Tips voor sinterklazen: een goed gedicht schrijven

Tips voor sinterklazen: een goed gedicht schrijven Sinterklaas is weer in het land en pakjesavond is weer in aantocht. Het maken van een surprise en het kopen van een cadeau is voor de meeste mensen nog wel te doen. Maar dan komt de voor velen grootste uitdaging: er moet nog een gedicht bij. Wie al in de stress schiet bij de gedachte aan het maken van een goed gedicht namens Sint en Piet, kan wel wat tips gebruiken. Algemene tips voor sinterklazen die hun best willen doen.

Sint zat te denken....

Niet iedereen is even goed in taal en dat geldt nog vaker voor het schrijven van gedichten. Maar wie op pakjesavond goed voor de dag wil komen doet in ieder geval moeite om een sinterklaasrijm op papier te krijgen. Het is tegenwoordig niet zo moeilijk meer om kant-en-klare lijstjes met rijmwoorden of zelfs complete gedichten van internet te halen. Leuker en persoonlijker is het echter om in plaats van zo'n prefab gedicht de eigen creativiteit aan te boren. Met een aantal tips is het niet zo moeilijk als het soms lijkt. Wat moet je in je achterhoofd houden bij het maken van een goed sinterklaasgedicht?

Wacht niet tot het laatste moment

Geef je creatieve invallen de kans om naar boven te borrelen: begin ruim van te voren met de eerst opzet. Zet losse trefwoorden op papier zodra ze je te binnen schieten. Hierbij kan het ook handig zijn om pen en papier op het nachtkastje te leggen: niet zelden komen tussen waken en slapen de beste invallen! Schrijf alle woorden of zinsdelen op die eventueel bruikbaar kunnen zijn: gebruiken is niet verplicht en weggooien kan altijd nog. Als je hiermee al geruime tijd van tevoren begint, is de druk niet zo hoog om te presteren. Dat komt de inspiratie ten goede. Hierna kun je gerichter gaan werken.

Een gedicht schrijven: trefwoorden, rijmwoorden, het cadeau

Verzamel al je trefwoorden die te maken hebben met de persoon voor wie het gedicht wordt gemaakt: eigenschappen, een herkenbare gewoonte, wensen, enzovoort. Koop allereerst het cadeau. Zo weet je zeker welke woorden je nog meer kunt gebruiken in het gedicht, die hiermee te maken hebben. Schrijf ook alvast rijmwoorden op, het maakt niet uit wat: wie weet wat je uiteindelijk nog gebruikt! Des te meer woorden heb je om uit te kiezen bij het maken van wat uiteindelijk je gedicht wordt.

Kort en goed voor meer effect

Het is een misverstand om te denken dat een goed gedicht uit tientallen regels moet bestaan. Doe je zelf en de andere sinterklazen een plezier en maak je gedicht niet te lang. Maak ook de zinnen zelf niet te lang, dan houd je de aandacht beter vast. Bovendien komt dat de rijm ten goede: als je te lange zinnen maakt is het lastig om rijmwoorden tot hun recht te laten komen. Daarbij is het voor jezelf ook niet leuk als je gedicht niet goed wordt voorgedragen omdat de lezer het overzicht kwijt is. Dus liever twaalf tot zestien korte, doeltreffende zinnen op duidelijk rijm, dan veertig lange regels vol bijzinnen.

Laten we het wel gezellig houden...

Hoewel het misschien verleidelijk is om iemand in een sinterklaasrijm eens ongezouten de waarheid te vertellen is dat niet zo'n goed idee. Gezelligheid staat voorop, en daarbij passen geen opmerkingen die duidelijk pijnlijk of kwetsend kunnen zijn; laat cynische of sarcastische zinsneden dus achterwege. Wat in je gedicht wel goed kan is ironie: zachte spot over een veilig onderwerp, zodat er voor iedereen zonder reserve wat te lachen valt.

Het gedicht schrijven (1): rijmwoorden

Er is natuurlijk niets mis mee om rijmwoorden op internet op te zoeken als je even geen inspiratie hebt. Het is tenslotte niet zo dat de woorden niet vaker gebruikt mogen zijn, het is de manier waarop ze verwerkt worden die het gedicht uniek maakt. Gebruik aan het einde van je zinnen juist die trefwoorden waarop genoeg rijmwoorden te vinden zijn. Als het je niet lukt om op lastige woorden een goed rijmwoord te vinden, maak je zin dan zo dat het lastige woord aan het begin of in het midden van de regel komt, zodat je er geen rijmwoord voor nodig hebt. Op "twaalf" rijmt helemaal niks, op "leven" een heleboel!

