België en een aantal opvallende kenmerken

België is in 1830 ontstaan door zich af te scheiden van het toenmalige Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Die afscheiding staat bekend als de Belgische Revolutie, Belgische opstand of Belgische omwenteling en bestond uit de opstand van het volk tegen de heersende macht van koning Willem I. De katholieken in het zuiden eisten vooral vrijheid van onderwijs en godsdienst. De directe aanleiding tot de rellen die ontstonden vanuit een aantal ontevredenheden was een hele bijzondere.

Van De Stomme van Portici naar koning Leopold I

Die directe aanleiding was de opvoering van de opera De Stomme van Portici (La Muette de Portici) op 25 augustus 1830. Door gevechten werd het leger nagenoeg geheel uit de zuidelijke streken verdreven of liep over. Gevolg van een en ander was dat op 4 oktober 1830 de onafhankelijkheid van de Zuidelijke Nederlanden werd uitgeroepen door het Voorlopig Bewind. Uiteindelijk werd een Nationaal Congres verkozen die een monarchie oprichtte, een koning koos en een grondwet uitvaardigde. De eerste Koning der Belgen werd Leopold I voormalige prins Leopold van Saksen-Coburg en Gotha.

Industriële revolutie en verschuiving zuid naar noord

Vanaf de onafhankelijkheid van België werd het nieuwe land een van de koplopers in de industriële revolutie. Dat was vooral te danken aan de zware industrie in het zuidelijk gelegen Wallonië. De ontwikkeling van het noordelijk gelegen Vlaanderen bleef daar vele jaren op achter totdat er uiteindelijk een verschuiving plaatsvond in de zestiger jaren van de twintigste eeuw van zuid naar noord. De economie en welvarendheid van België groeide.

Drie officiële talen in België

België kent drie officiële talen in vier taalgebieden. De belangrijkste taalgrens loopt horizontaal midden over het land en een tweede verticale taalgrens begrenst in het oosten een klein taalgebied dat aan Duitsland grenst. Ten noorden van de horizontale taalgrens wordt hoofdzakelijk Nederlands gesproken in het gebied met de naam Vlaanderen. In het zuiden bevindt zich het gebied dat Wallonië heet en waar de bevolking overwegend Frans spreekt. In de zogenaamde Oostkantons, op de kaart rechts van de verticale taalgrens, wordt Duits gesproken. Een bijzonder gebied wat de taal betreft is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dat uit 19 gemeenten bestaat. Dit gebied is officieel tweetalig. Ongeveer zes op de tien inwoners van de totale bevolking van iets meer dan elf miljoen spreekt Nederlands. De overige bewoners spreken Frans of Duits met in totaal slechts één procent Duits.

Geologisch met aantal grote verschillen

Wat het geologische (geologie is de wetenschap die de aardkorst onderzoekt) betreft heeft België een duidelijke tweedeling. Enerzijds het laagland met onder meer de kustvlakte en anderzijds het plateau van de Ardennen. Het laagland bestaat uit gesteente uit het Tertiair tijdperk (66 tot 2,58 miljoen jaar geleden) en Kwartair tijdperk (2,58 miljoen jaar geleden tot heden). In het laagland kwamen vroeger veel drassige gebieden voor maar die zijn tot wateringen gedraineerd. De Ardennen onderscheiden zich van het laagland door heuvels en bergen met als hoogte punt het Signaal van Botrange in de Hoge Venen met een tophoogte van 694 meter. In de Ardennen liggen harde gesteenten uit het Paleozoïcum tijdperk (tussen 541 en 252 miljoen jaar geleden) waarin zich diep uitgesleten rivieren bevinden.

Opvallende kenmerken

Mede door beperkte overheidsinmenging en vrijemarkteconomie groeide het land uit tot een welvaartsstaat met voor een klein land een aantal opvallende kenmerken zoals:

• Drie officiële talen.
• Grenzend aan vier andere landen en aan de Noordzee.
• Zowel laagland als heuvelland/bergland tot 694 meter.
• Geologisch grote verschillen.
• Tweetalige hoofdstad.
• Veel steden met oude (middeleeuwse) historie.
• Een van de dichtstbevolkte Europese landen.
• Heuvelgebied kent wintersport.
• Zeldzame plantensoorten die ook typisch zijn voor Noord-Europa.
• Een haven voor zeeschepen die min of meer in het binnenland ligt.
• Hoge investeringen in het zelf bouwen of verbouwen van woningen.
• Een bourgondische leefwijze en eetcultuur.
• Bijna een miljoen immigranten.

Wapenschild en wapenspreuk

De wapenspreuk van België slaat op de vereniging van negen provincies bij het ontstaan van België in 1830. De spreuk luidt in de verschillende talen:

• Eendracht maakt macht.
• L'union fait la force.
• Einigkeit macht stark.

Om de eendracht te symboliseren werden de negen wapenschilden van de provincies verwerkt in het wapenschild van het land.

Lees verder

• Vier taalgebieden in België en vaststelling taalgrens
• Wapenspreuken van Nederland, België en Frankrijk
• Waar Belgen trots op zijn en grote liefhebbers van zijn