Jack the Ripper - de vrouwen van Whitechapel

Alle slachtoffers van Jack waren vrouwen, en ook nog prostituees. Vrouwen die een gemakkelijk doelwit vormden, kwetsbare vrouwen, vrouwen die om te beginnen al slachtoffers waren van hun omstandigheden. De vrouwen hadden een troosteloze positie.

Een mens kan diep zinken

Het is een oud gezegde: een man kan zo diep niet zinken of er is altijd wel iemand slechter af dan hij: zijn vrouw. Als de mannen in Whitechapel al weinig kans hadden op een menselijk bestaan, wat voor uitzichten hadden hun vrouwen dan? Hoe groot waren hun kansen zich te ontworstelen aan hun deplorabele bestaan en hun kinderen betere mogelijikheden te bieden?

De vrouwen van Whitechapel konden tegen een stootje, en dat was maar goed ook. Het bijeenhouden van het gezin en het voeden en opvoeden van de kinderen was meestal hun taak, en hoewel dat eenvoudig klinkt, was het dat niet. Zoals ik al in een eerder artikel schreef, was het loon van de mannen (als ze al werk hadden) meestal niet toereikend om een gezin van te onderhouden, en het was dus noodzakelijk dat vrouwen hun financiële steentje bijdroegen - een hele uitdaging in een buurt waar bij lange na geen werk genoeg is voor iedereen. Vrouwen deden alles wat ze maar konden krijgen: fabriekswerk, werken in wasserijen, als schoonmaakster, als porder (bij gebrek aan een wekker kon een mens vroeger een porder bestellen, die dan op je deur roffelde zodat je op tijd op je werk kwam), en ook thuiswerk als naaister of luciferdoosjesvouwster was gezocht. Maar het mag duidelijk zijn dat prostitutie de hoofdbron van inkomsten was voor de meeste vrouwen; soms was het werken op straat van tijdelijke aard, om een paar moeilijke weken te overbruggen, en soms permanenter, omdat de vrouw volkomen het spoor bijster was geraakt en zich had verloren in drankverslaving en verloedering. Maar het was haast onmogelijk om aan het werken in de prostitutie te ontkomen, als vrouw in Whitechapel.

Onbetrouwbare relaties

Want nog afgezien van het lage loon van de mannen, was er ook nog de losbandigheid in relaties die er vaak voor zorgde dat een vrouw er alleen voor stond met haar kinderen. Huwelijken werden er niet vaak gesloten in Whitechapel; er was eenvoudigweg geen geld voor. De Engelse wetgeving kende de 'common-law marriage', een simpele vorm van gehuwd zijn voor arme mensen. Het was eenvoudig: als beide partijen het eens waren met elkaar, samenleefden als man en vrouw en zéker als er kinderen in het spel waren, dan had men voor het oog van de wet en de wereld een 'common-law marriage'. Maar omdat men dus niet officieel met elkaar getrouwd was, hoefde er dus ook niet officieel gescheiden te worden als men uit elkaar wilde - en gezien de levensomstandigheden en het geweldige drankmisbruik konden de spanningen in een relatie nogal eens hoog oplopen. De meeste vrouwen hadden kinderen van verschillende mannen die vaak maar een korte periode deel uitmaakten van hun leven.

De klappen

Het geweld tegen vrouwen in Whitechapel, zoals in alle plaatsen ter wereld waar de levensomstandigheden mensonwaardig zijn, was ernstig. Er zijn studies naar verricht die schokkende resultaten opleveren. Nog afgezien van de mishandelingen die vrouwen thuis meekregen van hun dronken en gefrustreerde mannen, was er het geweld op straat. Veel van de prostituerende vrouwen hadden een pooier, die niet zachtzinnig zijn ongenoegen kon laten blijken als een vrouw niet genoeg had verdiend op een avond, of teveel van haar geld aan gin had uitgegeven. En dan waren er de klanten zelf, de dronken mannen die met hun hoeren in stegen verdwenen en niet allemaal even vriendelijk of betrouwbaar waren. In de slechtverlichte straten kwamen verkrachtingen en overvallen wekelijks voor.

Domme bemoeizucht

Door de acties van moralisten zoals Frederick Charrington, een erfgenaam uit een brouwersgeslacht, werden in de jaren voor 1888 ongeveer 200 bordelen gesloten in de East End. Ongetwijfeld waren het goedbedoelde acties, maar men besefte blijkbaar niet dat er voor de vrouwen in die bordelen geen ander werk beschikbaar was, en dat deze vrouwen dus van de bordelen naar de straat gingen, waar ze vervolgens, in de herfst van 1888, toen Jack van zich liet horen, kwetsbaarder waren dan ze in diezelfde bordelen zouden zijn geweest!