Helden van WO II: Claus von Stauffenberg

Operatie Walküre had als enig doel de Duitse leider Adolf Hitler te vermoorden en de macht in Berlijn over te nemen. Zo kon de Duitse leiding eindelijk met de oprukkende geallieerden om de vredestafel en kon men de Tweede Wereldoorlog stoppen en veel onnodig bloedvergieten voorkomen. Claus von Stauffenberg was de grote spil in dit plan. Ondanks dat het plan mislukte wordt hij wel gezien als held, omdat hij het in een zware tijd toch durfde op te nemen tegen Der Führer.

Inhoudsopgave

• Claus von Stauffenberg
• Militaire geschiedenis
• Operatie Walküre
• Museum
• Verfilmingen

Claus von Stauffenberg

Op 15 november 1907 werd Claus Philipp Maria Schenk Graaf von Stauffenberg, beter bekend als Claus von Stauffenberg, geboren in het kleine Beierse plaatsje Jettingen. Von Stauffenberg was van adellijke afkomst en hing het katholieke geloof aan. Von Stauffenberg trouwde 26 september 1933 zijn Nina Freiin von Lerchenfeld en samen brachten ze vijf kinderen groot; Berthold, Heimeran, Franz-Ludwig, Valerie en Konstanze. Hij was zeer geïnteresseerd in de literatuur, maar begon traditiegetrouw een carrière in het Duitse leger.

Ondanks dat hij enige twijfels had over de radicale punten van het nieuwe regime van Adolf Hitler, was hij wel positief gestemd over de nieuwe, nationaal socialistische, politiek. Hij had het vertrouwen dat dit goed zou zijn voor Duitsland. Hij keerde zich toch af van de radicale ideologieën van de nazi's; Von Stauffenberg voorzag grote problemen met de uitbreidingswensen van de politieke leiding in Oost-Europa. Bovenal had hij grote moeite met de politieke standpunten ten opzichte van de Joden. Na de Reichskristallnacht van 9 november 1938 had Von Stauffenberg het gehad met de nazi's en ging hij in het geheim in het verzet. Op 21 juli 1944 maakte een vuurpeloton een einde aan zijn leven.

Militaire geschiedenis

Ondanks dat hij zich distantieerde van de politieke leiding in Duitsland maakte Von Stauffenberg wel snel carrière in het Duitse leger. Als officier van de Wehrmacht vocht hij mee in de Poolse Veldtochten, de Slag om Frankrijk en was hij prominent aanwezig in operatie Barbarossa (Duitse aanval op de Sovjet-Unie). In 1943 was hij onderdeel van het roemruchte Afrikakorps van Veldmaarschalk Rommel, iets wat hem later nog goed van pas zou gaan komen. Tijdens zijn verblijf in Afrika kwam hij terecht in een luchtaanval van geallieerden en verloor hij zijn linkeroog, twee vingers aan zijn linkerhand en zijn gehele rechterhand. Gedurende de oorlog groeide zijn afkeer jegens de politieke leiders, hierdoor kwam hij in aanraking met hogere officieren die het einde van het regime van Hitler wilden. Alle pogingen tot dan toe waren mislukt.

Operatie Walküre

Von Stauffenberg werd vanaf 1942 een steeds actievere tegenstander van Adolf Hitler en nam een steeds voornamere rol in binnen het ondergrondse Duitse verzet. Na veel mislukte aanslagen zou Von Stauffenberg persoonlijk de aanslag op Hitler gaan plegen. Deze aanslag ging de geschiedenis in als Operatie Walküre. Op 20 juli 1944 vond er een groot militair stafoverleg plaats in die Wolfsschanze, het zwaarbewaakte hoofdkwartier van Hitler. Von Stauffenberg zou met een attachékoffer met explosieven aanwezig zijn. Dit koffertje plaatste hij onder de grote vergadertafel waarover de aanwezigen tijdens de vergadering gebogen stondenVon Stauffenberg had een tijdschakelaar in laten bouwen, tijdens de vergadering activeerde hij de bom en ging met een smoes het gebouw uit om zo niet in de golf van de bom te staan als deze ontplofte. Ontploffen deed de bom, vier stafleden werden gedood en er vielen meerdere gewonden. Het hoofddoel van de aanslag, Adolf Hitler zelf, raakte echter slechts lichtgewond en overleefde de aanslag. Nog dezelfde dag werden Von Stauffenberg en de overige samenzweerders opgepakt en door de krijgsraad ter dood veroordeeld. Op de avond van de 21e juli werd hij door een vuurpeloton gedood.

Museum

Door zijn, bijna geslaagde, poging om Hitler te vermoorden werd Claus Von Stauffenberg een icoon voor het Duitse verzet. Op de plek waar hij is gedood door het vuurpeloton, het vroegere ministerie van oorlog, is tegenwoordig een museum ingericht. Hierin is een permanente tentoonstelling met meer dan vijfduizend stukken te zien die allemaal te maken hebben met het werk van het ondergrondse Duitse verzet. De straat waar het museum aan is gelegen is na de oorlog hernoemd tot de Von Stauffenbergstrasse. Claus von Stauffenberg zelf staat als bronzen beeld in de tuin van het museum, op de plek waar hij is gedood.

Verfilmingen

Het verhaal van Claus von Stauffenberg en de aanslag op Hitler is meerdere malen verfilmd. Zo heeft Jo Baier in 2004 een Duitstalige TV-serie gemaakt over operatie Walküre, met Sebastian Koch als Claus von Stauffenberg. Bekender is de film Valkyrie uit 2008, geregisseerd door Bryan Singer, waarin Tom Cruise en Carice van Houten schitteren als Claus en Nina von Stauffenberg.

Lees verder

• Helden uit WO II: Veldmaarschalk Erwin Rommel
• Helden uit WO II: Maarschalk Bernard Montgomery
• Helden uit WO II: Soldaat van Oranje
• WO II: Eva Braun