De Belgische geschiedenis: 1830-1950

België is over de eeuwen heen een interessante locatie geweest voor veroveraars. Door de verschillende pogingen om België over te nemen werd België zeer divers in taal en cultuur. Voor België onafhankelijk werd, waren vele landen en taalgebieden geïnteresseerd om België over te nemen en tot hun eigen cultuur te laten behoren. Tot België vond dat het genoeg was geweest en ze hun eigen staat gingen stichten. België was geboren.

De onafhankelijkheid

In Augustus 1830 brak de Belgische revolutie uit, een historisch ogenblik in de Belgische geschiedenis. België viel in die tijd nog onder het bewind van de Nederlandse koning William I. De revolutie was enkel bedoeld om wat meer autonomie te verkrijgen, maar omdat koning William I hier niet aan wilde toegeven, besloten de Belgische opstandelingen om te strijden voor een eigen staat.

De Belgische revolutionairen konden het natuurlijk niet alleen aan tegen een grote gesettelde macht als Nederland. Gelukkig voor de revolutionairen werden zij geholpen door de Fransen. De onafhankelijkheidsstrijd werd ook geholpen door de Katholieke macht. Koning William I was immers een protestant, de Katholieken werden de politieke drijfveer van de revolutie.

Terwijl de strijd verderging en in het voordeel van de Belgische revolutionairen kwam te staan, werden naburige landen angstig dat België een republiek zou worden en zich bij het toenmalige Frankrijk zou voegen. Om dit te voorkomen vond Groot - Brittannië de oplossing. Zij zouden van België geen republiek maar een monarchie maken. Groot - Brittannië ging op zoek naar een koning, en vond deze in Duitsland. Leopold Saxen - Coburg zou op 21 juli 1831 de eerste Belgische koning worden.

Toch woelde de strijd verder. Nederland voerde nog 8 jaar oorlog tegen het opstandige België. Op 1839 werd België pas echt een onafhankelijke staat wanneer er een akkoord kwam tussen België en Nederland. Frans werd als de taal van het land gezien, alhoewel enkel de rijken en de kerkelijke macht deze taal spraken. De gewone bevolking sprak nog steeds Nederlands, als gevolg van de Nederlandse overheersing.

De Belgen hadden nu wel onafhankelijkheid maar toch was de overwinning niet geheel voor hen. Nederland behield het hedendaagse Luxemburg, Zeeuws-Vlaanderen, Frans - Vlaanderen en Eupen, die Nederland tot zich had gemaakt voor historische redenen.

Gevolgen die de onafhankelijkheid van België waren divers en kwamen ook met heel wat problemen.

• Frans was de standaardtaal doch de meeste bevolking Nederlands sprak.
• Twee verschillende religies onder de bevolking, de protestante factor en de katholieke factor.
• Doch Nederland officieel niet meer België bezat werden zij wel nog bestuurd door een Nederlandse aangestelde regering.
• Economisch zwakke tijden, België moest concurreren met het economisch sterke Amsterdam.

Koning Leopold I

Officieus werd Koning Leopold I, Koning Der Belgen op 26 juni 1831. De officiële plechtigheid vond echter plaats op 21 juli 1831 waar hij trouw zwoor aan de grondwet en het Belgische volk.

Slechts 2 weken na zijn eedaflegging als koning, kreeg Leopold I al een eerste probleem voorgeschoteld. De Nederlanden wilden het beheer van België nog niet opgeven, en begon een 8 jaar durende oorlog tegen België. In 1839 kwam het tot een bestand en moest Leopold I het land zien te stabiliseren.

Een droom van Leopold I, was het stichten van een landelijke spoorwegverbinding. De eerste landelijke spoorwegverbinding in Europa kwam er door toedoen van Leopold I in 1935. Wat de economie van België ten goede kwam.
In 1842 probeerde Koning Leopold I een wet te laten goedkeuren die kinderarbeid en vrouwenarbeid toeliet. Maar door hevige tegenstand van de andere aanwezige staten werd deze nooit goedgekeurd.

Privéleven

Op 9 augustus 1832 trouwde Leopold I met Louise - Marie D'Orléans, de oudste dochter van Koning Der Fransen Louis - Phillipe I. Samen kregen zij 4 kinderen: Louis Philippe Léopold Victor Ernst (kroonprins), Léopold Louis Philippe Marie Victor (werd later koning in plaats van de eerstgeborene Louis), Philippe Eugène Ferdinand Marie Clément Baudouin Léopold George en Marie Charlotte Amélie Auguste Victoire Clémentine Léopoldine. Koning Leopold stond echter niet bekend om trouw aan zijn Koningin en verwekte nog 2 kinderen bij zijn maîtresse Arcadia Meyer née Claret. Zij schonk hem 2 zonen George en Arthur. In 1840 regelde Leopold I het huwelijk van zijn nicht Victoria en zijn neef Prins Albert van Saxen - Coburg. Hij zou een grote invloed zijn wanneer zij de troon besteeg als Koningin van Engeland.

