Ossip Zadkine, beeldhouwer van De Verwoeste Stad

Ossip Zadkine was een bekende 20e eeuwse Wit-Russische beeldhouwer, sterk geinspireerd door het kubisme en de primitieve kunst. Zijn meest bekende werk voor ons is 'De Verwoeste Stad', in Rotterdam.

Levensloop

Op 14 juli 1890 werd Ossip Zadkine geboren als Yossel Aronovitch Tsadkin in Wit-Rusland.
Zijn moeder was de Schotse Sophie Lester, zijn vader de Joodse Ephime Zadkine uit Wit-Rusland.

Op 15-jarige leeftijd werd Ossip naar een Schotse kostschool gestuurd door zijn vader die hem graag als dokter had gezien. Hij liep al snel weg naar Londen, want hij liet zich zijn gehele leven erg leiden door zijn gevoel, en volgde daar lessen aan de kunstacademie. Dit paste de jonge Zadkine ook niet, en hij ging terug naar huis waar hij familieportretten schilderde. Zijn vader zond hem na een half jaar terug naar Londen en Zadkine volgde opnieuw lessen in de kunst.

In 1909 ging Ossip naar Parijs. Hij vatte grote bewondering op voor de werken van Rodin en voor de klassieke kunst, maar kan zich niet vinden in de schoolse Academie. Hij begint met beeldhouwen en houdt in 1911 zijn eerst expositie. Hij wordt beroemd in Nederland, België en later Frankrijk en Amerika.

In 1914 breekt W.O. I uit en Zadkine meldt zich als vrijwilliger. Drie jaar lang brengt Zadkine door als ziekendrager in de loopgraven. De breuklijn is ondermeer kenbaar in zijn naam: tot 1914 noemt hij zichzelf Joe Zadkine.
Hij raakt geinspireerd door de Afrikaanse primitieve kunst. Zijn werken Propheet en Hert zijn hier duidelijke voorbeelden van.

Na 1920 verliest hij de interesse in de primitieve kunst en wordt meer beïnvloed door het kubisme. Het werk krijgt meer weg van architectuur en mathematiek. Zijn werk krijgt hierdoor een erg statisch karakter.

In 1929 trouwt Zadkine met internationaal bekende schilderes Valentine Prax.

Rond 1930 gaat hij oefenen met de effecten van holle en bolle vlakken, waardoor het statische karakter verdwijnt en er een interessante wisselwerking door de lichtinval optreedt. Hij reist naar Chicago, Brussel, Parijs, New York en Antwerpen voor exposities.

Na 1941 vlucht Zadkine met een visum voor Spanje via Lissabon naar New York. Dat de oorlog hem geestelijk boeit blijkt uit zijn kunstwerk 'Gevangene'. Wie weet denkt hij daarbij aan zijn vrouw die achtergebleven is. In 1945 keert hij terug naar Parijs en gaat werken voor de Académie de la Grande Chaumière. Honderden kunstenaars krijgen les van hem, onder meer Jan Wolkers. Zijn eerste prijs wint hij in 1950.

In de jaren '60 komt zijn roem tot een hoogtepunt, hij heeft talloze expedities en reist de hele wereld rond. In 1967 sterft Zadkine in Parijs.

Na de dood van zijn weduwe Valentine Prax wordt in zijn voormalige huis en atelier het Musee Zadkine geopend, met vooral werken uit zijn eerste periodes en wat werken van zijn vrouw.

Kunstwerken

• 1914 Job
• 1918 Propheet
• 1918 Hert
• 1926 Harmonicaspeler
• 1935 Musicerende Vrouwen
• 1936 Torso
• 1937 Concert
• 1939 Diana
• 1939 Boodschapper
• 1943 Gevangene
• 1944 Dromer
• 1947 De Verwoeste Stad (foto)
• 1949 Narcisse

De Verwoeste Stad

De Verwoeste Stad wordt gezien als het belangrijkste werk van Ossip Zadkine en werd onthuld in 1953.
Zadkine zou inspiratie gekregen hebben toen hij vanuit Parijs naar Deurne reed om een vriend te bezoeken. Hij zag het plat gebombardeerde Rotterdam en dat beeld liet hem niet los. Het beeld is van brons, 6 meter hoog en stelt een man zonder hart voor, die zich schreeuwend uitstrekt naar de hemel in een gebaar van wanhoop, angst, woede en afgrijzen. Afspraak voor de schenking van het beeld van de Bijenkorf aan de stad Rotterdam was dat het altijd op Plein 1940 zou blijven staan. De eerste versie van het beeld maakte Zadkine al in 1947 maar dat beeld ging verloren na een expositie.