Wie was Leif Erikson?

Men beweerde in de geschiedenis vaak dat Christopher Colombus als eerste voet aan wal gezet had van Amerika. Ondertussen is dit reeds achterhaald en blijkt dat de Vikingen hem al lang voor waren geweest. Leif Erikson was één van hen. De tocht verliep niet zonder gevaren. Maar wie was Leif Erikson? Wat was zijn reden om op expeditie te gaan? Wat is Vinland?

Wie was Leif Erikson?

Geboorte en opvoeding

Leif Erikson was wellicht geboren in 980. Hij was de zoon van Erik de Rode, een Noorse ontdekkingsreiziger en avonturier. Hij werd echter niet door zijn vader opgevoed. Dat was de traditie bij de Vikingen. Een Germaan, Thyrker, die ooit door zijn vader gevangen was genomen maar nooit tot slaaf werd gemaakt, kreeg de opdracht hem op te voeden. Hij leerde Leif hoe hij handel moest voeren, hoe hij de Keltische en Russische taal moest beheersen en hoe hij runen moest schrijven en lezen. Leif kreeg ook de oude saga’s te horen en bestudeerde de planten en werd bijgebracht hoe hij wapens moest hanteren. Toen hij 12 jaar was, werd hij beschouwd als een man en mocht hij terugkeren naar zijn vader.

Ontdekking van Groenland

Omdat Erik een man had vermoord tijdens een ruzie werd hij gedurende drie jaar verbannen uit IJsland. Omdat Erik ook al in Noorwegen verbannen was, ging hij samen met zijn familie op zoek naar nieuw land. Dat land vond hij en doopte hij Groenland. Hij gaf het die naam om de andere Vikingen te doen geloven dat er veel groen was en men aan landbouw kon doen.

Op Groenland trok Leif vaak op met zijn vader en probeerde zoveel mogelijk van Groenland te ontdekken. Na drie jaar keerde Erik met zijn gezin terug naar IJsland waar Leif de rest van zijn jeugd doorbracht.

De ontmoeting van Leif met koning Olaf I

Toen hij 19 was moest hij vertrekken naar Noorwegen om er koning Olaf Tryggvason geschenken te overhandigen. Koning Olaf I was zo onder de indruk van Leif dat hij hem uitnodigde om te blijven en hem te dienen. Leif ging in op het aanbod. Olaf I liet Leif bekeren, zoals veel Noren in die periode, tot het christendom. Om het christendom te verspreiden werd hij door de koning opnieuw naar Groenland gestuurd. Daar ontmoette hij Bjarni Herjulson die wellicht een grote rol heeft gespeeld in Leif’s ontdekking van Amerika.

Ontdekker van Amerika

Vinland of Newfoundland

Vinland is de naam die Leif Erikson gaf aan het tegenwoordige Newfoundland. Hij noemde het zo omdat één van zijn mannen er druiven had gevonden.

Wat de beweegredenen waren om naar het Westen te varen zijn tot op vandaag onduidelijk. Er zijn heel wat theorieën waaronder een toevallige koers richting Amerika tijdens een boottocht. Anderen stellen dan weer dat hij wou onderzoeken of de beweringen van een IJslandse handelaar, Bjarni Herjulson, klopten. Hij had namelijk beweerd dat er zich in het westen een dicht bebost land, wellicht Canada, bevond.

De tocht van Leif Erikson

Leif Erikson kocht de boot van Bajrni Herjulson en zocht nog wat bemanning bijeen. De bemanning van Leif Erikson bestond uit 35 dappere Vikingen. Hij kwam eerst aan op het huidige Baffin eiland. Hij vond er echter geen grond om zijn vee te laten grazen. Hij had namelijk wat vee meegebracht in zijn boot. Er was enkel heel wat steen en harde grond te vinden. Hij noemde het dan ook Helluland wat ’land van platte stenen’ betekent.

Vervolgens ging hij wat meer zuidwaarts varen en kwam aan in het huidige Labrador. Hier vond hij witte stranden en heel wat hout. Hij noemde dit dan ook Houtland of Markland.

Uiteindelijk komt hij na twee dagen aan in Vinland. Het gras was er mooi groen, de winter niet echt streng en zijn mannen konden overleven dankzij de vele bessen die ze vonden en de grote zalmen die ze vingen in de rivieren. Ze overwinterden er en keerden vervolgens terug naar Groenland. Zijn schip was volgeladen met hout en druiven. Hij zou op weg naar Groenland ook nog een andere Viking in nood hebben gered wat hem de naam 'Leif de gelukkige' opleverde.

Leif de gelukkige?

Zijn vader bleef kritisch bij het krijgen van die naam. Het feit dat hij de man had gered en de volledige lading van de man zijn boot mocht houden, was inderdaad een geluk maar het feit dat op diezelfde boot ook een priester zat die het christendom verkondigde beschouwde hij als een ongelukkige zet. Leif overleed in 1020 in Groenland zonder ooit teruggekeerd te zijn naar Vinland. Zijn zus deed wel nog een poging om naar Vinland te varen maar werd gedood door indianen bij aankomst.

Bewijzen

Hun aanwezigheid werd bewezen door opgravingen van een Noorse nederzetting in Newfoundland. De restanten dateren van 1000 na Christus. Het stellen opslagruimtes voor wat wijst op de tijdelijkheid van de nederzetting. Ook in de Saga van de Groenlanders is er sprake van de tocht die Leif Erikson maakte. Hier werd zelfs de naam vermeld van de nederzetting die hij in Vinland stichtte. Het werd Leifsbuðir genoemd.

Lees verder

• De boten van de Vikingen: van soorten tot bouw
• Plundertochten van de Vikingen: oorzaak en gevolg
• De goden van de Vikingen: Van Walhalla tot de kerstening
• Christopher Columbus en zijn ontdekkingstochten
• Hoe leefden Vikingen? Een politiek en economisch overzicht