Leopold I verloor zijn vrouw op zeer jonge leeftijd, Louise - Marie D'Orléans stierf in 11 oktober 1850 op 38 jarige leeftijd, door de ziekte tuberculose. Leopold I stierf 15 jaar later op 10 december 1865.

Koning Leopold II

Koning Leopold II begon zijn bewind na de dood van zijn vader Leopold I in 1865. Leopold II was alles behalve populair, niet bij zijn volk en ook niet bij de naburige landen. Al was hij een economisch genie en bracht hij de economie van België goed terug op gang. Zijn werkmethoden waren op zijn minst onorthodox te noemen. Leopold had immers zijn oog laten vallen op een Afrikaans land, de toenmalige Congolese Republiek. Leopold zag de economische kansen die het land had, maar niet benutte in de vorm van rubberplantages en interessante handelsroutes. Hij geloofde dat overzeese landen de sleutel waren tot economisch succes in België.
Na enige overtuiging was Koning Leopold II er in geslaagd van Congo een Belgische kolonie te maken. Met enige tegenstand van de Belgische bevolking ging Leopold II toch door met zijn schrikbewind. Hij dwong de Congolese bevolking te werken in onder andere de rubberindustrie en slavernij. Ook handel in slaven en verkopen van kinderen werd niet geschuwd. Wanneer de werkers, waaronder ook vele kinderen, niet voldeden aan de eisen van Koning Leopold II, werden hun handen afgehakt en werden ze zelfs gedood. Langzaamaan kwam er ook meer protest uit de naburige landen. Missionarissen en journalisten bezochten Congo om hun ergste nachtmerries voor hun ogen te zien afspelen. Toch ging Leopold II door, tot er in de vroege 1900 jaren een groot protest op touw werd gezet, waarbij zijn eigen regering en zijn bevolking hem dwong de Congolese kolonie op te geven. Toch bleef de kolonie onder Belgisch bewind tot lang na zijn dood.

Ook bij zijn eigen bevolking was Koning Leopold II een onpopulaire en gevreesde man. Hij was ook gekend als de koning van de gebouwen. Hij hielp de Belgische economie, maar hij gaf niets om zijn bevolking. Winst en bouwen was de harde taal die Koning Leopold sprak waar hij ook ging. Wanneer Leopold II werd begraven, werd zijn kist door zijn Belgen ontvangen op boegeroep.

Privéleven

Koning Leopold II huwde op 22 augustus 1853 met Marie Henriette Anne von Habsburg-Lothringen. Samen kregen zij 4 kinderen, waarvan geen enkele de troon zou betreden. Louise-Marie Amélie zijn eerste kind en dochter zou nooit de kroon krijgen omdat een vrouwelijke Koningin in België niet werd getolereerd. Zijn enige zoon Léopold Ferdinand Elie Victor Albert Marie stierf in 1869 door een longontsteking. Nadien kreeg hij nog twee dochters Stéphanie Clotilde Louise Herminie Marie Charlotte en Clémentine. Opvallend is dat alle dochters trouwden met een zoon van machtige staten, zoals de Bonaparte famillie.

Leopold II was net als zijn vader niet trouw, hij verwekte nog 2 kinderen bij een prostitué Blanche Zélia Joséphine Delacroix waarmee hij ook trouwde na de dood van zijn vrouw. Toch werd zij geen koningin, want het huwelijk was niet geldig onder de Belgische wet. Leopold II stierf op 17 December 1909 in Laken. Daar hij geen opvolger voor de troon had, werd Albert I, zoon van zijn broer Phillipe de volgende koning.

Koning Albert I

Na het schrikbewind van Koning Leopold II werd de neef van Leopold II koning. De Belgische bevolking kreeg wat het zolang op gehoopt had. Een goede koning, niet alleen voor zijn economie, maar ook voor zijn bevolking. Koning Albert I verraste zowel vriend als vijand toen hij bij zijn eedaflegging tot koning niet alleen in het Frans aflegde, maar ook in het Nederlands. Hij werd nooit voorbereidt op het koningschap maar bleek meer van zijn land te kennen dan zijn voorgangers. Sinds die dag was de eerste populaire Koning van België geboren. Hij en zijn vrouw Elizabeth bleken er een simpele levenstijl op na te houden, wat tot veel sympathie van de werkende bevolking kon rekenen. Al ondervond hij enige tegenstand bij de rijkere bevolking. Albert wist al gauw de harten van de voltallige Belgische bevolking te winnen.
Albert I bezocht ook, de nog steeds onder Belgische heerschappij kolonie, Congo. Albert schrok welke wreedheden er zich hadden plaatsgevonden en zwoer de Congolese bevolking te beschermen en het land terug op te bouwen.