Het gedicht maken (2): rijmvormen

Dichten, rijmen, is een kunst op zich. Er bestaan heel wat rijmvormen, waaronder nogal moeilijke, die vooral door ervaren dichters gebruikt worden. En waarom zou je moeilijk doen als makkelijker rijmvormen al een uitdaging zijn? Wie een sinterklaasgedicht bij voorbaat al een hele uitdaging vindt kan het beste een simpele rijmvorm aanhouden.

Een voorbeeld hiervan is het gepaard rijm: hierbij laat je de eerste en de tweede regel op elkaar rijmen en vervolgens de derde en de vierde op elkaar, enzovoort. Bijvoorbeeld: maken-schaken-doen-zoen. Een tip hiervoor is om eerst de rijmwoorden van de tweede en de vierde regel te bepalen en daar dan de eerste en de derde bij zoeken. Zijn de rijmwoorden in de eerste en derde zin dan iets teveel "gezocht" dan vallen ze in ieder geval minder op. Je voorkomt hiermee wat rijmdwang wordt genoemd: hierbij kun je horen dat het woord geforceerd is toegepast omwille van het rijm.

Een andere vorm die nog wel te doen is voor beginners is het gekruist rijm, waarbij de eerste op de derde zin rijmt en de tweede op de vierde. Bijvoorbeeld: geven-blauw-leven-vrouw. Bepaal eerst het tweede en het vierde woord en zoek daar de andere twee bij.

Maak eerst het einde van je gedicht

Bedenk allereerst wat je aan het eind van je gedicht voor zin wilt hebben: die blijft het beste hangen bij de toehoorders. De uitsmijter van het gedicht, de clou, komt daarom het beste tot zijn recht aan het einde. Begin daarom met te bedenken welke woorden, welke zin dat moet worden alvorens je er de rest bij bedenkt. Dat werkt makkelijker dan ernaartoe werken vanaf de eerste zin.

Hardop voorlezen ter controle

Om te controleren of het gedicht straks goed voorgelezen kan worden is het handig om je creatie zelf hardop te lezen.
Hierdoor wordt meteen duidelijk welke woorden niet goed lopen, of een andere volgorde misschien beter is, of er woorden teveel in staan. Het is jammer als je gedicht, waar je moeite voor hebt gedaan, niet tot zijn recht komt omdat de voorlezer (die het voor het eerst ziet!) struikelt over de tekst. Gebruik punten en komma's, puntkomma's en vraagtekens waar dat nodig is. Het kan je gedicht maken of breken!

Zet je gedicht goed leesbaar op papier

Al heb je nog zo'n mooi gedicht gemaakt, als de woorden niet te lezen zijn doordat je onleesbaar hebt geschreven blijft er weinig van over. Zorg dat je duidelijk en netjes schrijft of doe het op de computer. Voordeel van de laatste manier is dat je er een mooi lettertype voor kan gebruiken. Eventueel kan je het papier nog versieren met afbeeldingen die met de inhoud van je gedicht te maken hebben: er is genoeg te vinden voor wie een beetje handig is.
© 2010 - 2024 Lexia, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoe schrijf je een sinterklaasgedicht?Hoe schrijf je een sinterklaasgedicht?Elk jaar rond 5 december wordt er in Nederland in vrijwel alle gezinnen en scholen Sinterklaas gevierd. Vaak worden er l…
Sinterklaas gedichten zelf maken - Handige en leuke tipsSinterklaas gedichten zelf maken - Handige en leuke tipsVeel mensen willen graag hun Sinterklaas gedichten zelf maken. Het Sinterklaasfeest wordt op verschillende manieren gevi…
Sinterklaasgedicht makenSinterklaasgedicht makenIeder jaar is het voor veel mensen weer een hele opgave om een Sinterklaasgedicht te maken. Een Sinterklaasgedicht maakt…
Schrijf het beste gedicht voor SinterklaasSchrijf het beste gedicht voor SinterklaasGedichten schrijven voor Sinterklaas... de één doet het graag, de ander ziet er enorm tegenop. Lees de tips uit dit arti…

Maretak: het symbool van Kerstmis!Maretak: het symbool van Kerstmis!" I saw Mummy kissing Santa Claus". Dit zinnetje uit een bekend kerstliedje zegt goed waar het om gaat. Mama en Santa Cl…
Variaties op een volksfeest: van Sint-Piter tot SundeklaasVariaties op een volksfeest: van Sint-Piter tot SundeklaasSint-Nicolaas, Sinterklaas, Sundeklaas of Sint-Piter. Hoe de benaming ook is: ergens in de winter vieren Nederlanders ee…
Bronnen en referenties
  • Noord-Hollands Dagblad dd. 25 november 2010
  • http://www.nederlands.nl/dichtwoordenboek/227_Rijmdwang.html
  • Eigen ervaring
Lexia (181 artikelen)
Laatste update: 07-10-2017
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Feestdagen
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.