Wat gebeurde er in 1966?

Wat gebeurde er in 1966? 1966 was het jaar van het huwelijk tussen Prinses Beatrix en Claus von Amsberg. Ook was 1966 het jaar van de "Telegraafrellen" en de "nacht van Schmelzer". In Amsterdam wordt Democraten ’66 opgericht. Engeland zal wereldkampioen voetbal worden, door in de finale West-Duitsland met 4-2 te verslaan. Wat waren verder de belangrijkste nieuwsfeiten uit het binnen- en buitenland in 1966? Wie waren er succesvol in de sport en in de muziek.

Binnenland

In het Academisch ziekenhuis in Leiden vindt de eerste niertransplantatie plaats, door de professoren Hans Terpstra en Maarten Vink. De donornier is afkomstig van de moeder van de patiënt.

Op 10 maart 1966 treedt kroonprinses Beatrix in het huwelijk met Claus von Amsberg. Het burgerlijk huwelijk vindt plaats in het Koninklijk Paleis in Amsterdam en wordt voltrokken door burgemeester van Hall. De liturgie en huwelijksinzegening worden geleid door de vrijzinnig hervormde ds. J.H. Kater en vinden plaats in de Westerkerk. De Duitse afkomst van de bruidegom wordt door de Nederlandse burgers met gemengde gevoelens ontvangen. De hele dag zijn er rellen in Amsterdam. Op weg naar de Westerkerk wordt er een rookbom naar De Gouden Koets gegooid. Ook zullen de drie Joodse kerkgenootschappen wegblijven bij de kerkdienst.

Bij de uitbetaling van de vakantiebonnen voor bouwvakkers blijkt, dat de niet georganiseerde bouwvakkers 2% gekort worden. Dit in tegenstelling tot de bouwvakkers die aangesloten zijn bij de erkende vakbonden. De bouwvakkers zijn het er niet mee eens en protesteren tegen de maatregel. Tijdens de opening van het betaalkantoor ontstaat er enig tumult. Uiteindelijk grijpt de politie in. Eén van de bouwvakkers komt te overlijden. In de eerstvolgende editie meldt De Telegraaf dat de overleden bouwvakker is geraakt door stenen, welke gegooid zijn door andere bouwvakkers. Dit is niet het geval en wordt ook gerectificeerd in de volgende Telegraaf editie. De eerste versie komt echter onder de ogen van boze bouwvakkers, deze besluiten op te trekken naar het Telegraaf gebouw en dit te bestormen. Ook elders in Amsterdam breken rellen uit, vrijwel alle winkels in het centrum en het Centraal Station worden gesloten. De rellen worden bekend als het “bouwvakkersoproer” of “de Telegraafrellen”.

Koningin Juliana opent de Coentunnel. De tunnel verbindt de Zaanstreek met Amsterdam.

Burgemeester van Hall slaat de eerste paal voor een nieuwe wijk, de Bijlmermeer. De wijk is ontworpen door architect en stedenbouwkundige Siegfried Nassuth. Bij het ontwerp wordt hij geïnspireerd door de ideeën van de Zwitserse architect Le Corbusier.

Politiek

De nacht van 13 op 14 oktober wordt bekend als de nacht van Schmelzer. Schmelzer dient als fractievoorzitter van de KVP, een motie in tegen het kabinet Cals (KVP). In de motie vraagt Schmelzer om meer waarborgen in het financieel-economisch beleid. Dit voor een evenwichtige groei en tegen verdergaande geldontwaarding en werkeloosheid. Ook moet er zorg gedragen worden voor een betere dekking in de begroting van 1967 en maatregelen genomen worden tegen een extra stijging van de uitgaven over 1968. De motie wordt met 75 tegen 62 stemmen aangenomen en wordt gesteund door de oppositiepartijen Boerenpartij, CHU, GPV, SGP en de VVD. Het merendeel van de fractie van de KVP steunt de motie (vier leden stemmen tegen). Minister President Cals legt de motie uit als motie van wantrouwen, hiermee komt het kabinet ten val.

In Amsterdam nemen Hans Gruijters en Hans van Mierlo het initiatief tot het oprichten van een nieuwe politieke partij, Democraten ‘66. Belangrijkste punt van de partij is het democratiseren van het Nederlandse politieke stelsel. Bij de verkiezingen van 1967 zal de partij meteen met 7 zetels in de kamer komen.

Buitenland

Na een botsing tussen een K-135 tankvliegtuig en een B-52 bommenwerper vallen er per ongeluk vier kernbommen in het zuiden van Spanje. Eén van de bommen valt in zee, de andere bommen zorgen ervoor dat de bodem rondom het dorp Palomares zwaar vervuild wordt. De schade voor de volksgezondheid valt mee.

Indira Gandhi wordt gekozen tot premier van India. Ze is de dochter van de eerste premier van India Jawaharlal Nehru.

