Koningin Elizabeth I van Engeland

Nadat haar voorgangster, koningin Mary I van Engeland zovaak de brandstapel liet roken dat zij de bijnaam Bloody Mary kreeg, mocht de nieuwe koningin Elizabeth I puin ruimen. Het lukte haar om een compromis te sluiten tussen de protestanten en katholieken. Onder haar bewind bloeide Engeland helemaal op, literatuur kwam tot ontwikkeling en de eerste kolonie werd veroverd.

Algemeen

In november 1558 werd prinses Elizabeth van Engeland koningin. Haar lag een zware taak te wachten na alle puinhopen, waaronder de rokende brandstapels, die haar halfzuster Koningin Mary I haar had nagelaten. Ze regeerde in een periode waarin de protestanten en de katholieken lijnrecht tegenover elkaar stonden. Elizabeth I van Engeland wordt wel gezien als het grootste staatshoofd uit de geschiedenis.

Elizabeth

Negen maanden na het huwelijk tussen koning Hendrik VIII en zijn tweee vrouw Anna Boleyn wordt op 7 september 1533 in het paleis van Greenwicht te Kent, prinses Elizabeth geboren. De koning was zwaar teleurgesteld dat hij wederom een dochter kreeg, want hij zat wanhopig verlegen om een troonopvolger. Haar peetvader werd Thomas Cramner (later door haar halfzuster op de brandstapel gezet) en haar peetmoeder werd de hertogin van Norfolk.

De katholieke kerk erkende Elizabeth niet als wettig kind, toch maakte koning Hendrik haar troonopvolger. Deze moest ze een aantal jaar later weer afstaan toen de derde vrouw van haar vader, Jane Seymour, de langverwachte troonopvolger baarde.

Elizabeths jeugd

Elisabeth was drie jaar oud toen haar moeder, na diverse miskramen, werd veroordeeld tot de doodstraf wegens verraad. Op 19 mei 1536 werd zij onthoofd en werd Elizabeth net als haar halfzuster onwettig verklaard.

Voor haar 5e levensjaar krijgt Elizabeth haar eerste gouvernante, Kat Ashley. Op 5 jarige leeftijd geeft de kleine prinses aan dat zij meer wil leren, zoals buitenlandse talen. Samen met haar broer Edward, lady Jane Gray en de zoons van John Dudley krijgt zij les van onder andere:

• Jean Belmain voor frans
• Richard Cos, voor Grieks en Latijn
• John Cheke
• William Grindel, de persoonlijke leraar van Elizabeth, stierf gedurende de pest in 1548
• Roger Ascham, nam de plaats in van Grindel

Verder is bekend dat John Dee, les gaf in wiskunde, astronomie en astrologie. Het is heel aannemelijk dat Elizabeth ook aan deze lessen deelnam.

Na de dood van haar vader werd zij verder opgevoed door Catharine Parr, de zesde vrouw van Hendrik en de enige die hem overleefde. Nadat ook haar halfbroer was overleden kwam haar 19 jaar oudere zuster Mary op de troon. Zij probeerde Elizabeth te bekeren tot het katholieke geloof, dat mislukte en Elizabeth werd in de Tower gevangen gezet.

Koningin Elizabeth I van Engeland

In november 1558 werd Elizabeth koningin, op 15 januari 1559 werd ze gekroond in de abdij van de Westminster in Londen. Gedurende haar 45 jarige regeringsperiode bloeide Engeland geheel op, alhoewel de spanningen tussen protestant en katholiek bleven. Wel wist ze door middel van een doctrine van 39 artikelen in 1563 een compromis te sluiten tussen de protestanten en katholieken, wat de veiligheid van de kerk garandeerde.

Onderhaar bewind kwam de literatuur tot grote ontwikkeling en ontdekkingsreizigers waar zeer succesvol, overzees koloniën werden veroverd. Onder deze kolonies behoorde ook Noord Amerika. In heel europa heerste de pest, en ook in Londen vielen slachtoffers, 15.000 mensen stierven.