Alhoewel Albert I een vredelievend man was, was hij ook een excellent militair en strateeg. Bij het begin van wereldoorlog I lag België ten prooi aan vele grootmachten die maar graag België tot zich wilden maakten. België bleef neutraal en lag als een buffer tussen de vechtende landen.Toen Duitsland toestemming vroeg aan Koning Albert I om troepen door België te laten passeren om zo Frankrijk aan te vallen antwoordde hij met de nu bekende woorden: "Ik bestuur een land, geen weg." De Duitse natie kon dit antwoord niet appreciëren en zo begon de oorlog voor België. Meteen maakte Albert I zijn naam als strateeg waar. De Duitse troepen vielen België binnen en Koning Albert I wist de troepen zolang op te houden totdat Frankrijk en Groot - Brittannië klaar waren voor de strijd tegen de Duitse troepen. Albert leidde niet enkel zijn manschappen vanaf zijn kantoor, maar ook in de loopgraven. Helaas waren de Duitsers met grote getale en werden de Belgische troepen teruggedreven tot achter de rivier 'de ijzer', waar zij zouden blijven vechten voor vier jaar. Ook Albert I vocht mee, terwijl zijn vrouw Elizabeth in het ziekenhuis de gewonden verzorgde. Alberts zoon, toen 14 jaar, vocht ook mee met de Belgische troepen.
Daar de oorlog negatieve gevolgen had voor België naar jarenlange Duitse bezetting, begon Albert I met verschillende diplomatieke oplossingen te zoeken tussen de verschillende oorlogvoerenden. Hij onderhandelde ook met Duitsland. Hij streefde naar een vredesverdrag, en hoopte zo de bezetting te stoppen. Daar geen enkele van de oorlogvoerende landen vrede wilden, bleef het verdrag onsuccesvol. Naarmate de oorlog zijn einde naderde, zouden de Vlaamse troepen de Duitse verdrijven samen met Koning Albert I.

Na de oorlog keerde Albert I terug naar Brussel met zijn gezin, die als ware oorlogshelden werden ontvangen. Later verdedigde Albert I de Belgische belangen onder andere een stichting van een Vlaamse universiteit in Gent en een eenheidsmunt. Hij was ook een tegenstander van verdere actie tegen Duitsland, hij geloofde dat verdere actie tot wraakacties zouden kunnen leiden bij de Duitse bevolking, waarbij hij ook gelijk kreeg in wereldoorlog II. Helaas werden zijn standpunten niet gedeeld.

Albert I zou de rest van zijn bewind besteden aan het herstellen van de Belgische economie en de heropbouw van zijn land.

Privéleven

Albert I trouwde op 2 oktober 1900 met Gravin Elisabeth Gabrielle Valérie Marie. In tegenstelling tot de vorige koningen was dit een verhaal van ware liefde, waar zij ook een positief effect had op zijn beleid en de bevolking van België.

Quote Gravin Elisabeth Gabrielle Valérie Marie: "Ik zal met niemand trouwen, behalve hem."
Quote Albert I: "Jij zal altijd op mijn eeuwige liefde en affectie kunnen rekenen, en mijn eeuwige trouw."

Zij kregen samen 3 kinderen: Léopold Philippe Charles Albert Meinrad Hubertus Marie Miguel (Kroonprins), Charles-Théodore Henri Antoine Meinrad, Marie-José Charlotte Sophie Amélie Henriette Gabrielle. Hun kinderen werden opgevoed met waarden en normen, iets waar het de vorige troonopvolgers aan ontbrak. Koning Albert I stierf op 17 februari 1934 door een klimongeluk in Marche-les-Dames. Alhoewel de officiële verklaring als ongeluk wordt beschreven, twijfelen vele Belgen aan de ware toedracht en wordt er nog altijd aan moord gedacht. Omdat Albert I een ervaring klimmer was is de gedachte van een ongeluk ongeloofwaardig. De koning voorspelde ook zijn eigen dood toen hij in 1930 schreef: "Het leven is een race, het lot wacht niet, ik ben bijna op het einde" en ook toen hij kort voor zijn ongeluk aan een priester vertelde dat hij zijn dood op elk moment verwachtte.

Koningin Elizabeth overleed pas later op 23 november 1965. Zij maakte ook de tweede wereldoorlog mee en gebruikte haar Duitse achtergrond om vele Joodse kinderen te redden van Duitse deportatie. Ze had ook sympathieën voor de voormalige Sovjet-Unie waar zij smalend door de Amerikanen de rode koningin werd genoemd.