Op 16 maart wordt de Gemini 8 gelanceerd, met aan boord de astronauten Neil Armstrong en David Scott. Het doel van de missie is tweeledig, men wil een langere ruimtewandeling maken, maar het belangrijkste doel van de missie is om voor het eerst een koppeling met een ander ruimtevaartuig tot stand te brengen. De koppeling met de Agena is succesvol, echter door storing van één van de stuurraketten blijft de Gemini tollen, hierdoor moet de missie uiteindelijk afgebroken worden.

Mao Zedong,de voorzitter van de Communistische Partij van China, start met de Culturele Revolutie, deze Culturele Revolutie is vooral gericht tegen onafhankelijk denkenden. Zijn doel is om een samenleving te creëren, waarin iedereen aan elkaar gelijk is en alleen het partij belang prevaleert.

Tasjkent (Hoofdstad van Oezbekistan) wordt getroffen door een aardbeving van 7,5 op de schaal van Richter, een aanzienlijk deel van de stad wordt verwoest meer dan 300.000 mensen worden dakloos.

Financieel Economisch

Richard M. Schultz en Gary Smoliak openen in Minnesota een audio speciaalzaak, deze zaak zal uiteindelijk uitgroeien tot de huidige beursgenoteerde onderneming Best Buy.

Sport

Voetbal
  • Landskampioen over het seizoen 1965/1966 wordt Ajax.
  • De kampioen van de Eerste Divisie over het seizoen 1965/1966 wordt Sittardia.
  • De KNVB beker wordt gewonnen door Sparta Rotterdam.
  • De winnaar van de Europacup I is Real Madrid CF uit Spanje.
  • De winnaar van de Europacup II is Borussia Dortmund uit Duitsland.

De wereldbekervoetbal wordt gestolen uit een tentoonstelling in Westminster Central Hall. Zeven dagen na de diefstal wordt de beker gevonden door de hond Pickles.

Engeland wordt voor eigen publiek wereldkampioen, dit door in de finale West-Duitsland na verlenging met 4-2 te verslaan. Het derde Engelse doelpunt van Geoff Hurst is omstreden. Grensrechter Tofik Bahramov keurt het doelpunt goed, onduidelijk is echter of de bal ooit de doellijn volledig is gepasseerd.

Tijdens het EK-kwalificatieduel tegen Hongarije, maakt Johan Cruijff zijn “officiële” debuut in het nationale voetbalelftal. Het duel zal in een 2-2 gelijkspel eindigen. Johan Cruijff is verantwoordelijk voor de gelijkmakende treffer.

In het Olympisch stadion wordt de tweede ronde partij in de Europacup I tussen Ajax en Liverpool gespeeld. De wedstrijd zal bekend worden als de mistwedstrijd. Ajax zal de wedstrijd met 5-1 winnen.

Wielrennen
  • De winnaar van de Tour de France is de Fransman Lucien Aimar.
  • Jan Jansen wordt de beste Nederlander op de tweede plaats.
  • De Duitser Rudi Altig wordt wereldkampioen wielrennen op de weg.
  • Jo de Roo wordt de beste Nederlander op de achtste plaats.

Op initiatief van Herman Krott wordt op 30 april de eerste Amstel Gold Race gereden. Door wegwerkzaamheden wordt de wedstrijd circa 50 kilometer langer dan gepland. De eerste editie wordt gewonnen door de Fransman Jean Stablinski.

Schaatsen
  • De winnaar van het WK allround schaatsen voor mannen wordt de Nederlander Kees Verkerk.
  • Op de tweede plek eindigt de Nederlander Ard Schenk.
  • De winnares van het WK allround schaatsen wordt Valentina Stenina uit de Sovjet-Unie.
  • Stien Kaiser wordt met de derde plaats de beste Nederlandse.

Autosport
  • Jack Brabham (Australië) wordt winnaar van de Formule I. Brabham-Repco wint de constructeurs titel.
  • Graham Hiill (Engeland) wint de Indianapolis 500.

Tennis
  • Wimbledon wordt gewonnen door:
    • Mannen: Manuel Santana (Spanje)
    • Vrouwen: Billie Jean King (Amerika)
  • Australië wint de Davis Cup.

Overig sportnieuws
De Chicago Bulls wordt opgericht. Het team komt uit in de Central Division van de Eastern Conference van de NBA. Ze plaatsen zich in het eerste jaar meteen voor de play offs. Hiermee zijn ze het eerste NBA team dat hierin slaagt.

Cultuur en muziek

The Beatles geven hun laatste “officiële” concert in Candlestick Park, San Francisco, Californië.

Karin Kent komt, als eerste Nederlandse op nummer 1 van de top 40 met het nummer “Dans je de hele nacht met mij”. Het nummer voert de lijst één week aan en zal in totaal 12 weken in de top 40 staan.

