Zwitserland: werelderfgoed; Klooster St.Johann in Müstair

Het klooster van St. Johann in Müstair is ruim 1000 jaar oud, tenminste de eerste stichting dateert van voor die tijd. In het begin was het klooster een Benedictijnenklooster, maar de langste tijd uit zijn geschiedenis heeft het nonnen onder zijn dak gehad. Het is nog steeds een nonnenklooster, maar bezichtigingen zijn mogelijk.

Algemeen

De op 16 november 1945 opgerichte UNESCO staat voor de afkorting:

• United
• Nations
• Educational
• Scientific and
• Cultural
• Organization

Dit is een organisatie van de Verenigde Naties, met als doel het waarborgen van de veiligheid en vrede. Dit wordt bewerkstelligt door de samenwerking tussen de lidstaten. Deze organisatie wijst wereldwijd plekken aan die als Werelderfgoed wordt aangemerkt. Dit betreft zowel cultureel als natuurlijke waarden. Dit kunnen monumenten, gebouwencomplexen of landschappen zijn.

Mustair

Dit stadje ligt in het Val Mustair, het Zwitserse Munstertal, in het kanton Graubünden. Het ligt bijna op de grens van Zwitserland en Italië (Trentino Alto Adige). In deze streek wordt reto Romaans gesproken. De stad heeft zijn naam te danken aan het klooster. In de winter is het een prima wintersportgebied.

Het klooster

In december 1983 heeft de UNESCO dit klooster geplaatst op de Werelderfgoedlijst.

Het Karolingische witte klooster Sankt Johann (in het Italiaans: “Basiligia San Jon”) is rond 775 gesticht in opdracht van Karel de Grote. Echter wordt aangenomen dat de vertrouweling van Karel de Grote, de bisschop van Chur de bouw begeleid en heeft laten uitvoeren. De schilderingen binnen in de kerk, waaraan de kerk zijn plaatsing door de UNESCO heeft te danken, zijn ook gemaakt in opdracht van Karel. In 1163 werd het pas echt een klooster, voor die tijd was het Benedictijns. Deze fresco’s zijn pas in 1947 tevoorschijn gekomen. In 1492 waren zij namelijk helemaal weggepleisterd.

De unieke Karolingische en Romaanse wandschilderingen in de kloosterkerk dateren uit de 8e of het begin van de 9e eeuw. Het betreft delen van een bijbel cyclus, bestaande uit vijf stroken. De hoogste rij stelt een David cyclus voor. De drie rijen daaronder tonen de jeugd, het leven en lijden van Jezus Christus. Op de onderste rij is een kruisiging van een apostel geschilderd. Aan de west muur sluit de cyclus met een schitterende voorstelling van het Laatste Oordeel. Op de muren van het hoogkoor schilderingen uit het leven van Johannes de Doper. Een aantal van deze schilderingen zijn overgebracht naar het Schweizeriches Landesmuseum in Zürich.

Aan het begin van de 12e eeuw waren er in het mannenklooster nog maar weinig monniken over. De bisschop van Churer, Konrad 1e von Biberegg en de heren Von Tarasp besloten hierop het klooster weer als nonnenklooster te gebruiken. Er brak een periode van bloei aan, vooral rond het jaar 1500 zou het klooster onder leiding van Angelina Planta de geschiedenis ingaan. Zij verbouwde de kloosterkerk in een laat Gotische stijl. De oude kerk was vlak en hoog kreeg een nieuw gewelf en twee kolommen.

In 1499 trokken Oostenrijkers en Bündners tegen elkaar ten strijde. Het klooster werd bezet, in brand gestoken en geplunderd. De abdis werd gevangen genomen. Na de strijd aan de Valven keerde de abdis terug naar Müstair en bouwde het klooster weer op.

In de 30 jarige oorlog werd het klooster wederom bezet en geplunderd. De onzekere politiek en zuinige verhoudingen hebben voorkomen dat het klooster groter ging herbouwen. Hierdoor is het klooster, gebouwd door Angelina Planta, bewaard gebleven.

Heden ten dage is het klooster nog steeds een in bedrijf zijnd Benedictinessenklooster. In de Plantatoren is een museum ondergebracht. Hier worden de archeologische vondsten getoond, de Karolingische en Romaanse fresco’s. Ook wordt de geschiedenis van het klooster getoond.

Er is een kloosterwinkel waar handwerken van de nonnen verkocht worden. Bezichtigingen, zijn mogelijk. Tevens worden er diverse religieuze bijeenkomsten georganiseerd, waarbij een verblijf in het klooster mogelijk is.

Lees verder

• Zwitserland: werelderfgoed; Monte San Giorgio
• Zwitserland: werelderfgoed; Lavaux
• Zwitserland: Werelderfgoed; Kastelen van Bellizona
• Zwitserland: Werelderfgoed; Jungfrau/Aletsch/Bietschhorn
• Zwitserland: Werelderfgoed; Stifsbibliothek & Sankt Gallen