WO II - 12. Japan breidt zijn rijk uit

De Tweede Wereldoorlog. Nadat Japan Mantsjoerije veroverde en andere gebieden in de buurt van China heeft het de haven van Pearl Harbor gebombardeerd. Nu ze de VS tijdelijk hebben uitgeschakeld kunnen ze hun veroveringen voortzetten. De aanvallen op Pearl Harbor en op de Filippijnen lijken voor de Amerikanen, die niet meededen aan de oorlog, op oorlogsdaden uitsluitend gericht tegen de neutrale VS. Maar ze vormen slechts één deel van een veel groter Japans plan. In grote delen van de Pacific rukken de Japanners op om hun macht uit te breiden en te consolideren. De dag na Pearl vallen ze Guam aan, Wake-eiland en de Gilbert-eilanden. Ook rukken ze op in Birma, Maleisië en heel Indochina.

Japan wil Europese koloniën voor de olie

Het grootste gevaar lopen de koloniën van met name Engeland en Nederland. Door de oorlog thuis zijn ze niet bij machte hun koloniën te verdedigen in de Pacific. De koloniën geven ze status, maar vooral zijn ze economisch van belang. Dat is ook duidelijk de reden waarom Japan Borneo aanvalt dat gedeeld Brits en Nederlands bezit is. Het ligt op een van ’s werelds grootste olievelden en olie hebben de Japanners hard nodig voor hun expansieplannen. Men beslist gezamenlijk dat een Japanse landing op Borneo, dat met z’n stranden gemaakt lijkt voor een landing, onvermijdelijk is. Men besluit de olievelden te vernietigen en terug te trekken op vliegveld Kuching, dat van strategisch belang is. Op 16 december landen de Japanners en nemen het eiland snel in bezit. Ondertussen nadert een andere Japanse strijdmacht Hongkong, een stadstaat die de spil vormt van de Britse bezittingen in Zuidoost-Azië. Voor de Japanners is het slechts een parel van de Chinese ketting. Op 14 december staan de Japanse troepen op het vasteland voor de stad. Ze schieten duizenden granaten af op de stad. Wat de kanonnen niet bereiken, wordt bestookt door vliegtuigen. Als een soort kopie van de aanval op Pearl Harbor bestoken de vliegtuigen in groepjes van twaalf de scheepvaart zodat de door de Canadezen verdedigde stad geen versterking krijgt. De Canadezen leiden zware verliezen maar houden stand. Op 24 december is het eind nabij en op eerste kerstdag geeft Hongkong zich over.

Borneo

Op Borneo komt op kerstavond een Japans konvooi aan. De Britten brengen meerdere schepen tot zinken maar de Japanners landen en rukken op. Kuching, waar de Britten de Japanners tot stand hadden willen brengen, valt. De vliegtuigen worden in veiligheid gebracht en de troepen die hier stand zouden houden, beginnen zich terug te trekken. Op 26 december valt Brits Borneo. De Britse troepen worden naar Nederlands Borneo verdreven. Het zegt veel over de status van de koloniale macht dat een kolonie van een land dat zelf bezet is het veiligste toevluchtsoord is dat de Britten kunnen vinden in Azië.

Lees verder

• WO II - 13. Een wereld in oorlog
• WO II - 14. Amerika maakt zich klaar voor de strijd