Leopold III

Koning Leopold III nam de troon van zijn vader over, na zijn dood op 23 Februari 1934. Voor hij koning werd vocht hij net zoals zijn vader tegen de Duitse troepen in de eerste wereldoorlog. Wat de bevolking verwachtte gebeurde ook, Leopold III bleek een evenbeeld te zijn van zijn vader Albert. Hij regeerde rechtvaardig over zijn land, maar toen begon wereldoorlog II onder leiding van de Duitse Adolf Hitler. Op 10 mei 1940 vielen de Duitse troepen België binnen. Leopold III was net zoals zijn vader een militair in hart en nieren en had een aanval van de Duitse troepen voorzien. Vanaf zijn bewind had hij 'zijn land' voorbereid op een inval van Duitsland. De tegenstand die de Belgische geallieerden boden aan de Duitse bezetter had Duitsland niet verwacht en zodoende maakten de Duitse troepen grote verliezen. Toch was Leopold III er niet in geslaagd akkoorden te bereiken met de Engelse en Franse legers alvorens de oorlog begon, en dit koste hem ook België. Na de overname van de Duitsers besloot Leopold III in België te blijven om de overwinnaars te aanschouwen, zijn regering vluchtte naar het buitenland.
De regering besliste te capituleren en te vluchten, de Koning bleef echter achter met zijn leger waarvan hij bevelhebber was. Hij besliste om België niet op te geven en te blijven vechten. De regering zag dit echter als verraad en beschuldigden Leopold ervan een nieuwe staat op te richten onder Duits bewind. Leopolds diplomatieke beslissingen deden hem de das om, bij zijn regering en bij het verdedigen van zijn land. Hij miste de diplomatieke vaardigheden die zijn vader Albert wel had.

Samen met de Franse en Engelse troepen, vocht Leopold met zijn leger tegen de Duitser in Duinkerken. Op 27 mei 1940 gaf Koning Leopold, samen met zijn leger, zich over aan het Duitse leger. Diezelfde dag nog sprak de eerste minister tot de bevolking op een Franse radio met de boodschap dat de overgave van de koning en zijn troepen, inging tegen de Belgische grondwet. Nu de koning was gevangengenomen nam zijn broer prins Charles tijdelijk het bewind van België over.

Alsof de propaganda van zijn ministers nog niet genoeg was, besloot de Franse koning Leopold te beschuldigen van landverraad. Frankrijk leek verloren, en een schuldige moest aangewezen worden.

De overgave van Leopold liet Churchill ook niet ongemoeid.

Quote Churchill aan 'The house of Commons': "Op het laatste moment, wanneer België al was overgenomen, vroeg koning Leopold ons om hulp, en zelfs op het laatste moment kwamen wij. Hij en zijn sterk, efficiënt leger, bijna een half miljoen soldaten, verdedigen onze linkerflank, en hielden zo een plaats open voor ons om terug te trekken richting zee. Opeens zonder enig overleg, met zijn ministers of zijn alliantie, besloot hij zich over te geven. Waarbij hij onze ontsnappingsweg vrijgeefde."

Daar de situatie voor bij de legers hopeloos was, was overgave de enige oplossing. Maar een zondebok moest aangewezen worden, helaas voor Leopold III, was hij die zondebok. Koning Leopold weigerde echter me de Nazi's mee te werken en België over te geven, en bleef in gevangenschap. Op 19 november 1940 ontmoette Leopold Adolf Hitler. De koning eiste een toespraak van Hitler waarin hij het zou hebben over de toekomst van België. Hitler weigerde, hij wilde echt één europa, en een onafhankelijk land zoals België paste hier niet in. In 1944 bedeelde Himmler Leopold en zijn familie te laten deporteren naar Duitsland. Daar werden zij gevangengehouden van 1944 tot 1945.
Wanneer de oorlog eindigde vreesde de regering de terugkeer van koning Leopold. De ministers vreesden een afscheuring van Wallonië, die zich bij Frankrijk zouden willen voegen. De koninklijke familie werd verbannen van België en brachten de komende 6 jaar door in Zwitserland. Door zijn gedrag tijdens de oorlog, werd Leopold III vooral door de regering en het Waalse deel van België uitgespuwd. Van den Dungen (rector van de vrije universiteit van Brussel) noemde Leopold III geen symbool meer van de eenheid waarvoor België stond.

Slechts in 1950 was koning Leopold III terug welkom in België. Al ondervond hij wel nog veel tegenstand, en was zijn terugkeer zeer controversieel. De propaganda tegen Leopold had hem heel wat schade berokkend bij de Belgische bevolking. Om een revolutie te voorkomen droeg Leopold III in 1951 de macht over naar zijn zoon Boudewijn.