gemaakt.

De vuurtoren

De vuurtoren van Alexandrië wordt ook wel de Pharos van Alexandrië genoemd. Het stond op het gelijknamige eiland.

Kort nadat Alexander de Grote was overleden, nam zijn bevelhebber Ptolemeus Soter de macht in Egypte over. Hij was getuige geweest van de stichting van Alexandrië en besloot daar zijn hoofdstad te vestigen. Omdat er een vlakke kustlijn was en er gevaarlijke vaarcondities aanwezig waren, was een vuurtoren eigenlijk wel noodzakelijk.
Ptolemeus bedacht dit project, de architect was Sostratus, en de bouw begon ongeveer 290 v.Chr. en werd 15 jaar later voltooid onder de heerschappij van zijn zoon Ptolemeus Philadelphus.
De bouw van de toren heeft 800 talenten gekost (1 talent is ongeveer 6.000 drachmen waard en 1 drachme staat ongeveer gelijk aan € 100,--). Dit was dus voor die tijd een duizelingwekkend hoog bedrag.

De vuurtoren is gebouwd op een eilandje (Pharos volgens de legende genoemd naar farao´s eiland) dicht bij de ingang van de haven van Alexandrë. Op de plek waar het middeleeuwse Arabische fort Qait Bay staat, dit fort is waarschijnlijk gebouwd op de fundamenten van de vuurtoren, want het heeft dezelfde afmetingen en indeling. Een deel van de stenen die gebruikt zijn bij de bouw van dit fort, zijn afkomstig van de vuurtoren.

Het uiterlijk van de toren

Het is niet geheel duidelijk hoe de toren eruit heeft gezien. Wel weet men redelijk veel over de bouw, omdat de toren nog niet zo heel lang geleden volledig is verdwenen. De toren was gebouwd van witte steen, misschien de plaatselijke kalksteen. Ook werd graniet verwerkt in de toren, op de zeebodem zijn namelijk granietbrokstukken gevonden van ongeveer 75 ton per stuk.

Abou-Haggag Al-Andaloussie heeft de toren in 1166 bezocht en een nauwkeurige beschrijving van de vuurtoren gemaakt. De toren moet ongeveer 117 meter hoog zijn geweest. De binnenste schacht werd gebruikt voor het naar boven transporteren van de brandstof voor het vuur. Op de top van de vuurtoren stond een spiegel die overdag het zonlicht weerspiegelde en ´s nachts het brandende vuur. Het licht van de toren had een bereik van ongeveer 35 km.

In de zestiger jaren van de vorige eeuw heeft een Egyptische duiker rond het fort Qait Bey enorme overblijfselen zoals steen en beelden op de zeebodem gevonden. Men gaat ervan uit dat dit resten zijn van de ooit zo mooie en grote vuurtoren (die op de piramiden van Gizeh na de grootste op aarde was).
Vanuit de gevonden resten heeft men kunnen opmaken dat de toren uit drie lagen bestond, het onderste deel was vierkant en ongeveer 58 meter hoog, bevatte kamers van de permanente bemanning en hun vee en voorraden. In het onderste vierkant was een extra binnenmuur die de hogere delen van de vuurtoren ondersteunde. Het middelste gedeelte van de toren was achthoekig en bijna 27,5 meter hoog. Het derde en bovenste gedeelte was rond en ongeveer 7,5 meter hoog .

Vernietiging

Rond 956 ontstond er schade aan de toren door een aardbeving, maar toen in 1303 en 1323 nieuwe aardbevingen plaatsvonden ontstond er veel grotere schade, want het bovenste gedeelte stortte in zee. Er werd besloten de toren niet opnieuw op te bouwen. In 1480 besloot de sultan der Mamelukken, Qaitbay het bekende middeleeuwse fort te bouwen voor de versterking van Alexandrië en offerde de ruïne van de vuurtoren hiervoor op.

Lees verder

• Wereldwonder 1: De Egyptische piramiden van Gizeh
• Wereldwonder 2: De hangende tuinen van Babylon
• Wereldwonder 3: De tempel van Artemis te Efese
• Wereldwonder 4: Het beeld van Zeus in Olympia
• Wereldwonder 5: Het mausoleum van Halicarnassus