Nederland en haar oorlogen

Helaas komen oorlogen al sinds mensenheugenis voor. Nederland heeft hiermee al vaker te maken gehad. Dat begon al snel in de eerste tientallen jaren na Christus. In sommige gevallen zijn er zelfs bepaalde delen van Nederland met elkaar in oorlog geweest. De drie wellicht bekendste oorlogen waren de Tachtigjarige Oorlog, de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. Naast oorlogen waarin Nederland echt betrokken was, zijn er ook oorlogen waarin Nederland hulp heeft geboden. De Tweede Wereldoorlog was een oorlog met veel impact voor Nederland.

Inhoud

• Oorlogen
• Nederland in VN-vredesmissies
• Onderlinge gevechten in Nederland
• Tachtigjarige Oorlog
• Eerste Wereldoorlog
• Aanleiding
• Tweede Wereldoorlog
• Aanleiding
• Ook Nederland is de klos

Oorlogen

Nederland heeft meerdere keren te maken gehad met oorlogen. De bekendste hiervan zijn de: Tachtigjarige oorlog, de Eerste Wereldoorlog (hierin bleef Nederland trouwens neutraal) en de Tweede Wereldoorlog. Naast dat Nederland zelf in een oorlog was verwikkeld, biedt het ook hulp aan landen die in oorlog zijn/waren.

Nederland in VN-vredesmissies

In totaal neemt Nederland deel aan 15 wereldwijde vredesmissies (status 2020). Deze missies zijn:

• diverse missies in Mali (Minusma (Multidimensional Integrated Stabilisation Mission), UNMAS (United Nations Mine Action Service) en EUCAP Sahel.
• ACOTA (Africa Contingency Operations Training & Assistance) - missie in Oeganda
• Atalanta - missie in Somalië
• in de Gazastrook EU BAM (European Union Border Assistance Mission) en USSC (United States Security Coordinator)
• missie UNDOF (United Nations Disengagement Oberserver Force) op de Golan-hoogte tussen Israël en Syrië
• missie UNTSO (United Nations Truce Supervision Organization) - missie in Libanon, Syrië en Israël
• EUBAM (EU Integrated Border Assistance Mission) in Libië
• missie FSE Mirage (Forward Support Element) in het Midden-Oosten
• missie in de Straat van Hormuz
• CMF (Combined Maritime Forces) rond het Arabische schiereiland Bahrein
• missie in Irak in de strijd tegen de ISIS
• Missie Resolute Support in Afganistan - sinds 1 januari 2015 (van 2002 tot juli 2013 was dit de ISAF trainingsmissie)
• missie EULEX in Kosovo

Daarnaast heeft het deelgenomen aan de missie KFOR in 1999 in Kosovo en tijdens de Golfoorlog in 1990 en 1991.

Onderlinge gevechten in Nederland

Ook zijn er bepaalde delen van Nederland met elkaar in gevecht geweest. Wat hierbij opvalt is dat provincie Friesland hierbij steeds betrokken was. Friesland wilde graag onafhankelijk worden en dat leverde veel strijd op. Dit was het geval in:

• 993-1524 tijdens de Fries-Hollandse oorlogen tussen Holland en Friesland
• 1203-1206 tijdens Loonse Oorlog tussen Friesland, Loon en Holland
• 1413-1422 tijdens de Grote Friese Oorlog in Friesland
• 1458-1464 tijdens de Donia Oorlog in Friesland

Tachtigjarige Oorlog

Zoals de naam al aangeeft duurde de Tachtigjarige Oorlog 80 jaar! Deze lange oorlog ging tussen de Nederlanden en het Spaanse Rijk. De Nederlanden wilden onafhankelijk worden. De oorlog begon in 1568 en eindigde in 1648. Om precies te zijn was het begin van deze langdurige oorlog 23 mei 1568 en begon het tijdens de slag van Heiligerlee. Op dat moment veroverden de Nederlanden een deel van provincie Groningen dat toen in het bezit van het Spaanse Rijk was. Ten tijde van de oorlog was Willem van Oranje de leider van de Nederlanden. Beter gezegd: hij was de aanvoerder van de Nederlandse opstandelingen. Filips II was de heerser van het Spaanse Rijk. Willem van Oranje werd op10 juli 1584 in Delft vermoord door Balthasar Gerards.

Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog vond plaats in de periode 1914-1918. De oorlog begon op 28 juli 1914 en eindigde op 11 november 1918. Het kreeg ook wel de benaming Wereldoorlog of Grote Oorlog. Deze oorlog heeft aan 10 miljoen mensen het leven gekost. Nederland bleef neutraal, maar kreeg het desondanks toch zwaar te verduren. Er kwamen veel vluchtelingen (vooral uit België) en eten werd steeds schaarser.

De Eerste Wereldoorlog vond in grote delen van de wereld plaats:

• Afrika
• Azië
• Europa
• Midden-Oosten

Aanleiding

Het was al langere tijd erg onrustig in Europa. Op 28 juni 1914 werd de troonopvolger van Oostenrijk- Hongarije, aartshertog Frans Ferdinand, samen met zijn vrouw gravin Sophie Chotek in Sarajevo vermoord. Op dat moment was Frans Jozef l nog keizer van Oostenrijk-Hongarije. Frans Jozef was de echtgenoot van de op 10 september 1898 in het Zwitserse Genève vermoorde keizerin Sissi. Op 28 juli 1914 verklaarde hij de oorlog aan Servië. Duitsland was bondgenoot van Oostenrijk en Servië kreeg steun van Rusland. Ook andere landen, waaronder Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en België, bemoeiden zich met de oorlog. Uiteindelijk resulteerde het zich in een wereldoorlog.

Tweede Wereldoorlog

Het lukte Nederland om tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal te blijven, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog lukte dit niet meer. Deze oorlog duurde van 1939 tot en met 1945. Nederland zelf had gedurende vanaf 10 mei 1940 tot en met mei 1945 met de oorlog te maken. Het zuiden van Nederland werd al in het najaar van 1944 bevrijd, maar door de strenge winter kon niet geheel Nederland bevrijd worden. Tijdens deze strenge winter - ook wel hongerwinter genoemd - overleden ongeveer 20.000 mensen door de honger. Er was gewoon geen eten meer. Ze aten bloembollen om in leven te blijven. Uiteindelijk is het laatste deel van Nederland pas in mei 1945 bevrijd. In totaal heeft deze oorlog aan 55-70 miljoen mensen - wereldwijd - het leven gekost.

Aanleiding

Wat precies de oorzaak is van het ontstaan van de Tweede Wereldoorlog is niet helemaal duidelijk. Duitsland belandde na het verliezen van de Eerste Wereldoorlog in een crisis. Toen Hitler aan de macht kwam kreeg hij veel steun van diverse aanhangers, zij hoopten dat hij Duitsland er weer bovenop kon krijgen. Hij ontpopte zich als de Verlosser van Duitsland. Hij zorgde voor banen en zorgde ervoor dat de economie herstelde. Bijna iedereen was voor hem belangrijk, behalve de joden, zigeuners en anders geaarden. Volgens velen waren vooral de Joden verantwoordelijk voor het verliezen van de Eerste Wereldoorlog. Zo dacht ook Hitler daarover. In de nacht van 9 op 10 november 1938 - Kristallnacht - werd er een razzia gehouden op Joodse inwoners. Hun huizen en winkels werden in brand gestoken. De joden werden als dieren opgejaagd en opgepakt. Op 10 november moesten zij verplicht een Jodenster dragen. Veel Joden werden afgevoerd naar concentratiekampen.

Ook Nederland is de klos

Nederland bleef nog een lange tijd gespaard totdat de Duitsers op 10 mei 1940 ook Nederland binnenvielen. Helaas waren ook daar joden, zigeuners en anders geaarden niet veilig. Veel mensen werden tijdens de oorlog afgevoerd naar concentratiekampen, waaronder Kamp Westerbork.

Lees verder

• Oorlogsbegraafplaatsen in Nederland en daarbuiten
• Dodenherdenking op de Waalsdorpervlakte
• Het Verscholen Dorp in de Tweede Wereldoorlog