De onderwereld in de Griekse myhologie

In de Griekse mythologie was de onderwereld een belangrijke plaats, waar alle doden verbleven. Zielen moesten een lange weg afleggen voordat ze bij hun bestemming in de onderwereld kwamen. De Styx is een rivier die door de onderwereld stroomt. Een eed op de Styx is bindend voor goden en mensen. Een god die een eed breekt kan een jaar lang niet ademen en nectar of ambrozijn eten. Bovendien volgt negen jaar uitsluiting van de feesten en beslissingen van Olympus. Wat er met mensen gebeurt weet niemand maar het is erger dan de dood.

De onderwereld

Na het oversteken van de Styx moet je langs de Kerberos; de driekoppige hond die de onderwereld bewaakt. Daarna moet een ziel zijn lot afwachten bij het veld van penitentie waar drie rechters het lot van de dode bepaalden.

Enkele helden keerden terug uit de onderwereld;

• Odysseus de listige held.
• Heracles de sterkste man van Griekenland.
• Aneas de voorouder van de stichters van Rome.
• Orpheus de beste Musicus van de Griekse mythologie.

Als je goed geleefd hebt ga je naar de Elysese velden. Hier bevinden zich de zielen van alle goede helden die daar altijd gelukkig zijn. Volgens de dichter Pindaros leven er ook titanen op die velden; de burcht van Kronos zou er zijn en de titanen zouden na de titanenoorlog daar zijn bevrijd. Soms noemde men de Elysese velden ook Elysion en door de Romeinen werd het Elysium genoemd.

Als de dode goed noch slecht was geweest gaat hij naar de Alphodolus weide; een vlakte waar zielen eeuwig rond dwalen zonder herinneringen en gevoelens (aan het leven). Deze zielen zouden van de Lethe hebben gedronken en zouden daardoor niets meer weten.

Als de dode een misdadiger was of gewoon slecht, dan zou hij naar de Tartaros gaan. Hoe de Tartaros er uit zou zien is niet zeker maar men denkt dat dit een put is (volgens sommigen een bodemloze put). Dit is een gruwelijke plek waar mensen gemarteld werden. Nadat Zeus Kronos versloeg en in stukjes hakte, gooide hij die in de Tartaros. De bedrieger Sisyphus ging erheen. Tantalos ook. Straffen zijn verschillend; zo kreeg Tantalos die zijn kinderen op at de straf om eeuwig honger te lijden. Sisyphus moest voor eeuwig een rotsblok de heuvel op duwen. Zo zijn er meer straffen. Tartaros is ook een god; hij is de tweede man van Gaia. Hij trouwde met haar nadat diens echtgenoot Uranus (de eerste god van de hemel) was gedood door Kronos, zijn zoon.

Zielen werden berecht door drie rechters waarvan er een bekend is; Minos zou de belangrijkste stem hebben. Meestal werden mensen die geliefd waren door goden bevoorrecht en gingen naar de Elysese velden. Mensen die de goden hadden bespot, uitgedaagd of beledigd of een daad hadden verricht die tegen de wil van de goden in was hadden meestal geen kans; zij gingen naar de Tartaros.

Erebos

Over Erebos is men het in de Griekse mythologie niet eens. Het was een benaming voor de onderwereld, het was een benaming voor de Tartaros of het was een andere naam voor Hades de god van de onderwereld zelf. Volgens de meesten was Erebos de god van de duisternis, die samen met zijn zus Nyx (godin van de nacht) vele kinderen had; Hemera, de godin van de dag en haar man en broer Aether de god van de atmosfeer (de lucht die goden inademen). Nyx baarde (zonder Erebos) ook Thanatos (de personificatie van de dood), zijn tweelingbroer Hypnos de god van de slaap, Eris de godin van de twist, Nemesis de godin van de wraak en gerechtigheid, Apate de godin van misleiding, Geras de god van de ouderdom, Philotes de god van vriendschap en Momus de god van de kritiek en schuld. Volgens sommigen baarde Nyx ook Moros de god van onheil en vernietiging, Charon (hij vaart mensen over de Styx met zijn boot) en ook Eros de god die pijlen afschiet en zo mensen verliefd maakt. Meestal word Eros gezien als een zoon van Aphrodite.

Goden van de onderwereld

Vele goden hebben belangrijke taken in of voor de onderwereld.

De godin Styx

De godin Styx is de moeder van Nike (Victoria) de godin van overwinning, Bia de godin van kracht en geweld, Kratos, god van kracht en Zelus de god van de ijver. Ze kreeg deze kinderen met Pallas de titaan die door Athena werd verslagen (daarom noemde Athena zichzelf voortaan Pallas Athena). Styx was tevens de eerste godin die Zeus te hulp schoot tijdens de titanenoorlog. Volgens sommigen is ze de nimf van de Styx, volgens anderen is ze een godin.

De rivier Styx

Elke ziel van een mens moet eerst de Styx oversteken voordat hij in de onderwereld aankomt. De Styx is eigenlijk de grens tussen de onderwereld (Hades) en de bovenwereld (aarde). Een sterveling moet begraven worden met een munt (een Obool) op zijn of haar tong, om Charon - de schipper die mensen over de Styx brengt met zijn boot - te betalen. Als een ziel geen munt heeft, moet hij voor eeuwig aan de oevers van de Styx zitten. De Styx is een donkere rivier met dik zwart water. Personen die oversteken kunnen in het water afschuwelijke dingen zien; mensen die verdrinken en om hulp vragen, lijdende kinderen, dode familieleden…. De naam 'Styx' betekent dan ook haat of afschuw. Dit is niet volgens alle mythen. Er is ook een mythe die vertelt dat als je in de Styx hebt gezwommen, je onsterfelijk bent. Dit was het geval met Achilles, de sterkste krijger in de Trojaanse oorlog. De Styx is ook een inspiratiebron geweest voor christelijke schrijvers zoals Dante Alighieri. De meesten omschrijven de Styx als een gruwelijke rivier van de dood.

Andere rivieren

Ondanks het feit dat de Styx verreweg de bekendste rivier van de onderwereld is, zijn er meer rivieren:

• De Lethe; de rivier die al je herinneringen wegspoelt waar neer je naar de Alpholdus weide gaat.
• De Phelegton is een andere rivier die door de onderwereld stroomt. Deze bestaat uit vlammen.
• De Acheron is de rivier van het leed. Lijkt qua substantie op de Styx.
• De Cocytus vloeit uit in de Acheron en is vooral de rivier van de weeklachten en het leed.

In totaal zijn het vijf rivieren, enkelen geloven dat er nog een andere is; Mnemosyne deze rivier zou zorgen dat je al je herinneringen aan je leven zou houden. Deze naam komt van de godin Mnemosyne, de godin van het geheugen en tevens de moeder van de muzen.