De koningin steunde protestantse opstandelingen in Frankrijk en de Nederlanden. Koning Filips II, die eerder nog naar haar hand had gedongen, wilde Engeland aanvallen en bezetten. Hij stuurde de Spaanse Armada naar Engeland, maar deze werd in 1588 verslagen.

Een andere kandidaat die naar haar hand dong was de broer van de Franse koning, de 23 jaar jongere Frans van Anjou. Voordat er over een eventuele verbintenis gesproken kon worden kwam hij onverwacht te overlijden. Al hoewel Elizabeth altijd heeft volgehouden maagd te zijn (aan het woord van een koningin werd niet getwijfeld), wordt toch wel vermoedt dat zij een heftige relatie met Robert Dudley, graaf van Leicester, zou hebben gehad. De koningin kreeg de bijnaam de “Virgin Queen”, hiermee is ze de geschiedenis ingegaan.

In 1568 kwam haar nicht Mary I van Schotland asiel bij haar aanvragen. Het antwoord van Elizabeth was dat zij haar nicht 19 jaar gevangen hield in de Tower voordat zij het doodsvonnis in 1587 door middel van onthoofding uitsprak.

Omdat ze veel katholieke vijanden had, was het gevaarlijk om zichzelf in levende lijve aan het volk te tonen. Zij koos daarom om portretten van zichzelf aan het volk te tonen.

De dood van Elizabeth

Op 24 maart 1603 kwam er een einde aan het leven van de bijna 70 jarige koningin, waarmee ook het tijdperk van de Tudors ten einde kwam. Wat precies de doodsoorzaak van de inmiddels oude koningin was is niet te achterhalen. Elizabeth is altijd een koppige vrouw geweest, en ook de laatste dagen van haar leven liet ze haar hofarts niet bij zich toe. Gesproken wordt over bloedvergiftiging (een gevolg van de giftige samenstelling van de witte make-up die ze altijd gebruikte), een soort van kanker of gewoon ouderdom.

De koningin voelde zich onwel en trok zich terug in haar favoriete paleis, Richmond Palace. Haar hofdames hadden overal kussens op de vloer gelegd, omdat de koningin weigerde in bed te gaan liggen. Zij lag voor ongeveer 4 dagen op de kussens op de grond voordat haar dienaren haar uiteindelijk in bed konden leggen.

Zachte muziek en haar raadslieden vulden haar kamer. Door een handbeweging van de kant van de koningin werd algemeen aangenomen dat hiermee de troonsopvolging van James een feit was.
De oude aartsbisschop Withgift werd geroepen om de koningin in haar laatste uren met bidden bij te staan. De koningin zakte weg in een slaap waaruit zij niet meer ontwaakt is.

De begrafenis

Het volk toonde de overleden koningin een enorm respect, de begrafenisstoet bestond uit ongeveer 1.000 rouwenden. Het aantal werd alleen nog maar groter doordat vele inwoners van Londen zich aansloten bij de stoet en de processie toekeken.

Over de kist lag een purper fluwelen kleed, getrokken door vier paarden elk met een zwart dekkleed. Boven de kist stond een groot baldakijn dat door zes ridders werd vastgehouden. Bovenop de kist lag een zo goed gelijkende afbeelding van de koningin die de Londenaren nog emotioneler maakten dan ze al waren.

De rouwstoet volgde de weg naar de Westminster abdij waar de koningin naast haar zuster Mary te rusten werd gelegd. Op hun graftombe staat de volgende tekst:

“Partners zowel in troon als graf, hier rusten wij, twee zusters Mary en Elizabeth, in afwachting van onze herrijzenis”.

Enkele weetjes over Elizabeth I

• Elizabeth was klein met bruine ogen en rood krullend haar
• Zij was bang voor muizen
• Zij had een vreselijk humeur en gooide met dingen of stuurde iemand naar de Tower
• Zij vloekte en spuugde als zij boos was
• Haar tanden waren zwart en in verval
• Door haar missende tanden waren haar speeches vaak moeilijk te volgen
• Elisabeth was zeer bijgelovig en bang voor zwarte magie
• Eén keer in de paar weken ging ze in bad