De Top vijf hits van 1966

  1. Sloop John B – The Beach Boys
  2. These boots are made for walkin’ – Nancy Sinatra
  3. Strangers in the night – Frank Sinatra
  4. Michelle – The Beatles / The Overlanders
  5. Monday Monday – The Mama’s and The Papa’s

De Oostenrijker Udo Jürgens wint het Eurovisie Songfestival met het lied “Merci Chérie”.
Het is de eerste keer dat de liedjes uitgevoerd worden in de taal van het land dat vertegenwoordigd wordt. Nederland wordt vijftiende met Milly Scott met het liedje “Fernando en Philippo”.

Winnaar van de gouden Televizier-Ring is “Zo is het toevallig ook nog eens een keer” van de VARA.

Winnaars van de Oscars

  • The Sound of Music (Robert Wise) voor beste film.
  • Robert Wise (beste regisseur) voor The Sound of Music.
  • Lee Marvin (mannelijke hoofdrol) voor zijn rol in Cat Ballou.
  • Julie Christie (vrouwelijke hoofdrol) voor haar rol in Darling.

In Amerika wordt Star Trek voor het eerst uitgezonden door de NBC.
In Nederland wordt “Ja Zuster, Nee Zuster” voor het eerst uitgezonden door de VARA. De teksten worden geschreven door Annie M.G. Schmidt. Componist van de liedjes is Harry Bannink. De hoofdrollen worden onder andere gespeeld door Hetty Blok en Leen Jongewaard.

Geboren in 1966

  • 19 januari: Stefan Edberg (Zweeds, tennisser)
  • 29 januari: Romário de Souza Faria (Braziliaans, voetballer en politicus)
  • 09 februari: Ellen van Langen (Nederlands, atlete)
  • 19 febrauri: Paul Haarhuis (Nederlands, tennisser, dubbelpartner van Jacco Eltingh)
  • 20 februari: Cindy Crawford (Amerikaans, model en actrice)
  • 29 maart: Jeroen Dijsselbloem (Nederlands, politicus)
  • 15 april: Samantha Fox (Brits, model en zangeres)
  • 16 mei: Janet Jackson (Amerikaans, zangeres)
  • 30 juni: Mike Tyson (Amerikaans, bokser)
  • 14 augustus: Halle Berry (Amerikaans, actrice)
  • 23 augustus: Rik Smits (Nederlands, basketballer)
  • 25 augustus: Christine Aaftink (Nederlands, schaatsster)
  • 25 augustus: Antonie Kamerling (Nederlands, acteur en zanger)
  • 02 september: Salma Hayek (Mexicaans, actrice)
  • 07 september: Gunda Niemann (Duits, schaatsster)
  • 09 september: Adam Sandler (Amerikaans, acteur)
  • 08 november: Gordon Ramsay (Brits, televisiekok)

Overleden in 1966

  • 1 januari: Vincent Auriol (President van Frankrijk)
  • 1 februari: Buster Keaton (Amerikaans acteur)
  • 10 augustus: J.C. Bloem (Nederlandse dichter)
  • 3 oktober: Rolf Sievert (Zweedse fysicus)
  • 19 oktober: Elizabeth Arden (Canadese oprichter cosmeticaconcern)
  • 5 december: Sylvère Maes (Belgisch wielrenner)
  • 15 december: Walt Disney (Animator en medeoprichter Walt Disney)

Lees verder

© 2014 - 2024 Ilzo, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
WK voetbal 1966In 1966 is het de beurt aan Engeland om het 8e WK te mogen organiseren. Aan de voorronden deden 53 landen mee, waarvan e…
Hits jaren 60: 1966Hits jaren 60: 1966Welke nummers waren in 1966 een grote hit? In dit artikel kun je een duidelijke lijst vinden van bekende nummers uit 196…
Porsche 911S klassieker (1966-1969)Porsche 911S klassieker (1966-1969)Wie kent niet de 911 van het bekende Duitse merk Porsche? Een prachtige auto, die al bijna 45 jaar bestaat. Het uiterlij…
recensieThe Beatles - RevolverAlweer het zevende studio album van the Beatles. Het album verscheen op 5 augustus 1966. Met een totale lengte van 35 mi…

Het huwelijk van Koning Willem III en Koningin SophieOver de omgang van koning Willem III met vrouwen is altijd veel te doen geweest. Geen wonder: zijn eerste huwelijk met P…
Grafisch ontwerpen in Nederland - 1900-1985Voor de oorlog zat Europa al vol met nieuwe politieke, sociale en artistieke bewegingen. Met Filippo Marinetti door zijn…
Bronnen en referenties
  • Aandachtvoorgeschiedenis.nl
  • Nl.wikipedia.org
  • Nos.nl
  • Top40.nl
Ilzo (34 artikelen)
Laatste update: 03-07-2020
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Geschiedenis
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.